Μέλος οικογένειας με τρία παιδιά, τα οποία γεννήθηκαν από τον Δανό δότη σπέρματος, ήταν ο ανήλικος που έχασε τη ζωή του στη χώρα μας.
«Δυστυχώς, κατέληξε από τον καρκίνο» δήλωσε το Mega ο καθηγητής παιδιατρικής αιματολογίας-ογκολογίας Αντώνης Καττάμης. «Ήταν μεταξύ 5-10 χρόνων» πρόσθεσε.
Όπως είπε, «δυστυχώς, δύο χρόνια μετά εμφάνισε καρκίνο και το δεύτερο αδελφάκι του παιδιού που χάθηκε. Τώρα είμαστε σε φάση θεραπείας και σαφώς, όπως για όλα τα παιδιά που έχουν καρκίνο, ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά σίγουρα είναι μια δύσκολη περίπτωση».
Ο κ. Καττάμης εξήγησε ότι ερευνητική ομάδα διερευνούσε «πόσα από τα παιδιά που έχουν αναπτύξει καρκίνο έχουν σύνδρομα προδιάθεσης. Σήμερα, ξέρουμε ότι 1 στα 10 παιδιά που θα κάνει καρκίνο έχει κάποιο γονίδιο που το προδιαθέτει να το αναπτύξει. Βρήκαμε ότι ένας από τους ασθενείς μας, ο πρώτος ασθενής μας που αναφέρουμε, είχε μια περίεργη μετάλλαξη στο TP53, το οποίο δεν είχε περιγραφεί στο παρελθόν. Το ανακοινώσαμε σε κάποιες συγκεντρώσεις επιστημονικές, ήρθαν κάποιοι άλλοι συνάδελφοι από το εξωτερικό και μας είπαν ότι το έχουμε και εμείς σε δικά μας παιδιά. Άρχισε να δημιουργείται μια εικόνα ότι κάτι περίεργο συμβαίνει. Όταν συγκρίναμε και τις πληροφορίες ότι αυτά τα παιδιά ήταν όλα μετά από εξωσωματική, καταλάβαμε ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στον δότη».
18 παιδιά γεννήθηκαν στην Ελλάδα από το γενετικό υλικό του Δανού δότη
Στην Ελλάδα, 18 παιδιά γεννήθηκαν από το γενετικό υλικό του Δανού δότη και ορισμένες οικογένειες έχουν περισσότερα του ενός τέκνα.
Ο άνδρας έχει γίνει πατέρας τουλάχιστον 197 παιδιών σε όλη την Ευρώπη, γεγονός που έχει προκαλέσει την κινητοποίηση των Αρχών σε όλες τις χώρες που έχουν λάβει σπέρμα του.
Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται ο γοναδικός μωσαϊκισμός, μια κατάσταση όπου η γενετική μετάλλαξη εντοπίζεται αποκλειστικά στα γαμετικά κύτταρα -στο σπέρμα- και δεν ανιχνεύεται στο αίμα.
«Ο συγκεκριμένος δότης είχε μετάλλαξη στο γονίδιο TP53 μόνο στο 20% των σπερματοζωαρίων του», εξηγεί ο καθηγητής. «Το TP53 είναι το πιο ισχυρό ”φρένο” κατά της καρκινογένεσης, το γονίδιο που σταματά τα φυσιολογικά κύτταρα από το να μετατραπούν σε καρκινικά. Όταν αυτό λείπει, ο κίνδυνος καρκίνου εκτοξεύεται. Με βάση τα στατιστικά, εκτιμώ ότι περίπου 40 από τα 197 παιδιά που έχουν γεννηθεί από τον ίδιο δότη θα εκδηλώσουν καρκίνο. Ορισμένα ήδη νοσούν, ενώ κάποια έχουν χάσει τη ζωή τους», αναφέρει ο κ. Πάγκαλος.
Παρότι πρόκειται για μια εξαιρετικά σπάνια γενετική κατάσταση, «λιγότερο από μία περίπτωση στις χίλιες», όπως διευκρινίζει ο κ. Πάγκαλος, ο ίδιος τονίζει πως το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι η σπανιότητα του περιστατικού, αλλά η ανεξέλεγκτη χρήση του ίδιου δότη.
«Καμία τράπεζα σπέρματος δεν θα έπρεπε να επιτρέπει σε έναν δότη να φθάνει τις 194 κυήσεις. Είναι αδιανόητο. Στην Αγγλία το όριο είναι 10. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γενετικής προτείνει 50, το οποίο θεωρώ ήδη υπερβολικό. Στην Ελλάδα το όριο είναι 12, κι όμως εδώ έχουμε 18 παιδιά από τον ίδιο δότη».
Ο καθηγητής ασκεί δριμεία κριτική στη δανέζικη εταιρεία που προμήθευσε το σπέρμα, επισημαίνοντας τόσο την ανεπαρκή διαχείριση των γενετικών δεδομένων όσο και τη χρήση μιας παραπλανητικής ονομασίας.
«Ο όρος “Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος” δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για έναν επίσημο ευρωπαϊκό φορέα. Στην πραγματικότητα είναι μια ιδιωτική επιχείρηση που λειτουργεί με ελάχιστους περιορισμούς», επισημαίνει.