Έναν χρόνο μετά τη δολοφονία του διευθύνοντος συμβούλου της UnitedHealthcare, η κρίση στο αμερικανικό σύστημα υγείας έχει βαθύνει – τόσο σε ό,τι αφορά τους ασθενείς όσο και σε ό,τι αφορά τις ίδιες τις εταιρείες που κερδίζουν από αυτό, τονίζει σε εκτενές ρεπορτάζ το National Public Radio (NPR), ένα από τα τελευταία δημόσια ενημερωτικά μέσα στην Αμερική που δεν ελέγχεται από την κυβέρνηση Τραμπ – η οποία το έχει πολεμήσει κιόλας, περικόπτοντας εκατομμύρια δολάρια από την χρηματοδότησή του.
Όλο και περισσότεροι πολίτες αδυνατούν να πληρώσουν για ασφάλιση υγείας, όπως υπογραμμίζει εξ αρχής.
Τα ασφάλιστρα στα προγράμματα του Obamacare, αλλά και στα ομαδικά συμβόλαια που προσφέρουν οι εργοδότες, αναμένεται να εκτοξευθούν την επόμενη χρονιά, σε μια χώρα όπου το κόστος υγείας είναι ήδη το υψηλότερο στον λεγόμενο «ανεπτυγμένο κόσμο».
Κι όμως, την ίδια στιγμή που ο λογαριασμός για τους πολίτες φουσκώνει, οι εταιρείες και οι επενδυτές που δραστηριοποιούνται στον χώρο πιέζονται και οι ίδιοι.
Η μετοχή της UnitedHealth Group – του γιγαντιαίου ομίλου που ελέγχει την UnitedHealthcare και αποτελεί κεντρικό «χαρτί» για το Χρηματιστήριο – έχει υποχωρήσει κατά 44% σε σχέση με πέρυσι (η πτώση ήταν ακόμη μεγαλύτερη πριν από ένα πρόσφατο μικρό ανοδικό ράλι).
«Η UnitedHealth, πριν από τις 4 Δεκεμβρίου πέρυσι, είχε τη φήμη μιας ασφαλούς επιλογής για τα χρήματά σου. Αυτή η εικόνα κατέρρευσε», σχολιάζει η Τζούλι Άτερμπακ, ανώτερη αναλύτρια της Morningstar που παρακολουθεί εταιρείες υγείας.
Στις 4 Δεκεμβρίου 2024, ο διευθύνων σύμβουλος της UnitedHealthcare, Μπράιαν Τόμσον, πυροβολήθηκε θανάσιμα σε δρόμο του Μανχάταν, καθ’ οδόν προς μια συνάντηση με επενδυτές.
Η στυγερή επίθεση προκάλεσε τεράστια κοινωνική οργή για το κόστος της υγείας και τις απορρίψεις αποζημιώσεων, βυθίζοντας την UnitedHealth Group σε μια πρωτοφανή κρίση δημοσίων σχέσεων.
Όμως τα σοβαρά προβλήματα για την εταιρεία – και συνολικά για τον κλάδο – μόλις ξεκινούσαν.
Η αυξανόμενη ρυθμιστική πίεση, η συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους και η καχυποψία των επενδυτών έχουν πλήξει και πολλούς ανταγωνιστές της UnitedHealth, σε μια περίοδο που ο γενικός δείκτης της Wall Street καταγράφει ρεκόρ χάρη στα τεχνολογικά «χαρτιά».
Ο δείκτης Υγείας του S&P 500 υστερεί ξεκάθαρα σε απόδοση και αρκετοί αναλυτές προετοιμάζουν τους πελάτες τους για ακόμη μια δύσκολη χρονιά στον χώρο της υγείας.
«Βραχυπρόθεσμα, μας περιμένει ακόμη πολλή μεταβλητότητα», λέει ο Μάικλ Χα, αναλυτής στην επενδυτική τράπεζα Baird.
Η κρίση που βιώνουν ταυτόχρονα οι ασθενείς και οι επιχειρήσεις αναδεικνύει πόσο δυσλειτουργικό είναι το αμερικανικό σύστημα υγείας. Όταν ούτε όσοι το χρηματοδοτούν ούτε όσοι κερδίζουν από αυτό είναι ικανοποιημένοι, εύλογα τίθεται το ερώτημα: Λειτουργεί καθόλου;
«Βρισκόμαστε πραγματικά σε ένα σημείο καμπής», υπογραμμίζει η Κάθριν Χέμπστεντ, ανώτερη αναλύτρια πολιτικής στο Ίδρυμα Robert Wood Johnson και συγγραφέας βιβλίου για τη βιομηχανία ασφάλισης υγείας: «Κάθε τμήμα της ασφαλιστικής αγοράς βρίσκεται σήμερα υπό πίεση».
