website analysis Η σκοτεινή πλευρά του ελληνικού YouTube: Οι φυλές των δημιουργών περιεχομένου, οι επώνυμοι χορηγοί, η βία, το bullying και τα live βασανιστήρια – Epikairo.gr

«Το ζητούμενο είναι να έχεις content»: αυτή η «χρυσή εντολή» για τη δημιουργία μοναδικού περιεχομένου (content) είναι η ευχή -η συνταγή, δηλαδή, που φέρνει ως και εκατομμύρια θεατές και χορηγούς- αλλά και η κατάρα -η ανάγκη για κακό, συχνά βίαιο περιεχόμενο- για τους δημιουργούς περιεχομένου της Ελλάδας.
Αυτό το διαρκές «κυνήγι» για περιεχόμενο που να «τραβάει», αλλά και χορηγούς -συχνά επωνύμους- διαφθείρει. Και οδηγεί στη δημιουργία του λεγόμενου «μαύρου YouTube», που είναι γεμάτο με βία, bullying και σκοτεινούς σκοπούς. Κοψιάλης, Teosty, Χαγιάτε, Φίπστερ, Κόγιας και άλλοι. Είναι αυτή η ελληνική σκηνή των content creators;
Τις τελευταίες μέρες, στην επικαιρότητα έχουν έρθει αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου και οι «κοινότητες», εξαιτίας δύο περιστατικών: το πρώτο είναι ο ξυλοδαρμός του YouTuber Teosty στα Ιωάννινα και το δεύτερο η έρευνα της Ελληνικής Αστυνομίας για διαδικτυακή ομάδα που παγιδεύει άνδρες, οι οποίοι πιστεύουν πως κλείνουν ραντεβού με ανήλικες, τους ξυλοκοπά και τους ληστεύει.
Όμως αυτά, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, του σκοτεινού κόσμου, μια γεύση του οποίου πήραμε μετά από τις συλλήψεις και τις ποινικές διώξεις, πέρυσι, στον διαδικτυακό «στρατό» για τον οποίο υπήρχαν καταγγελίες για εκμετάλλευση ανθρώπων με αναπηρία, για παρενοχλήσεις on camera, ακόμα και για βιασμούς και διακίνηση πορνογραφικού υλικού σε άλλες διαδικτυακές πλατφόρμες, μεταξύ άλλων.
Βασανισμοί σε ζωντανή μετάδοση
Στην υπόθεση του Χαγιάτε, ενός από τους πλέον δημοφιλείς Youtubers και Tiktokers, για την ποινική δίωξη που είχε ασκηθεί εις βάρος του για το κακούργημα της εμπορίας ανθρώπων κατά συρροή και κατ’ επάγγελμα και για το πλημμέλημα της σωματικής βλάβης σε βάρος αδύναμων ανθρώπων με τα οποία συνοικούσε, το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο τον έκρινε αθώο. Πέρασε βέβαια έναν χρόνο στη φυλακή, γι’ αυτό που ο δικηγόρος του, Σάκης Κεχαγιόγλου χαρακτηρίζει «ένα ακραίο ριάλιτι, αλλά χωρίς ποινικό αδίκημα».
Η αλήθεια είναι πως ο Χαγιάτε χρησιμοποιούσε τη συνταγή των παλιών, καλών ελληνικών ριάλιτι της trash tv (άλλωστε καθόλου τυχαία, χρησιμοποιούσε συχνά «σταρ» της trash tv) και της «αρένας».
Αυτή η λογική της «αρένας», αλλά στην πιο άγρια εκδοχή της, εφαρμόζεται στις πιο σκοτεινές γωνιές του Youtube. Ενήλικοι και ανήλικοι, σχηματίζουν ομάδες με τις οποίες στοχοποιούν δημιουργούς περιεχομένου και τους τραμπουκίζουν με όλους τους δυνατούς τρόπους, είτε με εξευτελισμό, είτε με φυσική βία.
Η επίθεση στον Teosty
Δείτε, για παράδειγμα, την υπόθεση του Teosty. Στο κανάλι του, με τους 67,2 χιλιάδες ακολούθους, ο YouTuber αξιολογεί φαγητά και εστιατόρια, παρουσιάζοντας, παράλληλα, συνταγές με χαλαρωτικό τρόπο, εστιάζοντας στους ήχους της μαγειρικής διαδικασίας, χωρίς, ωστόσο, να παραλείπει τα food challenges και τα vlogs από την καθημερινότητά του.
Κλείσιμο
Ο YouTuber, ο οποίος ουσιαστικά ασχολείται με τις δοκιμές φαγητών σε εστιατόρια, στοχοποιήθηκε από ομάδες ανηλίκων. Η (υποτιθέμενη) αφορμή ήταν ότι δεν ακολουθούσε το… σαβουάρ βιβρ, καθώς δοκίμαζε τα φαγητά. Ανεξάρτητα από τους καυγάδες με εστιάτορες, στους οποίους ενεπλάκη ο youtuber, το «κίνημα» των ανηλίκων που του έκαναν bullying, ολοένα και γιγαντωνόταν.
Κάπως έτσι, ξεκίνησαν να τον ακολουθούν. Του κόλλησαν το παρατσούκλι «λίγδας» και μαζεύονταν ανά δεκάδες στα εστιατόρια στα οποία πήγαινε ο Teosty για να κάνει live. Οι διαδικτυακές ενοχλήσεις με τους χαρακτηρισμούς πήραν φυσική μορφή, με ομάδες ανηλίκων να τον ακολουθούν και να τον βρίζουν και, αργότερα, να του πετούν αντικείμενα.
Δεν άργησε όλο αυτό να εξελιχθεί σε χειροδικία. Ο YouTuber κατέληξε στην Αστυνομία και η υπόθεση έκλεισε, όταν οι γονείς των εμπλεκόμενων ανηλίκων του ζήτησαν συγγνώμη και να σταματήσει την ποινική δίωξη των παιδιών. Τα περιστατικά σταμάτησαν για λίγο καιρό, όμως οι ομάδες των ανηλίκων -οι οποίες, καθώς φαίνεται, έχουν σχηματιστεί διαδικτυακά- «παραμόνευαν».
Έτσι, στο live με τους Ask Ioannina, μια ομάδα νεαρών του επιτέθηκε, πετώντας του αυγά και στοχεύοντάς τον με λέιζερ. Και, όταν ο Teosty ζήτησε το λόγο, υπέστη, όπως αναφέρει, ξυλοδαρμό από πέντε άτομα. Το bullying συνεχίστηκε από creators που αντιμετώπισαν τα γεγονότα με χιούμορ ή κυνισμό και, περίπου αντιμετώπισαν ως «ήρωες» τους επιτιθέμενους.

Όταν όλα γίνονται για το… content: η υπόθεση Χαγιάτε, η επίθεση στον Teosty, το bullying στον Chris ASMR και η εμφάνιση των «vigilante»

«Αμισθί», ή «σπουδαία νέα για ανέργους», σχολιάζουν κάποιοι για αυτούς που ασχολούνται… επαγγελματικά με το Youtube και τους δημιουργούς, υπονοώντας ότι πρόκειται, προφανώς, για τους μελλοντικούς ανέργους, αφού δεν επενδύουν στην αυτοβελτίωσή τους, στις σπουδές, ή στην εξειδίκευσή τους.
Ο Chris ASMR
H στοχοποίηση ανθρώπων διαφορετικών, είναι καθημερινότητα στα κοινωνικά δίκτυα. Πριν από τον Teosty ήταν, με διαφορετικό τρόπο, ο Chris ASMR. Ο Καβαλιώτης -κατά κόσμο Χρήστος Προβίσταλης- έγινε γνωστός, τρώγοντας τεράστιες ποσότητες φαγητών μπροστά στην κάμερα. «Δείτε με να τρώω 10 cheeseburger για πρωινό» έλεγε ο πρώην νοσηλευτής και, για εκατοντάδες νεαρούς και μη, ήταν ευκαιρία για να τον κοροϊδέψουν.
