FeaturedΕνεργειακή Υποδούλωση της Ελλάδας στο Αμερικανικό LNG: Μια Αμφιλεγόμενη Γεωπολιτική Στροφή
Η φράση “ενεργειακή υποδούλωση Ελλάδας αμερικανικό LNG” αντανακλά μια έντονη συζήτηση στην Ελλάδα και διεθνώς για την αυξανόμενη εξάρτηση της χώρας από το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) των ΗΠΑ. Από το 2022, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ελλάδα –όπως και η ΕΕ– στράφηκε απότομα από το ρωσικό αέριο σε εναλλακτικές πηγές, με το αμερικανικό LNG να αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτό έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε “ενεργειακό κόμβο” για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλά και σε πεδίο αντιπαράθεσης, καθώς πολλοί βλέπουν σε αυτό γεωπολιτική εξάρτηση, υψηλότερες τιμές και περιβαλλοντικά ρίσκα. Παρακάτω, παρουσιάζω μια ισορροπημένη ανάλυση βασισμένη σε πρόσφατες εξελίξεις (μέχρι Νοέμβριο 2025) Ιστορικό και Τρέχουσες Συμφωνίες
Ενεργειακή Ασφάλεια: Αντικαθιστά ρωσικές προμήθειες (3,5 δισ. κ.μ. ετησίως), μειώνοντας εξάρτηση από Ρωσία. Η Ελλάδα γίνεται “πύλη” για 10 δισ. κ.μ. LNG ετησίως προς Βαλκάνια/Ουκρανία, ενισχύοντας ρόλο στο ΝΑΤΟ/ΕΕ. Οικονομικά Οφέλη: Εισοδήματα από διαμετακόμιση (π.χ. 494 φορτηγά LNG φορτώθηκαν στη Ρεβυθούσα το 2025, +200% vs 2024). Συμφωνίες όπως με Chevron/Exxon για εξορύξεις (Ιόνιο, Πελοπόννησος) προσελκύουν επενδύσεις. Γεωπολιτικά: Ενισχύει συμμαχία ΗΠΑ-Ελλάδα-Ουκρανία. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε: “Η Ελλάδα γίνεται προμηθευτής ενεργειακής ασφάλειας για την Ουκρανία”.Κριτική:Υποδούλωση, Κόστος και Περιβάλλον,”ενεργειακή παγίδα” και “υποδούλωση”:Υψηλό Κόστος: Το 2025, η Ελλάδα αγόρασε αμερικανικό LNG στην υψηλότερη τιμή στην ΕΕ (διπλάσια από το ρωσικό), αυξάνοντας τους λογαριασμούς των πολιτών. Η ΕΕ ξόδεψε 258 δισ. €, με το LNG σαφώς ακριβότερο από το φυσικό αέριο μέσω αγωγών λόγω “free-on-board” όρων (οι πωλητές ανακατευθύνουν σε υψηλότερους αγοραστές) Γεωπολιτική Εξάρτηση: Η Ελλάδα “δένεται” στο “ενεργειακό άρμα ΗΠΑ”, γίνεται “αποθηκάριος” αμερικανικών συμφερόντων (π.χ. Venture Global, Exxon). Και αν οι ΗΠΑ στραφούν στην Ασία, η Ελλάδα μένει εκτεθειμένη. Περιβαλλοντικά Ρίσκα: το LNG αυξάνει εκπομπές (παρά REPowerEU), με κινδύνους από μεταφορά/αποθήκευση. Κοινωνική Αντίδραση: Συγκεντρώσεις ενάντια στη μεταροπή σε “ενεργειακό πόλεμο” και τη “φτώχεια από ακριβό LNG” Αρνητικά ΣτοιχείαΟικονομικό Βάρος:+16,66% ζήτηση αερίου 2025, αλλά υψηλότερες τιμές → υψηλότεροι λογαριασμοίΓεωπολιτικός Κίνδυνος: Εξάρτηση από ΗΠΑ, “Κάθε μόριο ρωσικού αερίου αντικαθίσταται από αμερικανικό”Περιβάλλον Αύξηση υποδομών (νέα τερματικά), κίνδυνοι σε ευαίσθητες περιοχές (Παγασητικός) Συμπέρασμα:Η στροφή στο αμερικανικό LNG εξασφαλίζει βραχυπρόθεσμα ενεργειακή σταθερότητα και γεωπολιτική επιρροή, αλλά μακροπρόθεσμα ενέχει ρίσκα εξάρτησης και κόστους – ιδίως με την κλιματική κρίση και την πράσινη μετάβαση. Η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί τον ρόλο “κόμβου” για να διαπραγματεύεται καλύτερες τιμές, αλλά χρειάζεται ποικιλία πηγών (π.χ. ΑΠΕ, Κατάρ).
Μετάβαση από Ρωσία σε ΗΠΑ: Πριν το 2022, η Ελλάδα εισήγαγε κυρίως ρωσικό αέριο μέσω αγωγών (π.χ. Σιδηρόκαστρο). Σήμερα, το LNG καλύπτει πάνω από το 40% της ζήτησης, με τις ΗΠΑ να παρέχουν >60% των εισαγωγών LNG (13,4 TWh το 2025). Η ΕΕ έχει ξοδέψει 258 δισ. € σε LNG από το 2022 για να αντικαταστήσει τις ρωσικές ροές, με στόχο πλήρη απαγόρευση ρωσικού αερίου έως το 2027 (RePowerEU).
Συμφωνίες – κλειδί
Νοέμβριος 2025: Συμφωνία Ελλάδας-Ουκρανίας (ΔΕΠΑ-Εμπορίας & Naftogaz) για μεταφορά αμερικανικού LNG στην Ουκρανία μέσω “Κάθετου Διαδρόμου” (Αλεξανδρούπολη → Βουλγαρία → Ρουμανία → Ουγγαρία → Ουκρανία). Ξεκινά Δεκέμβριο 2025, καλύπτοντας ~2 δισ. € σε ανάγκες Ουκρανίας. Ιούλιος 2025: Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για αγορά 750 δισ. $ αμερικανικής ενέργειας (2025-2027), με Ελλάδα ως πύλη εισόδου. 20ετές Σύμβολαιο (2025): DEPA & Aktor με Venture Global (ΗΠΑ) για 700 εκατ. κ.μ. LNG ετησίως από 2030, ενδεχομένως έως 2 δισ. κ.μ. – η πρώτη μακροπρόθεσμη σύμβαση Ελλάδας με ΗΠΑ.
Υποδομές: Τερματικά LNG σε Ρεβυθούσα (Αττική) και Αλεξανδρούπολη (Θράκη) λειτουργούν ως “πύλες”. Η Αλεξανδρούπολη συνδέεται με τον Κάθετο Διάδρομο, επιτρέποντας ροές προς Ανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα τριπλασίασε εισαγωγές LNG από 2020, με ρεκόρ 21,4 TWh το 2025.
Οφέλη: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και αμερικανικοί αξιωματούχοι (π.χ. Υπουργός Ενέργειας Chris Wright) παρουσιάζουν την εξέλιξη ως στρατηγική νίκη: