Οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν το Σάββατο (20/12) σε επιχείρηση αναχαίτισης και κατάσχεσης πλοίου ανοικτά της Βενεζουέλας, σε διεθνή ύδατα, όπως ανέφεραν στο Reuters τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Η κίνηση αυτή έρχεται λίγες μόλις ημέρες αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε «αποκλεισμό» για όλα τα δεξαμενόπλοια που τελούν υπό κυρώσεις και κινούνται προς ή από τη Βενεζουέλα.
Πρόκειται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, για τη δεύτερη κατάσχεση τάνκερ κοντά στη χώρα εντός δύο εβδομάδων, σε μια περίοδο που συνοδεύεται από αισθητή ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή.
Οι αξιωματούχοι, που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας, δεν διευκρίνισαν το ακριβές σημείο της επιχείρησης, σημείωσαν όμως ότι τον επιχειρησιακό συντονισμό έχει αναλάβει η Ακτοφυλακή.
Ο Τραμπ είχε δηλώσει την Τρίτη ότι δίνει εντολή για «πλήρη και ολοκληρωτικό αποκλεισμό» των κυρωμένων δεξαμενόπλοιων που μπαίνουν ή βγαίνουν από τη Βενεζουέλα.
Από την πρώτη κατάσχεση, την περασμένη εβδομάδα, στην πράξη έχει διαμορφωθεί ένα είδος άτυπου εμπάργκο: Πλοία φορτωμένα με εκατομμύρια βαρέλια παραμένουν στα βενεζουελάνικα ύδατα, αποφεύγοντας να αποπλεύσουν υπό τον φόβο νέας κατάσχεσης.
Οι εξαγωγές αργού της Βενεζουέλας, εν τω μεταξύ, καταγράφουν απότομη πτώση. Παρότι πολλά από τα πλοία που παραλαμβάνουν πετρέλαιο από τη χώρα είναι ήδη στο στόχαστρο κυρώσεων, υπάρχουν και μεταφορείς που δεν έχουν υποστεί αντίστοιχα μέτρα – όπως και εταιρείες που κινούνται με ειδικές άδειες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Chevron, η οποία μεταφέρει βενεζουελάνικο πετρέλαιο με δικά της εγκεκριμένα πλοία.
Κεντρικός αποδέκτης του βενεζουελάνικου αργού παραμένει η Κίνα, που απορροφά περίπου το 4% των εισαγωγών της από τη Βενεζουέλα. Αναλυτές εκτιμούν ότι οι αποστολές τον Δεκέμβριο οδεύουν προς μέσο όρο πάνω από 600.000 βαρέλια ημερησίως.
Προς το παρόν η διεθνής αγορά θεωρείται επαρκώς τροφοδοτημένη και, επιπλέον, υπάρχουν εκατομμύρια βαρέλια σε δεξαμενόπλοια ανοικτά της Κίνας που περιμένουν να εκφορτώσουν.
Ωστόσο, αν ο αποκλεισμός παραταθεί και «βγούν» από την αγορά σχεδόν 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως, τότε είναι πιθανό να υπάρξει ανοδική πίεση στις τιμές του πετρελαίου.
Η όλη εικόνα συνδέεται και με τη λειτουργία της λεγόμενης «σκιώδους» ναυτιλίας, στην οποία προσέφυγαν έμποροι και διυλιστήρια μετά τις ενεργειακές κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ το 2019: Πλοία που αποκρύπτουν το στίγμα τους ή τάνκερ που έχουν ήδη στοχοποιηθεί για μεταφορές ιρανικού ή ρωσικού πετρελαίου.
Σύμφωνα με στοιχεία του TankerTrackers.com, από τα περισσότερα από 70 δεξαμενόπλοια που βρίσκονται αυτή την εβδομάδα σε βενεζουελάνικα ύδατα και εντάσσονται στη «σκιώδη» κατηγορία, περίπου 38 τελούν υπό κυρώσεις του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών – και από αυτά τουλάχιστον 15 φέρονται φορτωμένα με αργό και καύσιμα.
Τέλος, το Reuters σημειώνει ότι η πίεση του Τραμπ προς τον Νικολάς Μαδούρο δεν περιορίζεται στα οικονομικά και ναυτικά μέτρα: Περιλαμβάνει αυξημένη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, καθώς και αναφορές για πολλαπλά στρατιωτικά πλήγματα κοντά στη Βενεζουέλα.
Ο ίδιος ο Τραμπ έχει επίσης προαναγγείλει ότι «σύντομα» θα ξεκινήσουν και χερσαία πλήγματα. Από την πλευρά του, ο Μαδούρο υποστηρίζει ότι η αμερικανική κινητοποίηση στοχεύει στην ανατροπή του και στον έλεγχο των πετρελαϊκών πόρων της χώρας, η οποία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα αργού παγκοσμίως.