Με το αυτοκίνητο ακινητοποιημένο στην κίνηση της Αθήνας, σίγουρα κάποια στιγμή θα σας πέρασε φευγαλέα από το μυαλό η σκέψη: «Καλύτερα να πήγαινα με τα πόδια, γρηγορότερα θα έφτανα». Στην πραγματικότητα, αυτή η σκέψη είναι πλέον πολύ κοντά στην πραγματικότητα. Με τη μέση ταχύτητα στην πρωτεύουσα να μειώνεται διαρκώς, ήδη σε κάποιους δρόμους τα αυτοκίνητα κινούνται με την ίδια ταχύτητα με τους πεζούς. Και δεν θα πάρει πολύ καιρό ακόμα μέχρι οι πεζοί να προσπεράσουν, λένε οι επιστήμονες.
Οι μετρήσεις του Εργαστηρίου Κυκλοφοριακής Τεχνικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου είναι αποκαλυπτικές: στην οδό Αθανασίου Διάκου, στο κέντρο της Αθήνας -στο κομμάτι μεταξύ Αμαλίας και Καλλιρρόης- η μέση ταχύτητα τις ώρες της απογευματινής αιχμής, είναι τα 8,58 χιλιόμετρα ανά ώρα. Αυτή η ταχύτητα είναι ίδια με το γρήγορο περπάτημα ενός μέσου άντρα.
Γεγονός που σημαίνει ότι όντως θα συνέφερε να πάει ο οδηγός στον προορισμό του περπατώντας, καθώς, εκτός του κόστους (καύσιμα, φθορά αυτοκινήτου, χαμένες εργατοώρες, άγχος) θα πρέπει να προστεθεί και ένα εύλογο διάστημα για την αναζήτηση θέσης στάθμευσης, που μπορεί και να ξεπεράσει τα 40 λεπτά.
Ερχονται χειρότερα
Αναλογικά, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα απ’ ό,τι φαίνονται. Η μέση ταχύτητα των αυτοκινήτων σήμερα υπολογίζεται σε κατά τι λιγότερο από 18 χλμ. την ώρα, ταχύτητα που αναμένεται ότι το τέλος του 2026 θα είναι έως και κατά 5 χλμ./ώρα μικρότερη. Αυτό σημαίνει ότι οι χρόνοι και τα μήκη (σε χιλιόμετρα) των μποτιλιαρισμάτων θα έχουν υπερδιπλασιαστεί σε μια δεκαετία από σήμερα, επιμηκύνοντας και τις ώρες αιχμής.
To μη περαιτέρω ίσως να είναι ήδη εδώ! Σύμφωνα με την εταιρεία GPS Tomtom, την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου, στις 6 το απόγευμα, στην Αθήνα χρειαζόταν κανείς κατά μέσο όρο 42 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα για να διανύσει 10 χιλιόμετρα (11 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα περισσότερα από τον μέσο όρο που καταγράφει η Tomtom), με τη μέση ταχύτητα στους δρόμους της πρωτεύουσας να μην ξεπερνά τα 14,2 χιλιόμετρα την ώρα (5,4 χλμ./ώρα χαμηλότερα από τη μέση ταχύτητα που έχει μετρήσει η Tomtom).
Ωριαία ταχύτητα και κυκλοφοριακή συμφόρηση: Οπως φαίνεται στο γράφημα της Tomtom για τις διακυμάνσεις της κίνησης στην Aθήνα την τελευταία εβδομάδα, η κορύφωση έγινε στις 6 το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης, όταν η μέση ταχύτητα έπεσε στα 14 χιλιόμετρα την ώρα
Κλείσιμο
Για να αναλογιστεί κανείς το μέγεθος του εφιάλτη, την ημέρα εκείνη και την εξεταζόμενη ώρα, η Tomtom μέτραγε συνολικά 292 μποτιλιαρίσματα, συνολικού μήκους 146,2 χιλιομέτρων! Οι συγκοινωνιολόγοι λένε ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας, θα φτάσουμε σε ένα σημείο που η Αθήνα θα είναι ένα ατέλειωτο… μποτιλιάρισμα, με τα αυτοκίνητα να κινούνται… ανεπαίσθητα. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, για να το κάνουμε πιο δραματικό, η μέση ταχύτητα των αυτοκινήτων στην Αθήνα δεν αναμένεται να ξεπερνά αυτή ενός καραβανιού με καμήλες στην έρημο Σαχάρα (5-8 χλμ./ώρα).
Η «κατακόκκινη» Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου: Στις 5.59 το απόγευμα, όλη η Αθήνα ήταν στα κόκκινα (στιγμιότυπο από τον live χάρτη της Tomtom)
Γιορτινός εφιάλτης
Την περασμένη Πέμπτη, στις 17:59, χρειάστηκαν 40 λεπτά και 42 δευτερόλεπτα για να διανυθούν 10 χλμ., ενώ το συνολικό μήκος των 292 μποτιλιαρισμάτων στο λεκανοπέδιο έφτανε τα 146,2 χλμ. – Στα 8,58 χλμ./ώρα η μέση ταχύτητα των οχημάτων στο κέντρο της Αθήνας
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Με τους Αθηναίους να δεινοπαθούν από την κίνηση στους δρόμους, η κυκλοφοριακή συμφόρηση γίνεται ακόμα χειρότερη τις εορταστικές περιόδους. Αυτό γιατί αυξάνεται ο αριθμός των αυτοκινήτων, αλλά και των φορτηγών σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, τόσο προς δρόμους και περιοχές που έχουν στολισμό και εορταστικές δραστηριότητες που προσελκύουν οικογένειες όσο και σε εμπορικούς δρόμους και γύρω από αυτούς. Ο σύμβουλος διαχείρισης κυκλοφορίας Κίμων Λογοθέτης λέει ότι καθώς η θερμοκρασία πέφτει, όλο και περισσότεροι επιλέγουν να μετακινηθούν με αυτοκίνητο, ενώ «οι αυξημένες ανάγκες της εφοδιαστικής αλυσίδας και η αυξημένη εμπορική κίνηση προκαλούν κυκλοφοριακή συμφόρηση και πέρα από τις ώρες αιχμής».
Αυτό που αλλάζει τις ημέρες των εορτών, εξηγεί ο επιστήμονας, είναι το γεγονός ότι οι μετακινήσεις γίνονται τώρα και αργά το απόγευμα, στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και στους δήμους που έχουν στολισμό και εορταστικές δραστηριότητες, οι οποίες αποτελούν και μια μορφή διασκέδασης για τα παιδιά. Ετσι, λοιπόν, όπου υπάρχουν αγορές με πολλά εμπορικά καταστήματα, αυξάνεται η κίνηση.
Αυτό έχει ως συνέπεια να προκαλείται κυκλοφοριακό έμφραγμα σε ήδη φορτισμένους δρόμους και περιοχές, των οποίων την κατάσταση επιδεινώνουν τα παράνομα (διπλο)παρκαρισμένα οχήματα που δυσχεραίνουν την κίνηση των υπόλοιπων. Ετσι, τις ώρες που είναι ανοιχτά τα καταστήματα και λειτουργούν τα εορταστικά δρώμενα που έχει ο δήμος π.χ. στη Νέα Σμύρνη, χρειάζεται περισσότερο από μισή ώρα για να καταφέρει κανείς να ξεφύγει από τα πέριξ της πλατείας και να κατευθυνθεί προς μια κεντρική οδική αρτηρία.
Παρομοίως, η κατάσταση γίνεται ανυπόφορη και σε άλλους δήμους της Αθήνας, αλλά και σε δρόμους με πολλά εμπορικά καταστήματα κατά μήκος τους (όπως η λεωφόρος Κηφισίας, για παράδειγμα), ενώ το μποτιλιάρισμα απλώνει όχι μόνο σε μήκος και όγκο, αλλά και χρονικά, αφού τις εορταστικές ημέρες παρατηρείται κίνηση από τις 7.30 το πρωί ως και λίγο μετά τις 9 το βράδυ.
Σημαντικές καθυστερήσεις παρατηρούνται στη Φιλολάου στο Παγκράτι, στη Θησέως στην Καλλιθέα, στη λεωφ. Ποσειδώνος προς τη Γλυφάδα, στη λεωφ. Βουλιαγμένης στη Δάφνη, στην Ηλιούπολη, στο Παλαιό Φάληρο, στο Καλαμάκι, στη Γλυφάδα και τον Πειραιά, στο Περιστέρι, αλλά και στα βόρεια, στο Μαρούσι και την Κηφισιά.
Τον μεγαλύτερο κυκλοφοριακό φόρτο αυτές τις γιορτές, πάντως, συγκεντρώνουν οι δρόμοι του κέντρου, Αμαλίας, Βασ. Σοφίας, Βασ. Κωνσταντίνου και ειδικά η Σταδίου, επειδή πρόκειται για δρόμους που δέχονται κίνηση από κόσμο ο οποίος θέλει να ψωνίσει, να κάνει βόλτα στο κέντρο, αλλά και διερχόμενους που κατευθύνονται προς άλλες περιοχές.
Η κίνηση του κέντρου μεταδίδεται και στις κεντρικές οδικές αρτηρίες, όπως π.χ. τη λεωφόρο Αλεξάνδρας, οι οποίες ούτως ή άλλως είχαν πρόβλημα. Βασίλισσα της κίνησης αυτές τις ημέρες είναι η λεωφόρος Κηφισίας, στην οποία το μποτιλιάρισμα είναι τόσο μεγάλο, που ο απαιτούμενος χρόνος για να τη διασχίσει κανείς υπερτριπλασιάζεται στις γιορτές.
Ματιά στο μέλλον μας
Αυτή την κόλαση που περιγράφεται παραπάνω, λένε οι επιστήμονες, θα πρέπει να τη συνηθίσουμε. Ή να τη δούμε σαν μια ματιά από την κλειδαρότρυπα στο μέλλον μας. Ο καθηγητής και διευθυντής του Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Γιώργος Γιαννής έχει πει ότι την επόμενη διετία-τριετία η κατάσταση θα χειροτερέψει, ενώ και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Θανάσης Τσιάνος έχει περιγράψει τον τρόπο που θα γίνει αυτό.
Καθώς τα αυτοκίνητα αυξάνονται (120.000 προστίθενται κάθε χρόνο στους δρόμους της πρωτεύουσας), η μέση ταχύτητά τους μειώνεται. Καθώς σήμερα η μέση ταχύτητα των οχημάτων στις ώρες αιχμής δεν ξεπερνά 18 χλμ./ώρα, του χρόνου αναμένεται να είναι έως και κατά 5 χλμ./ώρα μικρότερη, οι χρόνοι και τα χιλιόμετρα των μποτιλιαρισμάτων να έχουν υπερδιπλασιαστεί σε μια δεκαετία από σήμερα, επιμηκύνοντας και τις ώρες αιχμής.
Ταχύτητα περιπατητή
Το εργαστήριο παρατήρησης της κυκλοφορίας (όπου προΐσταται ο κ. Γιαννής) του ΕΜΠ μελετά δειγματοληπτικά δρόμους της Αθήνας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει για το τρέχον έτος, κάποιες οδικές αρτηρίες της πρωτεύουσας έχουν ήδη πλησιάσει το σημείο του εμφράγματος, καθώς έχουν πολύ μικρή μέση ταχύτητα τις ώρες αιχμής, πλησιάζοντας αυτές ενός περιπατητή. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι κάποιος πεζός μπορεί να ξεκινήσει να κινείται στον δρόμο δίπλα από εσάς με το σπορ αυτοκίνητό σας και να φτάσει πολύ νωρίτερα και χωρίς να ξοδέψει καύσιμο.
Τις ώρες της απογευματινής αιχμής, στο κέντρο της Αθήνας, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ, η οδός Αχιλλέως έχει μέση ταχύτητα 9,31 χλμ./ώρα, η Μητροπόλεως 10,24 χλμ./ώρα, η Ευριπίδου (στο ύψος της πλατείας Ελευθερίας) 9,95 χλμ./ώρα.
Οι ταχύτητες αυτές είναι ίσες με τις ταχύτητες power walking – δηλαδή του δυναμικού περπατήματος που γίνεται για γυμναστική, ή χαλαρού τρεξίματος, με τη διαφορά ότι η κίνηση στο μποτιλιάρισμα -αποδεδειγμένα ιατρικά- προκαλεί καρδιαγγειακά προβλήματα λόγω του στρες και της παρατεταμένης ακινησίας σε αντίθεση με το περπάτημα, το οποίο προτείνεται ως πανάκεια για τα καρδιαγγειακά -και όχι μόνο- νοσήματα. Η Πανεπιστημίου έχει μέση ταχύτητα 16,73 χλμ./ώρα, η Σταδίου 13,51, η Βασ. Αμαλίας 12,65 και η Κατεχάκη (λ. Κοκκινοπούλου – Κηφισίας) 17,35.