Το bullying προχώρησε μέχρι ο YouTuber να αρρωστήσει (με λοίμωξη του αναπνευστικού) και να επιστρέψει αποφασισμένος να αλλάξει ζωή, χάνοντας κιλά και παίρνοντας πίσω την υγεία του με διατροφή.
Κι αν ο Chris ASMR σταμάτησε να είναι viral, βρέθηκαν άλλοι στη θέση του για να συμπληρώσουν τη σκοτεινή, αλλά και viral πλευρά του ελληνικού Youtube. Σαν ένα ριάλιτι, όπου οι συμμετέχοντές του -υπό την καθοδήγηση του εκάστοτε “καναλάρχη”- είναι αποφασισμένοι να αναμετρηθούν όπως τους ζητηθεί, ή να εξευτελιστούν όπως “χρειάζεται” για να κερδίσουν το αντάλλαγμα, δηλαδή ένα μερίδιο της «πίτας» των κερδών από τις δωρεές του κοινού, η αρένα έχει πάντα θύματα. Ιδιαίτερα δε όταν αυτές οι δωρεές, τα λεγόμενα “δωράκια” στα “παιχνίδια”, είναι χρηματικά ποσά με τα οποία κανείς μπορεί να βγάλει την εβδομάδα, εμφανίζονται περισσότεροι πρόθυμοι. Και ακόμα περισσότεροι, όταν αποκαλύπτεται ότι ανάμεσα στους δωρητές -και αυτούς που παρακολουθούν τα live- είναι κάποιος αληθινά ισχυρός, κάποιος επιχειρηματίας, ή κάποιος τραγουδιστής, ή κάποιος κομμωτής, ή κάποιος διάσημος- όπως συχνά συμβαίνει.
Εκεί, οι συμμετέχοντες μπορεί ακόμα και να έρθουν στα χέρια για να μην χάσουν το “ενδιαφέρον” του δωρητή που συχνά, μπορεί να “σπάει πλάκα” με την παρέα του, βλέποντας τα βίντεο και κάνοντας “ταπ ταπ ταπ” (το συνθηματικό για την αποστολή δώρων, δηλαδή χρημάτων).
Και οι… vigilante
Σαν να μην έφτανε η όλη τοξικότητα του ελληνικού διαδικτύου, προέκυψαν (εδώ και αρκετό καιρό) και οι… vigilante. Οι εκδικητές που κυνηγούν και παγιδεύουν παιδεραστές και τους ξυλοκοπούν και τους ληστεύουν, διαμοιράζοντας τα βίντεό τους για τα οποία πληρώνονται από «εθελοντές». Η ομάδα, λειτουργεί κατά τα πρότυπα αμερικανικών που παγιδεύουν παραβατικούς και τους κακοποιούν άγρια, προς «τέρψιν» του κοινού που πληρώνει για τα ανάλογα φιλμ που γυρίζονται με τους ξυλοδαρμούς.
Στην Ελλάδα, αυτό που συμβαίνει είναι ο εντοπισμός και η παγίδευση “πρόθυμων” ενηλίκων να βγουν ραντεβού με ανήλικες (συνήθως υποδύονται τις 14χρονες) και, όταν τους συναντούν, τους ξυλοκοπούν, τους αφαιρούν χρήματα, κινητά και το αυτοκίνητο και τους εγκαταλείπουν γυμνούς. Τέτοιες ομάδες υπήρχαν αρκετές στο ελληνικό Tiktok, ωστόσο η “δράση” τους διακόπηκε όταν καταγγέλθηκε ότι ένα από τα θύματα ξυλοδαρμού, δεν ήταν παραβατικός, ή παιδεραστής, αλλά ένας μεσήλικας με μειωμένη αντίληψη των όσων συνέβαιναν γύρω του, που στοχοποιήθηκε “για πλάκα” και για τα views.
Η Εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, Κωνσταντία Δημογλίδου, αναφερόμενη σε σειρά περιστατικών στη Θεσσαλονίκη, όπου φέρεται να εμπλέκεται ομάδα νεαρών που παρασύρει άνδρες μέσω διαδικτυακής επικοινωνίας, προσποιούμενη ότι πρόκειται για ανήλικα κορίτσια, και στη συνέχεια οργανώνει επιθέσεις εις βάρος τους, ένα από τα καταγεγραμμένα συμβάντα χαρακτηρίζεται μέχρι στιγμής ως ληστεία, καθώς το θύμα εξακολουθεί να νοσηλεύεται και δεν έχει ακόμα καταθέσει επίσημα. Ωστόσο, η ίδια τόνισε πως υπήρξαν δύο παρόμοια περιστατικά εντός Νοεμβρίου, τα οποία είχαν επίσης καταλήξει σε ληστεία.
Σε μία από τις περιπτώσεις, το θύμα παραδέχθηκε πως είχε επικοινωνήσει διαδικτυακά με άτομο που πίστευε ότι ήταν ανήλικη κοπέλα και συμφώνησε σε συνάντηση. Στο ραντεβού, του επιτέθηκαν περίπου δέκα άτομα. «Το περιστατικό ερευνάται, καθώς μέχρι στιγμής έχει δηλωθεί ως ληστεία. Παρόμοια φαινόμενα έχουν καταγραφεί και στην Αττική, όπου η πρόφαση ερωτικού ραντεβού χρησιμοποιείται ως μέσο προσέγγισης για ληστεία» δήλωσε η κυρία Δημογλίδου.
Αυξανόμενη, ωστόσο, είναι η ανησυχία για τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά, με την ΕΛ.ΑΣ. να εξετάζει την εμπλοκή συμμορίας, στην οποία συμμετέχουν κυρίως ανήλικοι. Τα περιστατικά παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά: ομάδα νεαρών στήνει ενέδρες σε μεγαλύτερους άνδρες και τους επιτίθεται με βιαιότητα, κυρίως στο άλσος Μετεώρων. Από την Παρασκευή έως την Κυριακή καταγράφηκαν τρεις τέτοιες επιθέσεις, με έναν 48χρονο να μεταφέρεται στο νοσοκομείο με κατάγματα και άλλα τραύματα. Ο άνδρας δεν έχει ακόμη καταθέσει, ωστόσο ανέφερε πως του αφαιρέθηκε μικρό χρηματικό ποσό, γεγονός που ενισχύει το ενδεχόμενο ληστείας.
Ένα από τα περιστατικά έλαβε χώρα το βράδυ της Παρασκευής, ενώ την Κυριακή, στο ίδιο σημείο, δέχθηκε επίθεση 23χρονος από περίπου 20 άτομα. Ο νεαρός ανέφερε ότι είχε συνομιλήσει μέσω Facebook με κοπέλα και συμφώνησαν να συναντηθούν. Στο ραντεβού, όμως, βρέθηκε αντιμέτωπος με οργανωμένη επίθεση.
Παρόμοιο περιστατικό είχε καταγραφεί και στις 17 Νοεμβρίου στην περιοχή της Πολίχνης, όταν 27χρονος δήλωσε πως του επιτέθηκαν 20 άτομα, αφαιρώντας του με τη βία κινητό τηλέφωνο, πορτοφόλι, χρήματα, τραπεζική κάρτα και προσωπικά έγγραφα.
Ο ίδιος είχε παραδεχθεί ότι είχε συνεννοηθεί για ραντεβού με 14χρονη, της οποίας την ηλικία γνώριζε, μέσω Facebook.

Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies
Μάθετε περισσότερα εδώ

Αποδοχή