«Ενεργή Μάχη»: Τι αλλάζει με το νέο νομοσχέδιο της Πολιτικής Προστασίας – Τα 10 βασικά σημεία
Δέκα βασικές αλλαγές με έμφαση στην πρόληψη και τη διαχείριση κινδύνων, προωθεί το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο της ερχόμενης εβδομάδας. Το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου με τον τίτλο ”Ενεργή Μάχη” επιδιώκει να εισάγει εργαλεία και μηχανισμούς που θα επενδύουν επίσης στη διαλειτουργικότητα, τη συνεργασία των φορέων καθώς και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας.
Οι βασικές αλλαγές του νέου θεσμικού πλαισίου είναι οι εξής:
1. Θεσμοθετείται η προδιαγεγραμμένη καύση ως εργαλείο πρόληψης για τη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης
2. Συστήνεται Ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου
3. Αναβαθμίζεται η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και καταργείται το παλιό μοντέλο διάσπαρτων ανακριτικών κλιμακίων
4. Εκπονούνται υποχρεωτικά σχέδια πρόληψης πυρκαγιών για κάθε δήμο και περιφέρεια της χώρας
5. Θωρακίζονται τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά με τη δυνατότητα σύστασης νέων μόνιμων πυροσβεστικών φυλακίων
6. Δημιουργούνται Επιχειρησιακά Κέντρα σε κάθε Περιφερειακή Πυροσβεστική Διοίκηση με απευθείας σύνδεση με το ΕΣΚΕΔΙΚ
7. Συστήνεται επιστημονική επιτροπή για την αξιολόγηση των μέγα-πυρκαγιών με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων που θα συμβάλλουν αποτελεσματικότερα σε μελλοντικά συμβάντα
8. Αλλάζει το σύστημα εκπαίδευσης και αναβαθμίζεται η Πυροσβεστική Ακαδημία σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής
9. Συστήνεται Μητρώο Επικουρικών Δυνάμεων για την αξιοποίηση εξοπλισμού πολιτών και επιχειρήσεων σε κρίσιμα περιστατικά
10. Ειδική εκπαίδευση αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος για τα νέα εναέρια μέσα μέσω του προγράμματος ”ΑΙΓΙΣ”. Το Πυροσβεστικό Σώμα αποκτά τη δυνατότητα να συγκροτήσει δική του επιχειρησιακή δύναμη πτητικών μέσων, με δικούς του πιλότους και μηχανικούς.
Όπως επισήμανε, πριν λίγες μέρες, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης, μιλώντας σε μέλη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής για τον απολογισμό της Αντιπυρικής Περιόδου 2025, πρόκειται για αναμόρφωση του ν.4662 για την Πολιτική Προστασία, η οποία στη συνέχεια θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ενώ υπογράμμισε ότι «κοινή ιδέα όλων» είναι η ακόμα περισσότερη θωράκιση της Πολιτικής Προστασίας της χώρας.
Βασική καινοτομία αποτελεί η θεσμοθέτηση της προδιαγεγραμμένης καύσης. Λαμβάνοντας υπόψη την εφαρμογή τού συγκεκριμένου μέτρου σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ορίζεται, για πρώτη φορά, νομικά η ”προγραμματισμένη και ελεγχόμενη χρήση φωτιάς”. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα επιτρέπονται δηλαδή σε αρμόδιες υπηρεσίες υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις προγραμματισμένες καύσεις, στο πλαίσιο της πρόληψης, πριν την αντιπυρική περίοδο, με σκοπό τη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης.
Παράλληλα, με γνώμονα την πρόληψη, συστήνεται ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου, η οποία θα αποτελείται από υδρολόγους και επιστήμονες με εξειδικευμένες γνώσεις γύρω από τη συμπεριφορά των υδάτων, τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής με αποτέλεσμα η Πολιτική Προστασία να ενημερώνεται άμεσα για την ευαλωτότητα και τους κινδύνους κάθε τόπου.
Επιπλέον, το νέο νομοσχέδιο για την Πολιτική Προστασία προωθεί τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής επιστημόνων που θα αξιολογεί τις mega fires, (πυρκαγιές με περισσότερα από 100.000 καμένα στρέμματα) προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα που θα είναι χρήσιμα για την καλύτερη αντιμετώπιση παρόμοιων συμβάντων.
Σημειώνεται ότι, όπως ανακοίνωσε ο κ. Κεφαλογιάννης στην ενημέρωση των μελών της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής για τον απολογισμό της Αντιπυρικής Περιόδου 2025, δρομολογείται επίσης η θεσμοθέτηση του απολογισμού της αντιπυρικής περιόδου, μέσω ετήσιας έκθεσης που θα κατατίθεται στη Βουλή.