Οι εντάσεις αυτές έγιναν οδυνηρά ορατές πριν από έναν χρόνο και συνεχίζονται. Ο 27χρονος Λουίτζι Ματζιόνε, ο βασικός ύποπτος για τη δολοφονία του Τόμσον, βρέθηκε ξανά στο δικαστήριο, καθώς προετοιμάζεται η δίκη του.
Ωστόσο, τα δομικά προβλήματα του αμερικανικού συστήματος υπερβαίνουν κατά πολύ την υπόθεσή του.
Όπως κι αν είναι ασφαλισμένος κανείς, το πιθανότερο είναι πως θα πληρώσει περισσότερα την επόμενη χρονιά.
Περίπου 24 εκατομμύρια άνθρωποι που καλύπτονται μέσω των δημόσιων ανταλλακτηρίων του Affordable Care Act (Obamacare) θα δουν τα ασφάλιστρά τους να αυξάνονται απότομα, καθώς οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις λήγουν στο τέλος του έτους.
Άλλοι 154 εκατομμύρια εργαζόμενοι που ασφαλίζονται μέσω των εργοδοτών τους, επίσης αντιμετωπίζουν σημαντικές αυξήσεις στα ομαδικά συμβόλαια.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Οι φαρμακοβιομηχανίες έφεραν στην αγορά πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τον καρκίνο και νέα φάρμακα απώλειας βάρους, που κοστίζουν ακριβά.
Μετά την πανδημία, περισσότεροι άνθρωποι επιστρέφουν στους γιατρούς τους, αυξάνοντας τη ζήτηση και δίνοντας τη δυνατότητα σε γιατρούς και νοσοκομεία να ανεβάσουν τιμές.
Παράλληλα, το κύμα συγχωνεύσεων και συγκεντρωτισμού σε κρίσιμους κλάδους – νοσοκομεία, διαγνωστικά κέντρα, ασφαλιστικές – ενίσχυσε τη δύναμη των μεγάλων παικτών να επιβάλλουν υψηλότερες χρεώσεις.
Το αποτέλεσμα είναι ότι σχεδόν ένας στους δύο ενήλικες στις ΗΠΑ δηλώνει πως δεν περιμένει να μπορέσει να καλύψει τις απαραίτητες ιατρικές δαπάνες την επόμενη χρονιά, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Gallup που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.
Μία από αυτούς είναι η 44χρονη Τζένιφερ Μπλάζις, εργαζόμενη σε μη κερδοσκοπικό οργανισμό και μητέρα τεσσάρων παιδιών από το Κολοράντο Σπρινγκς. Η οικογένεια καλύπτεται από το ασφαλιστήριο της μικρής εταιρείας διαχείρισης ακινήτων του συζύγου της. Παρότι έχουν, όπως λέει, «ένα πραγματικά καλό ασφαλιστικό πρόγραμμα» για το οποίο η εταιρεία πληρώνει τεράστια ποσά, η ίδια αναγκάζεται να αναβάλει χειρουργείο στο πόδι – μια επέμβαση που θα μείωνε τον πόνο της, αλλά δεν θεωρείται ακόμη απολύτως επείγουσα.
«Πάντα με σοκάρει πόσο πολύ πρέπει να σκεφτούμε το κόστος κάθε φορά που συμβαίνει κάτι με τα παιδιά», λέει. «Περιμένουμε να πάμε στον γιατρό, γιατί ξέρουμε ότι μόλις πάμε, θα μας χτυπήσει ένας τεράστιος λογαριασμός».
Το παράδοξο είναι ότι ένα μέρος από αυτές τις αυξήσεις στο κόστος επιστρέφει και χτυπά τις ίδιες τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις – ακόμη και εκείνες που ελέγχουν μεγάλο κομμάτι της αλυσίδας Υγείας.
Η UnitedHealth Group δεν είναι απλώς η ιδιοκτήτρια της μεγαλύτερης ιδιωτικής ασφαλιστικής υγείας στις ΗΠΑ. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους στον κόσμο και παρούσα σχεδόν σε κάθε στάδιο της περίθαλψης: Απασχολεί ή διαχειρίζεται περίπου το 10% των γιατρών στους οποίους απευθύνονται οι Αμερικανοί και επεξεργάζεται σχεδόν το 20% των συνταγών που εκτελούνται.
