Διαστάσεις κοινωνικής τραγωδίας παίρνουν οι θάνατοι και οι τραυματισμοί από εργατικά ατυχήματα στην Ελλάδα.
Αυξάνονται κάθε χρόνο, το 2025 προβλέπεται να έχουμε 200 νεκρούς και 300 σοβαρούς τραυματισμούς.
Σε ένα περιβάλλον ανθρωπιστικής κρίσης και επιδείνωσης των συνθηκών εργασίας, με το 13ωρο και τις άλλες σχετικές νομοθεσίες που επέβαλλε η κυβέρνηση.
Το 2022, 104 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους χώρους εργασίας, την πρώτη χρονιά της έρευνας. Το 2023, παρουσιάστηκε μία ραγδαία επιδείνωση με 179 απώλειες. Το 2024 σημειώθηκε μία ελαφριά ύφεση με 149 νεκρούς, αλλά το 2025 η κατάσταση λαμβάνει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης με 178 ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί τα θύματα να ξεπεράσουν τα 200 στο τέλος της χρονιάς, ενώ αντίστοιχη αύξηση παρουσιάζουν και οι σοβαροί τραυματισμοί. Αυξήθηκαν από 140 το 2022, σε 287 το 2023, σε 278 στο πρώτο δεκάμηνο του 2025, με τάση να ξεπεράσουν τους 300.
Η γεωγραφική και επαγγελματική κατανομή δείχνει ότι η Κρήτη έχει το υψηλότερο ποσοστό απωλειών. Οι πιο επικίνδυνοι κλάδοι είναι ο κατασκευαστικός και ο αγροτικός, ακολουθούμενοι από τον τουριστικό και τους οδηγούς, με μεγάλη αύξηση περιστατικών.
Έπονται οι ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες, οι τομείς ΟΤΑ, Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας, διανομέων και βιομηχανίας. Τα περισσότερα θύματα είναι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ οι αλλοδαποί εργάτες εμφανίζονται ιδιαίτερα ευάλωτοι, λόγω απασχόλησης σε επικίνδυνα επαγγέλματα χωρίς επαρκή εκπαίδευση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ηλικιακή κατανομή των θυμάτων στους χώ- ρους εργασίας. Οι κατηγορίες 46-59 και 60+ δίνουν αντίστοιχα 65 και 61 απώλειες καλύπτοντας η κάθε μία πάνω από το ένα τρίτο του συνόλου, ενώ οι κατηγορίες 18-31 και 32-45 δίνουν από 23 περιστατικά καλύπτοντας η κάθε μία ελαφρώς πάνω από το ένα όγδοο του συνόλου, τονίζει η έρευνα.
«Συμπεραίνουμε με σαφήνεια ότι η εντατικοποίηση της εργασίας πλήττει θανατηφόρα κυρίως τους ηλικιωμένους που συνεχίζουν να εργάζονται, καθώς λόγω της μεγάλης ανεργίας την περίοδο των μνημονίων σε κλάδους όπως ο τεχνικός, δεν μπορούν να συμπληρώσουν ένσημα για συνταξι-οδότηση, ή τους συνταξιούχους που επιστρέφουν στη δουλειά γιατί δεν μπορούν να ζήσουν με τις συντάξεις πείνας.».
Επιπλέον η κλιματική αλλαγή και η αυξανόμενη θερμική καταπόνηση επιβαρύνει τις μεγαλύτερες ηλικίες.
Οι τελευταίοι τρεις εργασιακοί νόμοι, σύμφωνα με τους ερευνητές, υπονομεύουν δικαιώματα των εργαζομένων στον χρόνο εργασίας, τις αμοιβές και τις συνθήκες υγείας και ασφάλειας, οδηγώντας σε σωματική και ψυχική εξάντληση.
Επιπλέον αιτίες είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης, η αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών, η απουσία κοινωνικού διαλόγου, η υποκαταγραφή περιστατικών, η μη ύπαρξη συλλογικών συμβάσεων και η ανυπαρξία οργανωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης.
Η καταγραφή από τις αρμόδιες αρχές είναι εξαιρετικά χαμηλή: οι θάνατοι καταγράφονται σε ποσοστά 28,4%-33,6%, ενώ τα εργατικά ατυχήματα σε μόλις 15%-25%. Η Ελλάδα μαζί με την Πορτογαλία είναι οι δύο χώρες της Ε.Ε. όπου στους υπολογισμούς δεν καταγράφονται οι επαγγελματικές ασθένειες.
Τα στοιχεία παρουσίασε ο Ανδρέας Στοϊμενίδης, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), στην εκδήλωση της πολιτικής ομάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (The Left) και του Κώστα Αρβανίτη, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου στην Αθήνα.
Η έρευνα, την οποία εξασφάλισε και παρουσιάζει στο σύνολο της το Τvxs, τονίζει ότι το πρόβλημα είναι βαθιά πολιτικό και ιδεολογικό.Προτείνονται θεσμικές αλλαγές όπως η ενσωμάτωση και αναβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, δημιουργία ενιαίου κέντρου στο Υπουργείο Εργασίας, επαναδραστηριοποίηση του Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας, συγκρότηση Task Force με εκπροσώπους όλων των εμπλεκομένων.
Και ακόμη ίδρυση Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου και Ασθενειών, σύσταση επιχειρησιακών και περιφερειακών επιτροπών υγείας και ασφάλειας, καθώς και δημιουργία εργαστηρίων μέτρησης επικίνδυνων παραγόντων σε μεγάλους δήμους.
Σε επίπεδο ρυθμίσεων, προτείνεται η νομοθέτηση συστήματος αξιόπιστης καταγραφής εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικής νοσηρότητας, η θεσμοθέτηση πλαισίου για θερμική καταπόνηση και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, και η αναβάθμιση της επικινδυνότητας συγκεκριμένων κλάδων όπως οι μεταφορές, ο αγροτικός τομέας, οι διανομείς και ο χώρος της υγείας και εκπαίδευσης.
Ολόκληρη η έρευνα: