Αλέξης Τσίπρας: Η Ελλάδα χρειάζεται σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης, δημοκρατίας
Σάββατο, 11 Οκτωβρίου 2025, 3:07 μμ
Συνέντευξη στην “Εφημερίδα των Συντακτών”
Στους Τάσο Παππά και Νίκο Παπαδημητρίου
Η παραίτηση από το βουλευτικό αξίωμα και τα μελλοντικά πολιτικά σχέδιά του, το υπό έκδοση βιβλίο και το 2015, η επίθεση στην κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η προσέγγισή του για την Αριστερά και το πολιτικό σύστημα: αυτά είναι τα κεφάλαια της συνέντευξης του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην «Εφημερίδα των Συντακτών», στην πρώτη του, μετά την υποβολή παραίτησης, αλλά και την πρώτη συνέντευξή του σε ελληνική εφημερίδα μετά το 2023. Ο πρώην πρωθυπουργός δίνει αναλυτικές απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα της «Εφ.Συν.», με τις οποίες βέβαιον είναι ότι θα προκαλέσει μεγάλο γύρο συζητήσεων. Αν, όμως, υπάρχει μία έννοια που διαπερνά το σύνολο της συνέντευξης αυτή είναι η δύναμη των «από κάτω», με την οποία επιδιώκει να συναντηθεί ο Αλέξης Τσίπρας.
●Να ξεκινήσουμε, κύριε πρόεδρε, από μια ερώτηση στην οποία μπορείτε να δώσετε μια σύντομη απάντηση: Ποιος θα είναι ο τίτλος του βιβλίου σας;
Κάντε λίγη υπομονή. Σε λίγες μέρες ο τίτλος του βιβλίου θα ανακοινωθεί από τον εκδοτικό οίκο που ανέλαβε την έκδοσή του.
● Μπορείτε τουλάχιστον να μας πείτε κάτι άλλο για το βιβλίο σας; Για το περιεχόμενό του;
Το βιβλίο αυτό είναι για μένα ένα χρέος απέναντι στην Ιστορία. Αλλά και μια προσωπική ανάγκη να μιλήσω για όλα όσα έγιναν, μικρά και μεγάλα, σε μια δύσκολη πολιτική διαδρομή, για τα οποία έχουν μιλήσει σχεδόν όλοι εκτός από εμένα που ήμουν πρωταγωνιστής. Να φωτίσω όλες τις πτυχές της δραματικής περιόδου 2015-2019, γνωστές, λιγότερο γνωστές και άγνωστες. Και να απαντήσω με γεγονότα, στοιχεία, ντοκουμέντα, στην πρωτοφανή κακοποίηση, διαστρέβλωση και δολοφονία της αλήθειας, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, για μια κρίσιμη περίοδο της πατρίδας μας. Με τους ενόχους για το σκοτάδι της χρεοκοπίας να εμφανίζονται ως κατήγοροι εκείνων που ανέλαβαν την ευθύνη να ξελασπώσουν το μέλλον. Το βιβλίο όμως είναι χρέος και απέναντι στους πολίτες. Με την κρίση καταστράφηκαν ή απαξιώθηκαν ζωές, έπεσε δραματικά το βιοτικό επίπεδο, έκλεισαν επαγγελματικοί ορίζοντες, πλήρωσαν βαρύ τίμημα οικογένειες. Οφείλουμε να μιλήσουμε σε αυτές και αυτούς. Να πούμε την αλήθεια. Και για τις επιλογές μας. Και αυτοκριτικά όταν χρειάζεται. Να πούμε την αλήθεια και για τις επιλογές των ανθρώπων του παλαιού συστήματος. Ξέρετε, αυτών των αποτυχημένων που δίνουν, ακόμη και σήμερα, μαθήματα.
