Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας, αρκετοί πολιτισμοί έχουν αναγνωρίσει ταυτότητες φύλου εκτός από το αρσενικό και το θηλυκό.
Τα μη δυαδικά άτομα συχνά κατείχαν μάλιστα σημαντικές θέσεις στις κοινότητές τους.
Ακολουθούν μερικά μη δυαδικά φύλα που αναγνωρίζονται από πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο, όπως τα καταγράφει η εγκυκλοπαίδεια Britannica στην ιστοσελίδα της.
Στην ινδουιστική κοινωνία υπάρχει το φύλο Hijra. Πρόκειται για την πιο κοινή μη δυαδική ταυτότητα που αναγνωρίζεται σήμερα στην Ινδία. Οι Hijra αναφέρονται σε ινδουιστικά θρησκευτικά κείμενα, καθώς και σε όλη την ιστορία της Νότιας Ασίας, με αρκετούς να τους περιγράφουν ως ένα «τρίτο φύλο». Τα συγκεκριμένα άτομα γεννιούνται με αρσενικά χαρακτηριστικά, αν και η κοινότητα περιλαμβάνει και intersex άτομα, δηλαδή ανθρώπους που διαθέτουν χαρακτηριστικά που δεν ταιριάζουν με τους τυπικούς ορισμούς των αρσενικών ή θηλυκών σωμάτων.
Όπως εξηγεί το άρθρο, οι Hijra συχνά εγκαταλείπουν το σπίτι τους για να ενταχθούν σε συγκεκριμένες ομάδες και να σχηματίσουν μια κοινότητα. Ορισμένοι μάλιστα αναλαμβάνουν θρησκευτικό ρόλο στην ινδουιστική κουλτούρα, τελώντας τελετές όπως γάμους και γεννήσεις. Πολλοί πιστεύουν ότι τα μέλη αυτής της κοινότητας έχουν τη δύναμη να ευλογούν ή να καταριούνται τους άλλους.
Τους τελευταίους αιώνες βέβαια, προέκυψε ένα στίγμα εναντίον των Hijra, που προκλήθηκε από τον βρετανική αποικιοκρατία. Μάλιστα, ένας βρετανικός νόμος του 1871 χαρακτήρισε όλους τους Hijra ως εγκληματίες, με το αρνητικό κλίμα εναντίον τους να εντείνεται στη συνέχεια, παρά το γεγονός ότι το Μπαγκλαντές, η Ινδία και το Νεπάλ είχαν αναγνωρίσει τα δικαιώματα των μη δυαδικών ατόμων μέχρι το 2014.
Η εθνοτική ομάδα Bugis στη Νότια Σουλαουέζη, στην Ινδονησία, αναγνωρίζει συνολικά τρία φύλα εκτός από το δυαδικό. Ο όρος Calalai αναφέρεται σε άτομα που έχουν σεξουαλικά χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε γυναίκα, αλλά δεν υπακούν στα παραδοσιακά πρότυπα που περιμένει κανείς, συχνά κόβοντας κοντά τα μαλλιά τους ή/και φορώντας ανδρικά ρούχα. Επίσης, αναλαμβάνουν κοινωνική θέση παρόμοια με αυτή των ανδρών, υπερβαίνοντας ορισμένους περιορισμούς που επιβάλλονται στις γυναίκες.
Οι Καλαμπάι είναι άτομα που έχουν αρσενικά σεξουαλικά χαρακτηριστικά, αλλά κατέχουν ρόλο που παραδοσιακά κατέχουν οι γυναίκες. Ωστόσο, οι Καλαμπάι δεν ταυτίζονται με τις γυναίκες, απορρίπτουν τους περιορισμούς που βιώνουν οι γυναίκες και δεν έχουν αλλάξει τα σεξουαλικά τους χαρακτηριστικά. Οι calabai συχνά επιβλέπουν γάμους και διαχειρίζονται κάθε πτυχή των τελετών.
Οι bissu, ένα άλλο φύλο, διαθέτουν στοιχεία τόσο αρρενωπότητας όσο και θηλυκότητας. Οι Bugis πιστεύουν ότι οι bissu υπερβαίνουν τα άλλα φύλα, ενσωματώνοντας έναν κάπως πνευματικό ρόλο. Οι bissu συχνά φορούν λουλούδια και κουβαλούν σπαθιά που θεωρούνται ιερά. Εκτελούν πνευματικές τελετές και σύμφωνα με την παράδοση θεωρείται ότι λειτουργούν σαν γέφυρα μεταξύ του κοσμικού και του θεϊκού κόσμου.
