Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ένα σημείο που είναι προσωπικά σημαντικό για εμένα. Ένα κρίσιμο στοιχείο που πρέπει να συμπεριληφθεί σε κάθε συμφωνία: η επιστροφή κάθε ουκρανού παιδιού που απήχθη από τη Ρωσία. Από όλες τις φρίκες που προκάλεσε ο πόλεμος της Ρωσίας, καμία δεν πληγώνει περισσότερο από αυτή. Δεκάδες χιλιάδες αγόρια και κορίτσια παραμένουν εγκλωβισμένα στη Ρωσία, τρομοκρατημένα και προσδοκώντας τους αγαπημένους τους. Πρέπει να τοποθετήσουμε αυτά τα παιδιά στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας.
Βαθαίνει το «ρήγμα» μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσιγκτον για την Ουκρανία, καθώς, μετά ο αρχικό «σοκ» των Ευρωπαίων συμμάχων του Κιέβου από το σχέδιο Τραμπ για τη λήξη του πολέμου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν λέει «όχι» στα τρία βασικά σημεία του που αφορούν στα σύνορα, το μέγεθος του στρατού και την ένταξη στις δυτικές διεθνείς δομές, την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η συνάντηση στη Γενεύη.
Από το Γιοχάνεσμπουργκ όπου βρίσκεται εκπροσωπώντας την ΕΕ στη Σύνοδο των G20, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής, παρουσίασε, την Κυριακή, τις βασικές θέσεις των Βρυξελλών, για μια «βιώσιμη και δίκαιη ειρήνη» στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με αυτές, όπως τις έθεσε η φον ντερ Λάιεν στη δήλωσή της:
«Πρώτον, τα σύνορα δεν μπορούν να αλλάξουν δια της βίας.
Δεύτερον, ως κυρίαρχο κράτος, δεν πρέπει να επιβληθούν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας που θα άφηναν τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση και επομένως θα υπονόμευαν και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Τρίτον, η κεντρικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εξασφάλιση ειρήνης για την Ουκρανία πρέπει να αντικατοπτρίζεται πλήρως. Η Ουκρανία πρέπει να έχει την ελευθερία και το κυρίαρχο δικαίωμα να επιλέγει τη μοίρα της. Επέλεξαν την ευρωπαϊκή πορεία. Αυτό ξεκινά με την ανοικοδόμηση της χώρας, την ένταξή της στην Ενιαία Αγορά και τη βιομηχανική βάση άμυνας μας, και τελικά, την ένταξή της στην Ένωσή μας.».
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η ΕΕ δεν συμμερίζεται την αμερικανική «γαλαντομία» για ενσωμάτωση της Κριμαίας και του Ντονμπάς στην Ρωσική Ομοσπονδία, δεν συμφωνεί με την μείωση του ουκρανικού στρατού τουλάχιστον στο μισό και αρνείται την ουδετερότητα της Ουκρανίας.
Ολόκληρη η δήλωση όπως τη μετέδωσε η ΕΡΤ:
«Η Ουκρανία βρέθηκε στο επίκεντρο πολλών συζητήσεων τις τελευταίες ημέρες. Οποιοδήποτε αξιόπιστο και βιώσιμο σχέδιο ειρήνης πρέπει πρωτίστως να σταματήσει τις δολοφονίες και να τερματίσει τον πόλεμο, χωρίς να σπέρνει τους σπόρους για μελλοντικές συγκρούσεις. Έχουμε συμφωνήσει στα κύρια στοιχεία που απαιτούνται για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη και για την κυριαρχία της Ουκρανίας. Ας επισημάνω τρία από αυτά.
Πρώτον, τα σύνορα δεν μπορούν να αλλάξουν δια της βίας.
Δεύτερον, ως κυρίαρχο κράτος, δεν πρέπει να επιβληθούν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας που θα άφηναν τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση και επομένως θα υπονόμευαν και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Τρίτον, η κεντρικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εξασφάλιση ειρήνης για την Ουκρανία πρέπει να αντικατοπτρίζεται πλήρως. Η Ουκρανία πρέπει να έχει την ελευθερία και το κυρίαρχο δικαίωμα να επιλέγει τη μοίρα της. Επέλεξαν την ευρωπαϊκή πορεία. Αυτό ξεκινά με την ανοικοδόμηση της χώρας, την ένταξή της στην Ενιαία Αγορά και τη βιομηχανική βάση άμυνας μας, και τελικά, την ένταξή της στην Ένωσή μας.
Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί με την Ουκρανία, τα κράτη μέλη μας, τη Συμμαχία των Προθύμων και τις ΗΠΑ για να σημειώσουμε ουσιαστική πρόοδο προς την ειρήνη. Το σημαντικό είναι να προχωρήσουμε ως εταίροι, με ενιαίο τρόπο.
Γι’ αυτό, μαζί με την Ουκρανία και τον Καναδά, θα συνδιοργανώσουμε μια Σύνοδο της Διεθνούς Συμμαχίας για την Επιστροφή των Ουκρανών Παιδιών. Δεν θα σταματήσουμε μέχρι να επανενωθεί κάθε παιδί με την οικογένειά του, στο σπίτι του, εκεί που ανήκει.».
Οι πιο πιστοί σύμμαχοι της Ουκρανίας προσπαθούν να αναθεωρήσουν το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου να τον εμποδίσουν να αναγκάσει το Κίεβο να παραχωρήσει τμήματα του εδάφους του στη Ρωσία στο πλαίσιο μιας άνισης συμφωνίας.
Οι δυτικές κυβερνήσεις εξέφρασαν ιδιωτικά την έκπληξη και την απογοήτευσή τους για το νέο σχέδιο συμφωνίας 28 σημείων που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα η ομάδα του Αμερικανού προέδρου, θεωρώντας το ως μια προσπάθεια να πιέσει την Ουκρανία να δώσει στον Βλαντίμιρ Πούτιν όλα όσα επιθυμεί.
Η ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετάσχουν σε υψηλού επιπέδου διαπραγματεύσεις για το σχέδιο του Τραμπ την Κυριακή στην Ελβετία, με υψηλόβαθμη εκπροσώπηση από ΗΠΑ. Το γεγονός ότι Βρετανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα έχουν θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αποτελεί σημαντική νίκη για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι μέχρι τώρα είχαν αποκλειστεί από την πιο πρόσφατη ειρηνευτική προσπάθεια των ΗΠΑ.
Η ομάδα του Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί με τη ρωσική πλευρά τις επόμενες ημέρες, σε μια προσπάθεια να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμφωνία μέχρι την προθεσμία που έχει θέσει ο ίδιος, δηλαδή την Πέμπτη, ημέρα του Ευχαριστιών.
Μέχρι και τις δηλώσεις φον ντερ Λάιεν Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούσαν πυρετωδώς για να καταρτίσουν αντιπροτάσεις που θα υποβάλουν στον Τραμπ, με σκοπό να μετριάσουν τα χειρότερα στοιχεία του αμερικανικού σχεδίου, τα οποία περιλαμβάνουν την υποχρέωση της Ουκρανίας να παραχωρήσει εδάφη στην ανατολή και να μειώσει το μέγεθος του στρατού της.
Περισσότεροι από δώδεκα ηγέτες — μεταξύ των οποίων ο Γερμανός Φρίντριχ Μερτς, ο Γάλλος Εμανουέλ Μακρόν, ο Βρετανός Κίρ Σταρμερ, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Φινλανδός Αλεξάντερ Στουμπ και ο Καναδός Μαρκ Κάρνι — συναντήθηκαν για επείγουσα συζήτηση στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ, προκειμένου να συντονίσουν την απάντησή τους με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Το σχέδιο αποτελεί μια βάση που θα απαιτήσει επιπλέον εργασία», δήλωσαν οι ηγέτες σε κοινή δήλωση μετά τη συζήτηση του σχεδίου του Τραμπ. «Είμαστε σαφείς ως προς την αρχή ότι τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία. Είμαστε επίσης ανήσυχοι για τους προτεινόμενους περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας, οι οποίοι θα έκαναν την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντικές επιθέσεις».
Οι ηγέτες επανέλαβαν τη «δύναμη» της συνεχιζόμενης υποστήριξής τους προς την Ουκρανία και επέμειναν ότι οποιεσδήποτε διατάξεις σε μια ειρηνευτική συμφωνία που θα επηρεάζουν την ΕΕ ή το ΝΑΤΟ θα απαιτούν την κατάλληλη «συγκατάθεση» των μελών αυτών των πολυεθνικών οργανισμών.
Ο Τραμπ το Σάββατο το βράδυ φάνηκε να υποχωρεί από το αίτημα να αποδεχτεί το Κίεβο την πρόταση των ΗΠΑ όπως έχει διατυπωθεί, λέγοντας ότι το σχέδιο «δεν είναι η τελική μου προσφορά» σε σχόλια προς δημοσιογράφους έξω από τον Λευκό Οίκο. «Θα ήθελα να επιτύχουμε την ειρήνη… με τον ένα ή τον άλλο τρόπο πρέπει να το τελειώσουμε», δήλωσε ο Τραμπ.