Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι το Ισραήλ ενέκρινε την συμφωνία για ειρήνευση στη Γάζα, το ερώτημα παραμένει: Θα παραδώσει η Χαμάς τα όπλα; Την απάντηση επιχειρεί να δώσει το Al jazeera σε άρθρο- ανάλυσή.
Ισραήλ και η Χαμάς μπορεί να συμφώνησαν στην πρώτη φάση μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών, ιδίως όσον αφορά την τύχη των όπλων της παλαιστινιακής οργάνωσης.
Το Ισραήλ επιμένει εδώ και καιρό ότι η Χαμάς πρέπει να παραδώσει όλα τα όπλα της για να τερματιστεί ο διετής πόλεμος στη Γάζα, καθώς και να παραιτηθεί από τη διακυβέρνηση του παλαιστινιακού θύλακα και να διαλυθεί ως οργάνωση.
Από την πλευρά της, η Χαμάς έχει απορρίψει δημοσίως τις εκκλήσεις να παραδώσει τα όπλα της, αλλά οι ειδικοί λένε ότι η οργάνωση έχει εκφράσει ιδιωτικά την προθυμία της να παραδώσει μέρος του οπλοστασίου της.
«Όσον αφορά τον αφοπλισμό, εδώ είναι που έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αλλαγή στη θέση της Χαμάς», είπε ο Χιου Λόβατ, ειδικός σε θέματα Ισραήλ-Παλαιστίνης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).
«[Αξιωματούχοι της Χαμάς] έχουν δηλώσει ιδιωτικά στους συνομιλητές τους ότι η οργάνωση ενδέχεται να είναι ανοιχτή σε μια διαδικασία αποστράτευσης των επιθετικών όπλων της Χαμάς», είπε στο Al Jazeera.
Σύμφωνα με αναλυτές που επικαλείται το Aljazeera, οι διαπραγματεύσεις για το οπλοστάσιο της Χαμάς θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εκεχειρία και να ωθήσουν το Ισραήλ να ξαναρχίσει τον γενοκτονικό πόλεμο εναντίον του εξαθλιωμένου και πολιορκημένου παλαιστινιακού πληθυσμού στη Γάζα.
Σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο μια ένοπλη ομάδα έχει το δικαίωμα να φέρει όπλα και να αντισταθεί σε μια κατοχική δύναμη, το κύριο πλαίσιο που αναφέρεται για την προστασία των αμάχων σε περιόδους πολέμου.
Ωστόσο, το Ισραήλ και οι δυτικοί σύμμαχοί του έχουν ιστορικά απαιτήσει από τις παλαιστινιακές φατρίες να εγκαταλείψουν την ένοπλη αντίσταση ως προϋπόθεση για την έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας που φαινομενικά αποσκοπεί στον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών.
Αυτό ήταν το πλαίσιο που υποστήριζε τις Ειρηνευτικές Συμφωνίες του Όσλο στη δεκαετία του 1990, οι οποίες υπογράφηκαν από τους τότε ηγέτες της Παλαιστίνης και του Ισραήλ.
Το Ισραήλ είναι πιθανό να προσπαθήσει να διατυπώσει παρόμοιες απαιτήσεις και αυτή τη φορά, αλλά η Χαμάς δεν είναι πιθανό να αποστρατιωτικοποιηθεί πλήρως, σύμφωνα με τον Azmi Keshawi, Παλαιστίνιο από τη Γάζα και ερευνητή στο International Crisis Group (ICG).
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Χαμάς θα μπορούσε να παραδώσει ορισμένα «επιθετικά όπλα», όπως πυραύλους μικρού και μεγάλου βεληνεκούς. Ωστόσο, πιστεύει ότι δεν θα παραδώσει τα μικρά και ελαφρά όπλα της, ούτε θα παραδώσει χάρτη του εξελιγμένου δικτύου τούνελ της, το οποίο έχτισε επί δεκαετίες για να αντισταθεί στο Ισραήλ.
«Η [Χαμάς] θα παραδώσει τα [ελαφρά] όπλα μόνο όταν δεν θα υπάρχει ανάγκη για αυτά. Αυτό σημαίνει ότι θα τα παραδώσει μόνο σε μια παλαιστινιακή ηγεσία που θα αναλάβει τον έλεγχο ενός κράτους μετά το τέλος της ισραηλινής κατοχής», δήλωσε ο Κέσαουι στο Al Jazeera.
Σε άλλο σημείο, η Taghreed Khodary, αναλύτρια για το Ισραήλ-Παλαιστίνη που κατάγεται από τη Γάζα, δηλώνει στο Al Jazeera ότι πολλοί Παλαιστίνιοι στη Γάζα πιστεύουν ότι η Χαμάς πρέπει να διατηρήσει ορισμένες στρατιωτικές δυνατότητες για να εμποδίσει αυτές τις συμμορίες να εκμεταλλευτούν ένα πιθανό κενό εξουσίας.
«Το Ισραήλ δημιούργησε συμμορίες και τους έδωσε όπλα και πυροβόλα για να σκοτώσουν τον ίδιο τους τον λαό [στη Γάζα]. Τώρα το Ισραήλ θέλει να εκδιώξει τη Χαμάς, αλλά η Χαμάς είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εσωτερικής ασφάλειας», είπε.
«Η Χαμάς είναι πολύ καλή στο να παρέχει ασφάλεια», τόνισε.
Ο Lovatt, από το ECFR, πρόσθεσε ότι η Χαμάς ενδέχεται να είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με μια προσωρινή ειδική ομάδα που θα αναλάβει την ασφάλεια και θα επιβλέπει τη μερική αποστράτευση των όπλων της.
Ωστόσο, είπε ότι η Χαμάς θα συμφωνούσε να συνεργαστεί με μια τέτοια δύναμη μόνο αν η εντολή της ορίζει σαφώς ότι δεν θα καταπολεμήσει με κανέναν τρόπο την «τρομοκρατία».
«Είμαι βέβαιος ότι οι δυτικές πρωτεύουσες δεν έχουν καμία διάθεση να αναλάβουν αυτόν τον «αντιτρομοκρατικό» ρόλο, και σίγουρα αυτό δεν θα ήταν αποδεκτό από τη Χαμάς. Θα εξέθετε τη διεθνή ειδική ομάδα ως υπηρετούσα ρητά τους στόχους του Ισραήλ», δήλωσε ο Lovatt στο Al Jazeera.