Η Βαλεντίνα είναι 45 χρόνων και ζει στο Τσερνίχιβ της Ουκρανίας. Περπατάει βιαστικά στο κεντρικό πάρκο της πόλης, δείχνει αγχωμένη. Η νύχτα που πέρασε ήταν πάλι εφιαλτική. «Ζω στον πρώτο όροφο. Ήταν δύσκολα, όλες οι νύχτες είναι επικίνδυνες το τελευταίο διάστημα. Ακούμε συνεχώς συναγερμούς, αλλά το χειρότερο είναι τα drones. Αυτός ο ήχος ο διαπεραστικός, σαν να περνάει μηχανάκι. Σαν τη μηχανή του γκαζόν για την ακρίβεια. Πετούν πάνω από το σπίτι, περιμένουμε πού θα πέσει». Δείχνει ότι βρίσκεται σε απόγνωση. Οι επιθέσεις με τα νέα όπλα, τα drones, δεν περιορίζονται σε εγκαταστάσεις και δεν στοχεύουν μόνον οπλικά συστήματα. Ίπτανται πάνω από τα σπίτια και συνήθως συντρίβονται εκεί προκαλώντας χάος. Νεκρούς και καταστροφές.
Στην στρατιωτική παρέλαση της Tρίτης στη Θεσσαλονίκη οι ένοπλες δυνάμεις αποφάσισαν να προτάξουν ένα τμήμα που ονομάστηκε «νέων οπλικών συστημάτων και καινοτομίας». Όσα νέα συστήματα παρήλασαν στη λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου σχετίζονται με την τεχνολογία των drones. Η Ελλάδα άλλωστε, παρ’ ότι βρίσκεται πίσω και σε απόσταση από ανταγωνίστριες χώρες στην πολεμική βιομηχανία, ανέπτυξε το αντι-drone σύστημα «Κένταυρος», το οποίο μάλιστα χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στην Ερυθρά Θάλασσα. Όπως φάνηκε από την παρέλαση, η χώρα μας έχει να επιδείξει και άλλα συστήματα που συνδέονται με τα νέα πολεμικά μέσα. Όπως την κινητή μονάδα παραγωγής drones καμικάζι, αλλά και το αντι-drone «Υπερίων», που μαζί με τον «Κένταυρο» αποτελούν τα συστήματα που έχει αναπτύξει επιτυχημένα η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία. Εκεί κατασκευάστηκε και το drone «Αρχύτας» που είχε παρουσιαστεί στη ΔΕΘ.
Πίσω στην Ουκρανία όπου οι μάχες μαίνονται, παρ’ ότι δεν συγκεντρώνουν όσο άλλοτε τα φώτα της δημοσιότητας, οι επιθέσεις με drones είναι πρώτο θέμα στην πολεμική ημερήσια διάταξη. Είναι ενδεικτικό ότι οι Ρώσοι στην τελευταία μαζική επίθεση με στόχο το Λβιβ, όμως με χτυπήματα και σε άλλες ουκρανικές πόλεις, χρησιμοποίησαν 500 drones, πέραν των πυραύλων, όπως κατέγραψαν οι ουκρανικές αρχές στις ανακοινώσεις τους. Από την άλλη πλευρά οι Ουκρανοί καθημερινά ανακοινώνουν ότι πλήττουν εγκαταστάσεις καυσίμων στο ρωσικό έδαφος και μάλιστα χρησιμοποιώντας drones που διανύουν ιδιαίτερα μεγάλες αποστάσεις, μέχρι και 2.000 χιλιόμετρα από το σημείο εκτόξευσης.
Η Ουκρανία είναι αλήθεια ότι έχει αναπτύξει την πολεμική βιομηχανία -ή μήπως βιοτεχνία;- της με την κατασκευή drones σε τέτοιο σημείο που να είναι έτοιμη να εξάγει κάποια μοντέλα. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις του ίδιου του προέδρου της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τα όπλα που χρησιμοποιεί στον πόλεμο με τη Ρωσία κατασκευάζονται σε ποσοστό 40% στην Ουκρανία και μέχρι το τέλος του χρόνου το ποσοστό αυτό θα ανέλθει στο 50% και δεν είναι μόνον αυτό. Τις ημέρες της Συνόδου Κορυφής για το ουκρανικό στη Στοκχόλμη οι ουκρανικές αρχές μετέδιδαν εικόνες από την εκπαίδευση Δανών χειριστών drones από Ουκρανούς, στη Δανία. Μάλιστα μετέδωσαν βίντεο από την επίδειξη αναχαίτισης drone με σύστημα που εξέλιξε η ουκρανική αμυντική βιομηχανία. Είναι δείγμα ότι η τεχνολογία των drones έχει επικρατήσει στα πολεμικά μέτωπα.
Πίσω στη Θεσσαλονίκη, η επίδειξη των νέων συστημάτων με επίκεντρο την κατασκευή drones και η επιτυχημένη ανάπτυξη αντι-drone τεχνολογίας έφερε χαμόγελα στον κυβερνητικό χώρο. «Γίνονται βήματα, όμως μπορούν να γίνουν και ταχύτερα», έλεγαν πηγές που γνωρίζουν τα θέματα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Ήδη η χώρα έχει να επιδείξει την επιτυχημένη χρήση του «Κένταυρου», και μάλιστα πρόκειται για ένα σύστημα που ξεπερνάει άλλα ευρωπαϊκά, ήδη έχει κατασκευαστεί η εξέλιξή του, ενώ σταθερά είναι τα βήματα με την κατασκευή των drones. Ακόμη και η εμφάνιση της στολής του σύγχρονου μαχητή συνδέεται με χειρισμό drone και σύστημα εξουδετέρωσης, όπως και τεχνολογία ΑΙ. Τα drones – καμικάζι, οι μικρές κατασκευές, είναι σε πλήρη ανάπτυξη στη χώρα μας. Το ερώτημα είναι εάν μπορεί να γίνει το ίδιο με τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα drones.