Αν και η Ελλάδα εξάγει μικρό ποσοστό προϊόντων στις ΗΠΑ, είναι εκτεθειμένη στις διεθνείς εξελίξεις – Δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για επιπτώσεις στον τουρισμό, σχετικά ελεγχόμενο το πρόβλημα στις εξαγωγές – Οι κίνδυνοι σε περίπτωση διεθνούς ύφεσης λόγω των μεγάλων δανειακών αναγκών
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Αντίθετα, αν η αγοραστική δύναμη των Αμερικανών μειωθεί, ίσως σε λίγους μήνες να διαπιστώσουμε μείωση των τουριστών από τις ΗΠΑ που έρχονται στην Ελλάδα. Αν ταυτόχρονα υποχωρήσουν τα εισοδήματα στην Ευρώπη λόγω μείωσης του διεθνούς εμπορίου και τα αντίστοιχα στην Κίνα (από τους εξωφρενικά υψηλούς δασμούς που επιβάλλει ο Τραμπ στις κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ), τότε το πλήγμα στον ελληνικό τουρισμό μπορεί να γίνει ανησυχητικό.
Ο τουρισμός, λοιπόν, ως το πλέον ισχυρό «εξαγωγικό» μας προϊόν, είναι ο κρίσιμος παράγοντας για την ελληνική οικονομία.
Μπορεί οι δασμοί να είναι η αφορμή, αλλά το πρόβλημα θα προέλθει από την ταυτόχρονη μείωση των εισοδημάτων και της αγοραστικής δύναμης σε όλες τις χώρες. Την επίδραση στον τουρισμό μάλλον δεν θα τη δούμε φέτος, αφού ούτως ή άλλως το πάγωμα των 90 ημερών στους δασμούς μάς φέρνει στον Αύγουστο, όπου οι διακοπές είναι κλεισμένες και προπληρωμένες.
Ωστόσο, σταδιακά, από το καλοκαίρι και μετά, αν τα πράγματα διεθνώς δεν ηρεμήσουν και αν υπάρχουν ανησυχητικές εξελίξεις στα γεωπολιτικά μέτωπα, ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να υποστεί πλήγμα. Αυτό θα επηρεάσει όχι μόνο το ισοζύγιο με το εξωτερικό, αλλά τα εισοδήματα και τη ρευστότητα στην εγχώρια αγορά και σε πολύ μεγάλο πλήθος εξαρτημένων από τον τουρισμό κλάδων και εργαζομένων.
Οι επενδύσεις
Ενας ακόμη τομέας που μπορεί να υποστεί πλήγμα από τις πολιτικές Τραμπ είναι οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα. Καθώς τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά στα διεθνή χρηματιστήρια, οι διαχειριστές των μεγάλων funds κλείνουν θέσεις στις περιφερειακές αγορές για να έχουν ρευστότητα στις βασικές τους αγορές. Το Ελληνικό Χρηματιστήριο είναι περιφερειακή αγορά και στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στους ξένους επενδυτές.
Η ρευστοποίηση θέσεών τους σε ελληνικές μετοχές επηρεάζει άμεσα το Χρηματιστήριό μας. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό το πρόβλημα, αλλά όλες οι επενδύσεις στην Ελλάδα που συνδέονται με ξένα κεφάλαια. Από τα ακίνητα και τα ξενοδοχεία μέχρι τις τοποθετήσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις. Η Ελλάδα χρειάζεται τις ξένες επενδύσεις για να αναπτυχθεί και μια διεθνής αναστάτωση, ακόμη περισσότερο, δε, μια διεθνής ύφεση, θα ακύρωνε επενδυτικά σχέδια που ήδη υπάρχουν και έχουν ξεκινήσει.
Τα ομόλογα
Ακόμη χειρότερα θα γίνουν τα πράγματα αν επεκταθεί η κρίση στην αγορά ομολόγων. Ηδη τα αμερικανικά ομόλογα έδειξαν μια μεγάλη ευαισθησία στις κινήσεις του Τραμπ. Την περασμένη Τετάρτη οι τιμές τους υποχώρησαν και οι αποδόσεις τους ανέβηκαν. Αν και την επόμενη μέρα, μετά την ανακοίνωση του παγώματος των δασμών, οι τιμές σε κάποιον βαθμό αποκαταστάθηκαν, η ανησυχία παραμένει.
Τα αμερικανικά ομόλογα θεωρούνται παγκοσμίως «καταφύγια ασφαλείας». Η πορεία τους εξαρτάται από την κατάσταση και τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας, από τη διεθνή αξιοπιστία των ΗΠΑ, από το δολάριο και από τα επιτόκιά του. Η πτώση των τιμών τους οδηγεί σε αύξηση του κόστους δανεισμού των ΗΠΑ και αυτόματα αναπροσαρμόζονται προς τα επάνω και τα κόστη δανεισμού όλων των άλλων κρατών.
Αν αυξηθεί το κόστος δανεισμού μέσω ομολόγων, η Ελλάδα έχει σοβαρό πρόβλημα λόγω πολύ μεγάλων δανειακών αναγκών. Το να προβλέψει κανείς τι θα συμβεί σε αυτή την αγορά είναι πολύ περίπλοκο αυτή τη στιγμή και οι κεντρικές τράπεζες, η αμερικανική Fed και η ευρωπαϊκή ΕΚΤ, έχουν δύσκολους γρίφους να λύσουν για να αποφασίσουν τι θα κάνουν με τα επιτόκιά τους.
