Ανακαλύφθηκαν μαρμάρινο πρόσωπο και άθικτος τάφος σε αρχαίο οικισμό – Πώς δείχνουν αλληλεπίδραση μακρινών πολιτισμών
Το λεπτοδουλεμένο μαρμάρινο πρόσωπο που ανακαλύφθηκε, στο σημείο που θα κατασκευαστεί αγωγός φυσικού αερίου (Φωτογραφία: Archaeologia Bulgarica).
Ένα λεπτοδουλεμένο, μαρμάρινο πρόσωπο, ένα ομοίωμα από τερακότα της θεάς των Κελτών Επόνα και έναν άθικτο τάφο που περιέχει πολλά και καλά διατηρημένα πήλινα αγγεία ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι, όταν τους κάλεσαν οι εργάτες που έσκαβαν για να φτιάξουν αγωγό φυσικού αερίου.
Από τότε οι σωστικές ανασκαφές συνεχίζονται στην περιοχή, της αρχαία Ηράκλειας Σιντικής, στη νοτιοδυτική Βουλγαρία, και εξακολουθούν να φέρνουν στο φως εντυπωσιακά ευρήματα. Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη, εκτείνεται από τον 2ο αιώνα π.Χ. έως τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Οι αρχαιολόγοι, ειδοποιήθηκαν από τους εργάτες οι οποίοι εργάζονται στη διάνοιξη δρόμου για την εγκατάσταση αγωγού για την μεταφορά φυσικού αερίου μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας. Οι νέες ανακαλύψεις πραγματοποιήθηκαν στη δυτική νεκρόπολη της Ηράκλειας Σιντικής, κοντά στο χωριό Ρούπιτε, όπου τους τελευταίους μήνες, οι σωστικές ανασκαφές συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς.
Το λεπτοδουλεμένο μαρμάρινο πρόσωπο γυναίκας που ανακαλύφθηκε στη δυτική νεκρόπολη της Ηράκλειας Σιντικής (Φωτογραφία: Archaeologia Bulgarica).
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα, είναι το λαξευμένο σε μάρμαρο πρόσωπο, το οποίο αποκαλύφθηκε σε έναν συλημένο τάφο. Σύμφωνα με τον καθηγητή Δρ. Lyudmil Vagalinski, επικεφαλής της ομάδας των ανασκαφών και εκπρόσωπο του αρχαιολογικού ινστιτούτου του μουσείου στη Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών NAIM-BAS, πιθανώς το τεχνούργημα να ήταν κομμάτι ενός ταφικού αετώματος που αναπαριστούσε τον νεκρό.
Θεωρείται πως, ανάγεται στον 1ο ή τον 2ο αιώνα μ.Χ., προσφέροντας ένα εξαιρετικό δείγμα της τεχνικής δεξιοσύνης της Ρωμαϊκής περιόδου.
Ο τάφος βρίσκεται σχεδόν τέσσερα μέτρα κάτω από τη σημερινή επιφάνεια του εδάφους, μαρτυρώντας το βάθος της νεκρόπολης αλλά και την μακρόχρονη χρήση της. Με τους αρχαιολόγους να περιμένουν την αποκάλυψη περισσότερων ευρημάτων, ο χώρος εξακολουθεί να είναι ένας θησαυρός για την κλασσική αρχαιολογία.
Εξίσου σημαντική είναι και η ανακάλυψη του Μαΐου του 2025: Ένας ανέγγιχτος τάφος, λαξευμένος στον βράχο με κτερίσματα: πέντε κύπελα, ένα αγγείο και μια πήλινη λάμπα, όλα τους χρονολογούμενα στον 2ο και τον 1ο αιώνα π.Χ.
Η εξαιρετική κατάσταση στην οποία έχουν διατηρηθεί τα αγγεία, προσφέρει ανεκτίμητα στοιχεία για τις αρχαίες ταφικές τελετές, πριν από την κατάκτηση των Ρωμαίων. Ο καθηγητής Vagalinski, τόνισε τη σημασία του τάφου για την κατανόηση των τοπικών ταφικών εθίμων, τα οποία περιγράφει ως ένα “παράθυρο” σε μια σπάνια τελούμενη ελληνιστική τελετουργική παράδοση.
Τα ευρήματα στην Ηράκλεια Σιντική, αναδεικνύουν την πλούσια πολιτιστική συνύπαρξη της Θρακικής, της Ελληνιστικής, της Κέλτικης και της Ρωμαϊκής επιρροής στην περιοχή (Φωτογραφία: Archaeologia Bulgarica).
