Κοπριά, σκουπίδια, πατάτες, λάχανα και λάστιχα έγιναν το σκηνικό μιας από τις πιο ηχηρές «εικόνες» διαμαρτυρίας στη Γαλλία την Παρασκευή (19/12), όταν δεκάδες αγρότες άδειασαν φορτία μπροστά από την παραθαλάσσια κατοικία του Εμανουέλ Μακρόν στο Λε Τουκέ, στη βόρεια ακτή, στήνοντας ουσιαστικά ένα αυτοσχέδιο οδόφραγμα συμβολισμών. Ads Δίπλα σε λάχανα, κλαδιά και σακούλες με κοπριά, τοποθέτησαν και ένα φέρετρο με συνθήματα «NO Mercosur» και «RIP Agri», στέλνοντας μήνυμα ότι θεωρούν πως η συμφωνία ΕΕ–Mercosur «θάβει» την ευρωπαϊκή αγροτική παραγωγή.
Την ίδια ώρα, το Παρίσι, βλέποντας ότι οι κινητοποιήσεις κλιμακώνονται ενόψει εορτών, απηύθυνε έκκληση για μια «εκεχειρία» Χριστουγέννων, προειδοποιώντας πως νέοι αποκλεισμοί και περαιτέρω μπλοκαρίσματα δεν θα γίνουν ανεκτά την εορταστική περίοδο.
Η κίνηση στο Λε Τουκέ δεν ήταν μεμονωμένο ξέσπασμα, αλλά συνέχεια ενός ευρύτερου κύματος πίεσης που ξεκίνησε από τις Βρυξέλλες. Ads Μόλις ένα 24ωρο νωρίτερα, την Πέμπτη, ευρωπαίοι αγρότες είχαν διαδηλώσει μαζικά έξω από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, σε μια κινητοποίηση που καταγράφηκε ως ιδιαίτερα τεταμένη και συνοδεύτηκε από επεισόδια.
Το «μήνυμα του δρόμου» έφτασε ως την κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας: Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενημέρωσε ότι η υπογραφή της συμφωνίας, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για το Σάββατο (20/12) στη σύνοδο της Mercosur στο Φος ντο Ιγκουασού, δεν θα προχωρήσει τότε και μετατίθεται για τον Ιανουάριο.
Για τους αγρότες, ωστόσο, η αναβολή δεν ισοδυναμεί με νίκη, αλλά με «παράταση αγωνίας» – και γι’ αυτό μεταφέρουν την αντιπαράθεση από τα ευρωπαϊκά κτίρια κατευθείαν στα πιο συμβολικά σημεία εξουσίας.
Δείτε το βίντεο με τους αγρότες έξω από το σπίτι του Μακρόν εδώ
Στην καρδιά της διαμαρτυρίας βρίσκεται ο φόβος ότι η συμφωνία θα ανοίξει ακόμη περισσότερο την ευρωπαϊκή αγορά σε μεγάλες ποσότητες κρέατος, σόγιας, ρυζιού και μελιού από τη Νότια Αμερική, προϊόντα που – όπως υποστηρίζουν – παράγονται με κανόνες λιγότερο αυστηρούς από εκείνους που ισχύουν στη Γαλλία και την ΕΕ.
«Τα προϊόντα εισάγονται χωρίς αντίστοιχους ρυθμιστικούς περιορισμούς και ανταγωνίζονται εμάς σε τιμές που είναι αδύνατον να καλύψουμε», λέει αγρότης που συμμετείχε στη διαμαρτυρία, συνοψίζοντας το επιχείρημα περί «άνισης αναμέτρησης» στα ράφια.
Από την πλευρά της, η μεγάλη αγροτική ένωση FNSEA επιμένει ότι το «θέμα του Mercosur παραμένει ένα μεγάλο ΟΧΙ», χαρακτηρίζοντας ανεπαρκή οποιαδήποτε υποχώρηση που δεν οδηγεί σε ουσιαστικό «μπλοκάρισμα» της συμφωνίας.
Πίσω από το εμπορικό σκέλος, οι Γάλλοι παραγωγοί πιέζουν την κυβέρνηση και για ένα δεύτερο, εξίσου εκρηκτικό μέτωπο: Τη διαχείριση της οζώδους δερματίτιδας των βοοειδών.
Καταγγέλλουν ότι η πρακτική της καθολικής θανάτωσης ολόκληρων κοπαδιών όταν εντοπίζεται κρούσμα είναι υπερβολική και απάνθρωπη, ζητώντας αλλαγή γραμμής και καθαρό πλαίσιο αποζημιώσεων και πρόληψης.
Το πρωί της ίδιας ημέρας, αγρότες με τρακτέρ συγκεντρώθηκαν ξανά στο Λε Τουκέ, ενώ σε άλλη εστία έντασης, στην Αβινιόν, εκτοξεύτηκαν πατάτες προς δημόσια κτίρια – σημάδι ότι η οργή δεν έχει μία μόνο διεύθυνση.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο πρωθυπουργός Σεμπαστιέν Λεκoρνί άνοιξε γύρο επαφών με τις βασικές αγροτικές οργανώσεις, προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο και να αποσυμπιέσει την κατάσταση πριν κορυφωθεί στην καρδιά των γιορτών.
Εντωμεταξύ, πολίτες στο κέντρο των Βρυξελλών μαζεύουν τις πατάτες που άφησαν οι αγρότες από τον δρόμο: Ο επικεφαλής της FNSEA, Αρνό Ρουσό, είπε ότι ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε να αποστείλει μέχρι το βράδυ επιστολή με απαντήσεις σε σειρά θεμάτων και υπογράμμισε πως «αυτό το γράμμα θα είναι καθοριστικό» για το αν θα παγώσουν ή θα συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις.
Άλλες οργανώσεις, όπως η Coordination Rurale και η Confédération Paysanne, εμφανίζονται πιο δύσπιστες και μιλούν για αποφάσεις «από τόπο σε τόπο», με το σκεπτικό ότι η πίεση πρέπει να παραμείνει εκεί όπου «πονάει».
«Είμαστε πολύ απογοητευμένοι…δεν μπορούμε να άρουμε τα μπλόκα», δήλωσε εκπρόσωπος της Confédération Paysanne μετά τη συνάντηση, δείχνοντας ότι μια κεντρική πολιτική έκκληση δεν αρκεί, αν δεν συνοδεύεται από χειροπιαστές αλλαγές. Κάπως έτσι, η Γαλλία μπαίνει στις τελευταίες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα με το πολιτικό θερμόμετρο ψηλά: Από τις Βρυξέλλες ως το Λε Τουκέ, οι αγρότες επιχειρούν να κρατήσουν τη Mercosur και το κόστος επιβίωσης της παραγωγής στην κορυφή της συζήτησης, ενώ η κυβέρνηση ζητά «εκεχειρία» για να μη μετατραπεί η εορταστική περίοδος σε εβδομάδα παρατεταμένων αποκλεισμών.
Το αν θα επικρατήσει η αποκλιμάκωση ή η συνέχιση του μπρα-ντε-φερ, θα κριθεί όχι μόνο από τις διαβεβαιώσεις για τη συμφωνία, αλλά και από το αν το Παρίσι θα δώσει άμεσες, συγκεκριμένες απαντήσεις για την κτηνοτροφία – γιατί, όπως δείχνει η κοπριά μπροστά στην πόρτα του προέδρου, η υπομονή στην ύπαιθρο έχει τελειώσει.