Οι αποφάσεις
Ο Τραμπ πιέζει τη Fed να μειώσει γρήγορα τα αμερικανικά επιτόκια για να αποφευχθεί η ύφεση. Η Fed έχει ένα διπλό καθήκον εκ του καταστατικού της: να ελέγξει τον πληθωρισμό και να εξασφαλίσει πλήρη απασχόληση. Ο πληθωρισμός έχει πέσει προς το παρόν στις ΗΠΑ, αλλά προβλέπεται να ανέβει εξαιτίας των δασμών, σύντομα. Συνεπώς η Fed δυσκολεύεται να βιαστεί να μειώσει τα επιτόκια. Την ίδια στιγμή, η απασχόληση στις ΗΠΑ βρίσκεται στο ζενίθ, σε πλήρη απασχόληση, η ανεργία είναι χαμηλά και η Fed δεν έχει λόγο να μειώσει τα επιτόκια για να αυξήσει τον ρυθμό ανάπτυξης.
Η υποχώρηση του δολαρίου είναι, επίσης, αποτρεπτικός παράγοντας για τη μείωση των επιτοκίων και ακόμη πιο αποτρεπτική θα είναι μια πτώση της διεθνούς ζήτησης για αμερικανικά ομόλογα. Από την άλλη μεριά, αν υπάρξει ύφεση στις ΗΠΑ, η Fed θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια. Oλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί, όμως, οι οποίοι ακόμη δεν έχουν εξελιχθεί για να φανεί το τι πρέπει να γίνει, δημιουργούν μια πολύ δύσκολη σπαζοκεφαλιά. Ο,τι και να κάνει η Fed φτιάχνει κάτι και χαλάει κάτι άλλο. Μάλλον δεν θα βιαστεί να πάρει αποφάσεις αν δεν ξεκαθαρίσει το σκηνικό.
Η ΕΚΤ βρίσκεται σε πιο εύκολη θέση και έχει αποφασίσει να μειώσει τα επιτόκια του ευρώ – και μάλιστα σύντομα και δυναμικά. Πρέπει, όμως, να λάβει υπόψη της τις εξελίξεις στις αγορές ομολόγων, ειδικά τώρα που οι δανειακές της ανάγκες λόγω αύξησης των αμυντικών δαπανών θα είναι μεγάλες. Με τον πληθωρισμό υπό έλεγχο και το ευρώ να ενισχύεται, η ΕΚΤ μπορεί να μειώσει τα επιτόκια. Αν, όμως, προκληθεί ύφεση και αν χάσουν την ελκυστικότητα τους τα ευρωπαϊκά ομόλογα, θα πρέπει το επιτόκιο να είναι ελκυστικό. Οι εξελίξεις θα δείξουν τον δρόμο.
Με τον πληθωρισμό υπό έλεγχο και το ευρώ να ενισχύεται, η ΕΚΤ μπορεί να μειώσει τα επιτόκια. Αν, όμως, προκληθεί ύφεση και αν χάσουν την ελκυστικότητά τους τα ευρωπαϊκά ομόλογα, θα πρέπει το επιτόκιο να είναι ελκυστικό. Οι εξελίξεις θα δείξουν τον δρόμο
Συμπερασματικά, λοιπόν, οι επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ στην ελληνική οικονομία σχετίζονται με τις γενικότερες επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία και με τις αγορές ομολόγων.
Τους επόμενους μήνες θα φανεί αν τελικά η επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ, ακόμη και αν την έχει περιορίσει στην Κίνα και οι παλινωδίες του προκάλεσαν σοβαρή κρίση εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας για τις ΗΠΑ, οπότε το πρόβλημα θα είναι γενικευμένο και πολύ μεγάλο για όλους. Το καλό σενάριο είναι οι αγορές να θεωρήσουν ότι ο Τραμπ «συμμαζεύτηκε» υπό την πίεση των αγορών και των γερουσιαστών που του μεταφέρουν τις αντιδράσεις των Αμερικανών πολιτών και ότι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί, συνεπώς οι συνέπειες αυτής της αυτοκρατορικής ψευδαίσθησης του Αμερικανού προέδρου θα περιοριστούν.
Φωτογραφίες: Eurokinissi, Getty Images/Ideal hellas
Ειδήσεις σήμερα:
Κανείς δεν θα γλιτώσει από τους δασμούς, λέει τώρα ο Τραμπ για κινητά, υπολογιστές και τσιπ – «Θα μπουν σε ξεχωριστό καλάθι»
H Κέιτι Πέρι θα ταξιδέψει σήμερα στο διάστημα με τη μνηστή του Μπέζος και άλλες 4 γυναίκες – Δείτε τις στολές τους
Απίστευτο ξέσπασμα Γεωργούντζου μετά την ήττα της Καλαμάτας από την Κηφισιά: Πήγα στον άλλο κόσμο και γύρισα – Δείτε βίντεο
Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies
Μάθετε περισσότερα εδώ
Αποδοχή