Μπορεί να θεωρείται ως το πιο χαρούμενο χωριό λόγω Άγιου Βασίλη αλλά το παρελθόν του είναι βαρύ – Ο ρόλος της Έλινορ Ρούζβελτ και του αρχιτέκτονα που είδε την ευκαιρία για μια νέα αρχή στο σημείο όπου οι ναζί κατέστρεψαν
Ωστόσο, αν αυτή η πόλη έχει έναν πραγματικό πολιούχο, δεν είναι άλλος από τον εμβληματικό Φινλανδό αρχιτέκτονα Άλβαρ Άαλτο ή αλλιώς τον άνθρωπο που ενώ όλοι έβλεπαν μη αναστρέψιμη ολοκληρωτική καταστροφή που θα οδηγούσε στην ερημοποίηση μιας ούτως ή άλλως απομονωμένης περιοχής, είδε την ευκαιρία για μια νέα αρχή. Και μάλιστα δεν την άφησε ως σχέδιο επί χάρτου, αλλά αφιέρωσε χρόνο και ενέργεια για την κάνει πράξη με ένα πρωτοποριακό ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα πλάνο, στο οποίο αφιερώθηκε έως τον θάνατό του στα μέσα της δεκαετίας του ’70.
Η καταστροφή
Για να υλοποιηθεί βέβαια το σχέδιο του Άαλτο έπρεπε προηγουμένως η αραιοκατοικημένη αγροτική κωμόπολη των 6.000 κατοίκων της δεκαετίας του ’30 να παραδοθεί αρχικά στους ναζί και κατόπιν σχεδόν να εξαφανιστεί από τον χάρτη.
Στις 26 Οκτωβρίου του 1939 και αφού οι διπλωματικές συζητήσεις μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Φινλανδίας για αναθεώρηση των συνόρων εις βάρος της δεύτερης και αφοπλισμό των παραμεθόριων περιοχών απέβησαν άκαρπες, ξεκίνησε η εισβολή των Σοβιετικών επί φινλανδικού εδάφους. Ο σοβιετοφινλανδικός (ή χειμερινός, όπως έμεινε γνωστός) πόλεμος έληξε πέντε μήνες αργότερα, με τους Φινλανδούς όχι μόνο ηττημένους, αλλά και υποχρεωμένους, βάσει συνθήκης, να παραδώσουν στην ΕΣΣΔ ποσοστό περίπου 10% των εδαφών τους.
Ο φόβος, η ταπείνωση και οι ακροδεξιοί ταγοί της Φινλανδίας οδήγησαν κατόπιν τη χώρα και τον λαό στην αγκαλιά των δυνάμεων του Άξονα. Η Φινλανδία έγινε κεντρικός πόλος του ανατολικού μετώπου και συνεπικούρησε με τις στρατιωτικές δυνάμεις τη σοβιετική εισβολή των ναζί που ξεκίνησε το 1941.
Τρία χρόνια αργότερα και αφού η συντριβή των Γερμανών ήταν πια προδιαγεγραμμένη, οι Φινλανδοί συνθηκολόγησαν με τους Σοβιετικούς, αναλαμβάνοντας μάλιστα την υποχρέωση καταβολής δυσθεώρητων πολεμικών αποζημιώσεων – και βέβαια την εκδίωξη των εναπομεινάντων ναζιστικών στρατευμάτων από τα εδάφη τους. Το Ροβανιέμι, στο οποίο οι Γερμανοί είχαν δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμιά τους και θεωρούνταν πόλη στρατηγικής σημασίας για το ανατολικό μέτωπο, πλήρωσε βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές και υλικές καταστροφές. Οι ναζί οπισθοχώρησαν, αλλά άφησαν πίσω τους χάος, αίμα, καμένη γη.
Το σχήμα ταράνδου
Το όραμα του Άαλτο ξεπήδησε μέσα από τη στάχτη του πολέμου. Λαμβάνοντας ως δεδομένο κάτι που κανείς δεν είχε παρατηρήσει προηγουμένως, ότι δηλαδή η ρυμοτομία του Ροβανιέμι θύμιζε την ανατομία του ταράνδου, άρχισε να σχεδιάζει μια νέα βιώσιμη, φιλική στο περιβάλλον και προσαρμοσμένη στο ιδιάζον κλίμα της περιοχής πόλη, κατασκευάζοντας μάλιστα οικονομικές κατοικίες στο κόστος των οποίων θα μπορούσαν να ανταποκριθούν οι φτωχοποιημένοι αυτόχθονες.
Ο διάσημος Φινλανδός αρχιτέκτονας Αλβαρ Ααλτο και το σχέδιό του για την ανάπλαση του χωριού του Αϊ-Βασίλη
Ο Φινλανδός αρχιτέκτονας μπορεί να μην πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο του -άφησε πίσω του τρία σημαδιακά κτίρια, το συναυλιακό μέγαρο, το δημαρχείο και τη βιβλιοθήκη της πόλης- αλλά κατάφερε να δώσει μια πνοή αναζωογόνησης, να προσφέρει την πιο πολύτιμη πρώτη ύλη της ελπίδας στην πόλη, την οποία οι κάτοικοί της αποφάσισαν να εξελίξουν επενδύοντας τα ρέστα τους σε μια ιστορία που μεταλαμπαδευόταν από γενιά σε γενιά. Τον μύθο του Αϊ-Βασίλη.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο λαοπρόβλητος άγιος βρισκόταν στην περιοχή Κορβατουντούρι, σε ένα σημείο ακόμα πιο βόρεια του Ροβανιέμι, ακόμα πιο παγωμένο και, κυρίως, ακόμα πιο δυσπρόσιτο. Με λίγο αποτελεσματικό μάρκετινγκ και χάρη στην υποδομή του αλλοτινού αεροδρομίου της Λούφτβαφε, το οποίο παραμένει το διεθνές αεροδρόμιο της πόλης έως σήμερα, τα στίφη των τουριστών, υποκινούμενα κυρίως από περιέργεια, δεν άργησαν να ξεκινήσουν να αποβιβάζονται στην απάτητη περιοχή του Αρκτικού Κύκλου.
Ο μύθος της πατρίδας του Αϊ-Βασίλη ξεκίνησε να διαδίδεται από τα μέσα των 80s, γιγαντώθηκε τη δεκαετία του ’90 και, όπως μαρτυρούν τα στοιχεία, παραμένει ακμαίος και προσοδοφόρος για την περιοχή της Λαπωνίας μέχρι και σήμερα. Και σχεδόν πιστευτός.
Το χωριό του Αγίου Βασίλη δημιουργήθηκε στα 80s και «οι ντόπιοι έρχονταν εδώ και έβλεπαν τους τουρίστες, άκουγαν τη διαφορετική γλώσσα. Ήταν ατραξιόν για τους ντόπιους οι τουρίστες», όπως είπε η Tuija Alariesto έφορος στο επαρχιακό μουσείο Λαπωνίας στο Ροβανιέμι.
Σήμερα, στο Ροβανιέμι, ο μύθος του Αγίου Βασίλη συνυπάρχει με τα ίχνη της Ιστορίας. Πίσω από τα φωτάκια, τα ξύλινα σπιτάκια και τα παιδικά γράμματα, βρίσκεται μια πόλη που γνώρισε την καταστροφή και «απάντησε» με δημιουργία, φαντασία και ελπίδα.
Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies
Μάθετε περισσότερα εδώ
Αποδοχή