Στο πλαίσιο μέτρων πρόληψης εισάγονται επίσης υποχρεωτικά, για κάθε δήμο και περιφέρεια, Σχέδια Πρόληψης Πυρκαγιών, στα οποία θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η χαρτογράφηση κρίσιμων περιοχών και σημείων κινδύνου.
Κομβικής σημασίας αποτελεί επίσης η αναβάθμιση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε), καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προωθείται ένα διαφορετικό μοντέλο μέσω της σύστασης νέων ειδικών ανακριτικών κλιμακίων αντιμετώπισης εγκλημάτων εμπρησμού, τα οποία θα υπάγονται επιχειρησιακά στην Δ.Α.Ε.Ε. και θα ανήκουν διοικητικά στις έδρες των Διοικήσεων Πυροσβεστικών Υπηρεσιών κάθε νομού. Πρόκειται για 36 κλιμάκια που θα στελεχωθούν με ειδικό προσωπικό και θα συνεργάζονται με συναρμόδιες Αρχές, ώστε να διερευνώνται σε βάθος τα πραγματικά αίτια των πυρκαγιών, συμβάλλοντας παράλληλα στον σχεδιασμό της στρατηγικής δασοπυρόσβεσης.
Αναφορικά με τη δημιουργία ενός δικτύου συντονιστικών κέντρων, αναμένεται με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο η λειτουργία ενός επιχειρησιακού κέντρου σε κάθε περιφερειακή πυροσβεστική διοίκηση, άμεσα συνδεδεμένου με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.Δ.Ι.Κ.). Μέσω αυτής της ρύθμισης, επιδιώκεται να διασφαλιστεί η ενιαία εικόνα της κατάστασης σε όλα τα επίπεδα, από το τοπικό έως το εθνικό, διευκολύνοντας την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων.
Στο επίκεντρο του νέου σχεδίου νόμου τίθενται επίσης και τα απομακρυσμένα ή μικρά νησιά καθώς προωθείται η σύσταση νέων πυροσβεστικών φυλακίων. Με απόφαση του αρχηγού του ΠΣ θα δίνεται η δυνατότητα της δημιουργίας μικρών μόνιμων κλιμακίων πυροσβεστών σε εκείνες τις περιοχές.
Παράλληλα, έμφαση θα δοθεί και στο κομμάτι του εθελοντισμού μέσω της σύστασης Μητρώου Επικουρικών Δυνάμεων, στο πλαίσιο της οποίας, πολίτες και επιχειρήσεις με υδροφόρες, μηχανήματα έργου, και άλλου είδους εξοπλισμό, θα μπορούν εθελοντικά να δηλώσουν τη διαθεσιμότητά τους προκειμένου να αξιοποιηθούν σε κάποιο συμβάν. Επιπλέον, όσον αφορά τους εθελοντές πυροσβέστες, μία αλλαγή που προωθείται είναι να τους δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις και εκτός της περιοχής όπου ανήκουν.
Σημαντικές αλλαγές δρομολογούνται και στο κομμάτι της εκπαίδευσης του Πυροσβεστικού Σώματος. Ειδικότερα, η Πυροσβεστική Ακαδημία, αναμένεται να αναβαθμιστεί σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με υβριδικά χαρακτηριστικά πανεπιστημίου και στρατιωτικής σχολής ενώ οι σχολές αξιωματικών και πυροσβεστών θα έχουν μόνιμα μέλη ΔΕΠ και δυνατότητα συνεργασίας με ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Παράλληλα, δρομολογείται μέσω του νέου νομοσχεδίου και η επαναλειτουργία της σχολής αρχιπυροσβεστών.
Τέλος, σχετικά με τα νέα εναέρια μέσα που θα παραληφθούν μέσω του προγράμματος ”ΑΙΓΙΣ”, εκτός από τις προσλήψεις που έχουν προκηρυχθεί θα δοθεί ταυτόχρονα έμφαση στην εκπαίδευση και αξιοποίηση αξιωματικών του ΠΣ. Για τον λόγο αυτό αναμένεται να θεσπιστεί η διαδικασία μετάταξης και εκπαίδευσης αποφοίτων της Σχολής Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος για την κάλυψη κενών οργανικών θέσεων χειριστών και μηχανικών-τεχνικών εναέριων μέσων. Έτσι θα μπορούν να απορροφηθούν από την Υπηρεσία Εναερίων Μέσων ενώ η εκπαίδευσή τους θα γίνεται με έξοδα της Υπηρεσίας, ύστερα από προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