Οι muxes αποτελούν μια κοινότητα ανθρώπων στο Μεξικό που έχουν συνήθως ανδρικά σεξουαλικά χαρακτηριστικά, αλλά υιοθετούν μια πιο «θηλυκή» ταυτότητα. Η λέξη muxe μάλιστα έχει ομοιότητα με την ισπανική λέξη mujer, που σημαίνει «γυναίκα». Οι muxes αναλαμβάνουν συχνά οικιακές εργασίες που συνήθως πραγματοποιούσαν γυναίκες, όπως το ράψιμο, το μαγείρεμα και τη φροντίδα της οικογένειας.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως οι muxes εκφράζουν την ταυτότητα φύλου τους με διάφορους τρόπους, ενώ έχουν και μια ετήσια γιορτή, όπου τιμούν τους εαυτούς τους.
Η συγκεκριμένη κοινότητα και η ταυτότητα των Muxes είναι ενσωματωμένη στην κουλτούρα του αυτόχθονου λαού των Ζαποτέκων, οι οποίοι ζουν κυρίως στη νότια μεξικάνικη πολιτεία της Οαχάκα. Αν και γενικά οι περισσότεροι αυτόχθονες Ζαποτέκοι σέβονται τους muxes, οι ίδιοι εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένους περιορισμούς: συνήθως τους απαγορεύεται να ζουν με τους συντρόφους τους ή να εγκαταλείπουν τα οικογενειακά τους σπίτια.
Ο λαός των Sakalava, αυτόχθονες της Μαδαγασκάρης, αναγνωρίζει το φύλο sekrata. Τα άτομα sekrata έχουν ανδρικά σεξουαλικά χαρακτηριστικά, αλλά αφού επιδείξουν συμπεριφορά που θεωρείται θηλυκή κατά την παιδική τους ηλικία, μεγαλώνουν ως κορίτσια από τις οικογένειές τους.
Τα συγκεκριμένα άτομα υιοθετούν μια θηλυκή εμφάνιση αναφορικά με το χτένισμα των μαλλιών τους, ενώ φορούν κοσμήματα. Ως ενήλικες, δεν καταλαμβάνουν παραδοσιακά ανδρικά ρόλους, όπως το στρατιωτικό επάγγελμα, αλλά αναλαμβάνουν άλλες ευθύνες, όπως η συμμετοχή σε τελετές. Οι Sekrata είναι ευρέως αποδεκτοί στην κοινωνία της εθνοτικής ομάδας των Σακαλάβα. Θεωρούνται ιεροί και πιστεύεται πως προστατεύονται από υπερφυσικές δυνάμεις.
Ο όρος «δύο πνεύματα» έχει υιοθετηθεί από ορισμένους αυτόχθονες πληθυσμούς της Βόρειας Αμερικής για να αναφερθούν σε άτομα των κοινοτήτων τους που πιστεύεται ότι ενσωματώνουν τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό πνεύμα.
Τα συγκεκριμένα άτομα θεωρούνται ότι έχουν τη μοναδική ικανότητα να βλέπουν τη ζωή τόσο από την ανδρική όσο και από τη γυναικεία προοπτική και να γεφυρώνουν τις διαφορές μεταξύ τους. Αν και ο όρος «δύο πνεύματα» επινοήθηκε το 1990, οι τρόποι ζωής που περιλαμβάνει έχουν τις ρίζες τους στην ιστορία πολλών αυτοχθόνων πολιτισμών, αν και διαφέρουν ως προς το όνομα και γενικότερα την έκφραση.
Τα άτομα που θεωρείται ότι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία έχουν αναλάβει εξειδικευμένους ρόλους στις κοινότητές τους, κερδίζοντας σεβασμό ως αγγειοπλάστες αλλά και ως θεραπευτές, προξενητές και άνθρωποι που αναλαμβάνουν διάφορες τελετουργίες.
Όπως εξηγεί η Britannica, οι αποικιοκράτες προσπάθησαν να καταστείλουν αυτούς τους πληθυσμούς και να εξαλείψουν τον συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Ωστόσο, τα άτομα με «δύο πνεύματα» ανακτούν την αποδοχή τους σε ορισμένες αυτόχθονες κοινότητες.
Στις Φιλιππίνες, ο όρος «Bakla» αναφέρεται σε άτομα που έχουν αρσενικά σεξουαλικά χαρακτηριστικά, αλλά ταυτίζονται με τη θηλυκότητα και συχνά εκφράζουν το φύλο τους μέσω θηλυκών ενδυμάτων και συμπεριφοράς. Ο όρος «Bakla», αν και αναφέρεται κυρίως στην έκφραση του φύλου, μπορεί να αφορά και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, και πολλά άτομα που ανήκουν στην κατηγορία αυτή είναι επίσης μέλη της κοινότητας LGBTQ+.
Ιστορικά, οι Bakla θεωρούνταν ότι ενσωματώνουν πτυχές τόσο της αρρενωπότητας όσο και της θηλυκότητας και συχνά διαδραμάτιζαν ηγετικό ρόλο στις κοινότητές τους. Μετά την αποικιοκρατία της Δύσης, η αποδοχή τους μειώθηκε δραματικά, αλλά κοινότητες Bakla εξακολουθεί να υπάρχει στις Φιλιππίνες και αλλού.
