Χωρίς να υπάρξει οριστική συμφωνία για τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της Ουκρανίας ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους Ευρωπαίους ηγέτες να εξετάζουν πλέον προσωρινές λύσεις για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, ούτως ώστε το Κίεβο να μη βρεθεί αντιμέτωπο με έλλειψη ρευστότητας.
Σύμφωνα τους Ευρωπαίους αξιωματούχους το νέο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου προβλέπει τη χρήση μιας μεσοπρόθεσμης «χρηματοδοτικής γέφυρας», μέχρι την επίτευξη συνολικής συμφωνίας για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Η συζήτηση για τη χρηματοδότηση παραμένει ανοιχτή, καθώς η Σύνοδος διακόπηκε χωρίς να υπάρξει συμφωνία για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την ενίσχυση της Ουκρανίας. Το συγκεκριμένο ζήτημα εξακολουθεί να προκαλεί έντονες διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες στρέφονται πλέον στην εξέταση μιας λύσης που θα βασίζεται στον κοινό δανεισμό, προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες του Κιέβου. Παράλληλα, η συζήτηση για την αξιοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μετατίθεται για το μακροπρόθεσμο μέλλον, στο πλαίσιο ευρύτερων πολιτικών και νομικών διαβουλεύσεων εντός της ΕΕ.
Η προσωρινή αυτή προσέγγιση αποσκοπεί στο να διασφαλίσει τη συνέχιση της οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας, σε μια περίοδο κατά την οποία οι διαπραγματεύσεις για μια μόνιμη λύση παραμένουν δύσκολες και πολιτικά ευαίσθητες.
Ένα σημείο σύγκλισης που φέρνει πιο κοντά τη συμφωνία των “27”, είναι η έκδοση ευρωομολόγου με το οποίο θα στηριχθεί η Ουκρανία. Μπορεί μέχρι και αργά το απόγευμα της Πέμπτης, οι ηγέτες της Ε.Ε., να μην είχαν μπει στην ουσία της συζήτησης, αναφορικά με τον τρόπο στήριξης, ωστόσο καθοριστικές αποδείχθηκαν οι διαδοχικές ζυμώσεις και επαφές, που έλαβαν χώρα στο παρασκήνιο.
Αυτή η δραστηριότητα, όπως ανέφεραν ευρωπαίοι αξιωματούχοι, είχε ανεβάσει τον δείκτη της αισιοδοξίας ότι οι τωρινές διαβουλεύσεις, θα είχαν θετική κατάληξη.
Σύμφωνα με προσχέδιο των συμπερασμάτων, που είχε επικαλεστεί το πρακτορείο Reuters, νωρίς το πρωί της Πέμπτης, το σχέδιο οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας, θα μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή, εντός του δευτέρου τριμήνου του 2026.
Νωρίτερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε δηλώσει ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσει από το κτήριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αν δεν υπάρξει συμφωνία για τη χρηματοδότηση του Κιέβου, υπογραμμίζοντας την πολιτική σημασία της απόφασης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τον πόλεμο της Ρωσίας άμεση απειλή για τη δική της ασφάλεια και εκτιμά ότι, χωρίς ευρωπαϊκή χρηματοδοτική στήριξη, η Ουκρανία θα ξεμείνει από πόρους το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους, με σοβαρό κίνδυνο να ηττηθεί στρατιωτικά -εξέλιξη που, σύμφωνα με ευρωπαϊκές εκτιμήσεις, θα ενίσχυε την απειλή ρωσικής επιθετικότητας κατά της ίδιας της ΕΕ.
Το επίμαχο σχέδιο προβλέπει τη χρήση παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας, συνολικού ύψους περίπου 210 δισ. ευρώ, ως εγγύηση για τη χορήγηση δανείου προς την Ουκρανία. Από αυτά, τα 185 δισ. ευρώ βρίσκονται στο βελγικό εκκαθαριστικό ίδρυμα Euroclear, γεγονός που καθιστά το Βέλγιο κομβικό παράγοντα στη διαπραγμάτευση. Ωστόσο, οι βελγικές αρχές εκφράζουν έντονες ανησυχίες για νομικούς και χρηματοοικονομικούς κινδύνους, σε περίπτωση που η Ρωσία κινηθεί δικαστικά.
Για τη Μέση Ανατολή: Η Ευρωπαϊκή Ένωση χαιρετίζει τις πρόσφατες ειρηνευτικές προσπάθειες στη Γάζα και επαναβεβαιώνει την ανάγκη για «μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, βασισμένη στη λύση των δύο κρατών».
Για τις υβριδικές απειλές: Οι ηγέτες καταδικάζουν «όλες τις πρόσφατες υβριδικές επιθέσεις κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της». Υπό το πρίσμα της εντατικοποιημένης υβριδικής εκστρατείας της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, η ΕΕ καλεί σε επιτάχυνση των προσπαθειών για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, την προστασία κρίσιμων υποδομών και την πρόληψη, αποτροπή και αντιμετώπιση υβριδικών επιθέσεων σε ολόκληρη την Ένωση.
Για τον προϋπολογισμό της ΕΕ: Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ζητούν την επίτευξη συμφωνίας για το μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο «πριν από το τέλος του 2026», ώστε «να καταστεί δυνατή η υιοθέτηση των αναγκαίων νομοθετικών πράξεων το 2027, κάτι που είναι απαραίτητο για να διασφαλιστεί ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ θα φτάσει στους δικαιούχους χωρίς διακοπή από τον Ιανουάριο του 2028».
Για τη διεύρυνση: Το κείμενο αναφέρει ότι πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία ένταξης νέων κρατών-μελών και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει «να προχωρήσει στις αναγκαίες εσωτερικές προετοιμασίες και μεταρρυθμίσεις» εν όψει ενός νέου γύρου προσχωρήσεων.