Παράλληλα, είναι ένας από τους 30 τίτλους που απαρτίζουν τον δείκτη Dow Jones, άρα η πορεία της μετοχής της επηρεάζει άμεσα την εικόνα της Wall Street συνολικά.
Τον τελευταίο χρόνο η UnitedHealth είχε μια καταστροφική χρηματιστηριακή πορεία. Οι βασικοί λόγοι δεν είναι πια μόνο η κακή δημοσιότητα, αλλά η κερδοφορία: Η εταιρεία – όπως και οι βασικοί ανταγωνιστές της – αντιμετωπίζει εκρηκτικό κόστος στα προγράμματα Medicare Advantage, μέσω των οποίων ιδιωτικές ασφαλιστικές πληρώνονται από την κυβέρνηση για να διαχειρίζονται την περίθαλψη ηλικιωμένων.
Τα προγράμματα αυτά θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα τρομερά επικερδή. Σήμερα, έχουν μπλέξει την UnitedHealth σε οικονομικούς και νομικούς μπελάδες, μεταξύ άλλων και με έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις πρακτικές της στο Medicare. Η εταιρεία αντικατέστησε αιφνιδιαστικά τον CEO της τον Μάιο, λίγους μήνες πριν αναγνωρίσει δημοσίως ότι βρίσκεται στο στόχαστρο των Αρχών.
Τώρα, η UnitedHealth προσπαθεί να απαλλαγεί από περίπου 1 εκατομμύριο ασφαλισμένους στα προγράμματα Medicare Advantage και να αφήσει πίσω της τα προβλήματα της χρονιάς. «Θέλουμε να δείξουμε ότι μπορούμε να ξαναβρούμε την αυτοπεποίθηση που είχε κάποτε η εταιρεία», είπε στους επενδυτές ο οικονομικός διευθυντής Γουέιν ΝτεΒέιντ.
Κάποιοι επενδυτές ποντάρουν ήδη σε αυτή την ανάκαμψη. Τον Αύγουστο, η Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ Warren αποκάλυψε ότι έχει αγοράσει πάνω από 5 εκατομμύρια μετοχές της UnitedHealth Group.
Η είδηση βοήθησε την τιμή της μετοχής να ανακάμψει από τα χαμηλά της, αλλά η απόσταση μέχρι να φτάσει στα παλιά επίπεδα κερδοφορίας και αποτίμησης παραμένει μεγάλη.
Ο διευθύνων σύμβουλος Στίφεν Χέμσλι δεσμεύτηκε τον Οκτώβριο ότι η εταιρεία θα επιστρέψει σε «υψηλή και βιώσιμη, διψήφια ανάπτυξη από το 2027 και μετά».
Η Wall Street περίμενε από την Υγεία «ασφάλεια» – Τώρα περιμένει απλώς μια μεγάλη «στροφή»
Οι δαπάνες υγείας αντιστοιχούν περίπου στο ένα πέμπτο της αμερικανικής οικονομίας. Αυτό καθιστά τις εταιρείες που κερδίζουν από αυτές τις δαπάνες μερικές από τις ισχυρότερες στον κόσμο – και, παραδοσιακά, ελκυστικές για τους επενδυτές, που αντιμετωπίζουν συχνά τις μετοχές υγείας ως «αμυντικές», σχετικά ασφαλείς τοποθετήσεις.
Αυτή η εικόνα δεν έχει εξαφανιστεί εντελώς. Τον τελευταίο μήνα, καθώς η αγορά πέρασε για ακόμη μία φορά από κρίση πανικού γύρω από τη «φούσκα» της τεχνητής νοημοσύνης, ο κλάδος της υγείας για λίγο ξεπέρασε σε απόδοση τον ευρύτερο δείκτη. Ωστόσο, σε βάθος χρόνου, οι μετοχές υγείας υστερούν σημαντικά σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά.
Η Άτερμπακ της Morningstar πιστεύει ότι ο κλάδος μπορεί τελικά να ξεπεράσει τα οικονομικά και ρυθμιστικά προβλήματά του. Θεωρεί πως πολλές μετοχές υγείας είναι σήμερα «υποτιμημένες», αλλά προειδοποιεί ότι όσοι επενδύσουν σε αυτές θα χρειαστεί να οπλιστούν με πολλή υπομονή.
«Ο ρητός χρονικός ορίζοντας της πρόβλεψής μου είναι δεκαετία, όχι τριετία», όπως λέει. «Το τοπίο παραμένει θολό για τα επόμενα (τουλάχιστον) λίγα χρόνια».