Τις πρωινές ώρες αιχμής, η λεωφόρος Συγγρού -μία από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πρωτεύουσας- στο ύψος της Φραντζή έχει μέση ταχύτητα 12,09 χλμ./ώρα. Ουσιαστικά σε αυτό το σημείο η κίνηση είναι σημειωτόν, αν και τα αυτοκίνητα κινούνται ταχύτερα από την Πειραιώς, που τις ίδιες ώρες έχουν μέση ταχύτητα 10,05 χλμ./ώρα ή τη Βασ. Κωνσταντίνου όπου η μέση ταχύτητα είναι 11,08 χλμ./ώρα και την Καλλιρρόης (στο ύψος Πετμεζά – Αρδηττού) όπου η μέση ταχύτητα είναι 11,48 χλμ./ώρα.
Σε κορεσμό η Αττική Οδός
Ιδιαίτερη είναι η περίπτωση της Αττικής οδού. Ο υπερσύγχρονος αυτοκινητόδρομος δείχνει να πλησιάζει σιγά-σιγά σε ένα σημείο κορεσμού, με το μέλλον του να καταδεικνύεται από τις ημέρες των Χριστουγέννων, που φλερτάρει με το κυκλοφοριακό έμφραγμα (όταν δεν το παθαίνει). Τις ημέρες αυτές, καθώς το υπόλοιπο οδικό δίκτυο της Αττικής είναι πολύ φορτωμένο, προτιμάται περισσότερο από τους οδηγούς που θέλουν να μεταβούν σε γιορτινούς προορισμούς ή να κάνουν τα ψώνια τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του το «ΘΕΜΑ», τις γιορτές των Χριστουγέννων η κίνηση στην Αττική οδό αυξάνεται μέχρι και πάνω από 30% σε σχέση με τη μέση ημερήσια κυκλοφορία, με κάποιες ημέρες να καταγράφουν ακόμα και περισσότερες από 290.000 διελεύσεις οχημάτων.
Αναλογικά, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, τον αστικό αυτοκινητόδρομο διασχίζουν καθημερινά περισσότερα από 255.000 οχήματα, με τις διελεύσεις να αυξάνονται κατά 5% σε σχέση με πέρυσι. Το πόσο αυξάνεται εκθετικά η κίνηση ανά έτος, το καταδεικνύουν τα στοιχεία, καθώς τα 240.000 οχήματα που διέσχιζαν την Αττική οδό το 2023 ήταν αυξημένα κατά 10% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Η μελέτη της Tomtom
Στην 8η θέση της Ευρώπης και την 37η παγκοσμίως σε ό,τι αφορά το πήξιμο στους δρόμους της φέρνει την Αθήνα η μέτρηση της εταιρείας χαρτών Tomtom. Οι οδηγοί στην Αθήνα χάνουν κατά μέσο όρο 111 ώρες: αυτό αφορά ένα ταξίδι 10 λεπτών δύο φορές την ημέρα. Κατά μέσο όρο, για να διανυθεί μια απόσταση 10 χλμ. στην Αθήνα χρειάζονται 29 λεπτά και 39 δευτερόλεπτα, χρόνος που αυξήθηκε κατά 30 δευτερόλεπτα σε σχέση με το 2023.
Χειρότερη πόλη σε αυτόν τον τομέα είναι στην ήπειρό μας το Λονδίνο, όπου κατά μέσο όρο τις περιόδους αιχμής χάνονται 113 ώρες και ακολουθούν το Δουβλίνο, η Βαρκελώνη, το Βουκουρέστι και το Μπορντό. Η Θεσσαλονίκη είναι 131η στον κόσμο και 68η στην Ευρώπη, με 80 χαμένες ώρες και σχεδόν 23 λεπτά για τις διαδρομές κατά τις ώρες αιχμής. Αλλά η Θεσσαλονίκη έχει ακόμα… δρόμο μπροστά της μέχρι να γίνει ένα ατέλειωτο πάρκινγκ, όπως η πρωτεύουσα.
Φωτογραφία: EUROKINISSI
Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies
Μάθετε περισσότερα εδώ
Αποδοχή