Ανάμεσα στις δύο κυρίαρχες ανακαλύψεις, η νεκρόπολη έφερε στο φως επίσης, ένα ομοίωμα από τερακότα της Κέλτικης Θεάς Επόνα (Epona) – η οποία ήταν θεά κυρίως των Γαλατών, και σχετιζόταν με τα άλογα, τα γαϊδούρια, και τη γονιμότητα. Βρέθηκαν επίσης, ένα πήλινο παιχνίδι, χρυσά κοσμήματα και μία πλούσια διακοσμημένη, διπλή ταφή ενός άνδρα και μιας γυναίκας.
Τα ευρήματα, τα οποία χρονολογούνται αιώνες στο παρελθόν, μαρτυρούν την παρατεταμένη και πολιτιστικά πολυεπίπεδη χρήση του ταφικού χώρου.
Η Ηράκλεια Σιντική, ήταν μια σημαντική Ρωμαϊκή και πρώιμη Ελληνιστική πόλη, κοντά στη σημερινή πόλη Πέτριτς (Πετρίτσι), στη νοτιοδυτική Βουλγαρία, κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα. Η πόλη ιδρύθηκε κατά τον 4ο αιώνα, πιθανόν από τον Φίλιππο τον Β’ τον Μακεδόνα, ή τον Μέγα Αλέξανδρο, και στη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, άκμασε ως διοικητικό της κέντρο.
Ευρήματα στην Ηράκλεια Σιντική (Φωτογραφία: Archaeologia Bulgarica).
Επίσης γνωστή ως Ηράκλεια Στρυμώνος (λόγω της εγγύτητας με τον ποταμό Στρυμόνα), η αρχαία Ελληνική πόλη της Θρακικής Μακεδονίας στην περιοχή της Σιντικής, ανακαλύφθηκε τυχαία, το 2002, μετά την ανακάλυψη μιας λατινικής επιγραφής.
Αποτελούσε την πιο σημαντική πόλη της επαρχίας Σιντικής, η οποία αποικήθηκε από το Θρακικό φύλο των Σιντικών. Σύμφωνα με άλλη ιστορική πηγή, το ελληνικό αυτό φύλο που ίσως ήταν Πελασγικής προέλευσης, έφυγε από την πατρίδα του τη Λήμνο, έφτασε στα παράλια της Θράκης και ακολούθησε τον ρου του ποταμού Στρυμόνα.
Την προσοχή των αποίκων τράβηξε η μορφολογία του εδάφους και θεώρησαν πως η παραστρυμόνια περιοχή ήταν ο ιδανικός τόπος για να εγκατασταθούν. Εδώ πέθανε ο Δημήτριος, γιος του Φίλιππου Ε΄. Νομίσματα που έχουν κοπεί στην αρχαιότητα έχουν ανακαλυφθεί στην περιοχή και έχουν σωθεί.
Η στρατηγική τοποθεσία της πόλης, στην κοιλάδα του Στρυμόνα, την ανέδειξε σε κόμβο του εμπορίου και των πολιτιστικών ανταλλαγών ανάμεσα στα Βαλκάνια και την Μεσόγειο. Σήμερα, η Ηράκλεια Σιντική, είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς αρχαιολογικούς προορισμούς της Βουλγαρίας, προσελκύοντας το παγκόσμιο ενδιαφέρον κυρίως για τις καλά διατηρημένες κατασκευές της, τις επιγραφές και τα τεχνουργήματα που έχουν διασωθεί.
Ευρήματα στην Ηράκλεια Σιντική (Φωτογραφία: Archaeologia Bulgarica).
Τα ευρήματα στην Ηράκλεια Σιντική, εκτός από το ότι εμβαθύνουν την κατανόηση των ταφικών πρακτικών στη διάρκεια των διαφορετικών ιστορικών περιόδων, αναδεικνύουν την πλούσια πολιτιστική ζύμωση ανάμεσα στην Θρακική, την Ελληνιστική, την Κελτική και τη Ρωμαϊκή επιρροή στην περιοχή.
Από την καλλιτεχνική ακεραιότητα του μαρμάρινου ταφικού αετώματος, μέχρι τα τελετουργικά κτερίσματα που παρέμειναν άθικτα για πάνω από δύο χιλιετίες, κάθε ανακάλυψη, προσφέρει έναν ακόμη λίθο για την επίλυση του γρίφου της άλλοτε ευημερούσας Ηράκλειας Σιντικής.
Με την εξέλιξη των ανασκαφών, οι αρχαιολόγοι και οι λάτρεις της ιστορίας θα έχουν την ευκαιρία να ενημερώνονται για τις ανακαλύψεις στο σημείο, όπου κυριολεκτικά, στρώμα με το στρώμα, η ιστορία έρχεται στο φως.