● Θα σας διακόψουμε. Το βιβλίο σας, δηλαδή, αφορά το δύσκολο πρόσφατο παρελθόν;
Οχι βέβαια, επιτρέψτε μου να τελειώσω. Συμπυκνώνοντας την εμπειρία του παρελθόντος, επιχειρώ μέσα από τις σελίδες του να απαντήσω σε κρίσιμα ερωτήματα του σήμερα. Πού βαδίζει η χώρα; Ποιες σημαντικές ευκαιρίες έχασε; Πώς μπορεί να επιβιώσει η ελπίδα, όταν η κοινωνία πολιορκείται από ένα καθεστώς αδικίας, διαφθοράς, κατεδάφισης του κράτους δικαίου, συγκάλυψης, ψεύδους και εξαπάτησης; Τι να κάνουμε ως κοινωνία και ως χώρα για να ξεφύγουμε από την κατάσταση πολιορκίας και να ανοίξουμε έναν δρόμο δικαιοσύνης και προόδου; Συνεπώς το βιβλίο είναι η δική μου κατάθεση για το χτες, αλλά ταυτόχρονα το διαπερνούν, εντελώς συνειδητά, ο προβληματισμός, οι σκέψεις, οι προτάσεις μου, το όραμά μου, επιτρέψτε μου να πω, για το σήμερα και το αύριο.
«Βγαίνω έξω από το πολιτικό σύστημα, που κατά τη γνώμη μου, ως έχει, δεν μπορεί τίποτα πια να δώσει στην κοινωνία και την πατρίδα»
● Να πάμε τώρα στο μεγάλο θέμα που απασχολεί τα κόμματα, το πολιτικό σύστημα, την επικαιρότητα; Ποιο ήταν εκείνο το καθοριστικό γεγονός, που σας ώθησε στην παραίτηση από το βουλευτικό αξίωμα;
Δεν υπήρξε κανένα καθοριστικό γεγονός. Υπήρξε η προσωπική και πολιτική ασφυξία που μου προκαλούσαν, όπως και σε εκατομμύρια Ελληνες, κάθε μέρα, όλο και πιο οδυνηρά θα έλεγα, οι καθεστωτικές πρακτικές της κυβέρνησης. Και η εμφανής αδυναμία της δημοκρατικής αντιπολίτευσης να ανοίξει έναν δρόμο δημοκρατικής διαφυγής. Η παράλυση των θεσμών, της Δικαιοσύνης, της ίδιας της Βουλής με τους σημερινούς της συσχετισμούς, μου δημιουργούσε την αίσθηση της πολιτικής ασφυξίας εντός της. Και με παρακινούσε να διαθέσω όποιο πολιτικό κεφάλαιο μου έδωσαν οι πολίτες, όχι στη διατήρηση των προνομίων του βουλευτή, αλλά στην προσπάθεια να αντιστραφεί η πορεία απογοήτευσης της κοινωνίας και φθοράς της δημοκρατίας.
Είναι μια αντισυμβατική πρωτοβουλία με κίνητρα ηθικά. Ηθελα πριν απ’ όλα να αισθάνομαι καλά με τον εαυτό μου, με τη συνείδησή μου. Δεν ήθελα πια να απολαμβάνω προνόμια, όταν αισθανόμουν ότι δεν είχα καμιά δυνατότητα να ανταποκριθώ στις προσδοκίες όσων με εμπιστεύτηκαν. Αλλά και κίνητρα πολιτικά. Αποφάσισα να απελευθερωθώ από δεσμεύσεις, αξιώματα και μηχανισμούς. Να βγω έξω από το πολιτικό σύστημα που, κατά τη γνώμη μου, ως έχει, δεν μπορεί τίποτα πια να δώσει στην κοινωνία και την πατρίδα. Μια φυγή προς τα μπρος, για να χρησιμοποιήσω την έκφραση του Γιάννη Σκαρίμπα. Προς την κοινωνία, τους πολίτες, όσους αρνούνται με όρους μάχης ή και με όρους σιωπηλής αποδοκιμασίας να συμμορφωθούν με τη σημερινή πραγματικότητα.
● Επαναλαμβάνετε αυτό που λέτε και στη δήλωση της παραίτησής σας, ότι ασφυκτιάτε στο σημερινό πολιτικό σύστημα και στο σημερινό Κοινοβούλιο. Δεν υπάρχουν περιθώρια για την προοδευτική αντιπολίτευση να ασκεί τον ρόλο και τα καθήκοντά της;
Οχι. Δεν υπάρχουν. Οσο τουλάχιστον αυτή δείχνει συμφιλιωμένη με τη σημερινή σήψη και δεν διακινδυνεύει υπερβάσεις. Αυτή είναι η γνώμη που διαμόρφωσα μέσα από βασανιστικό προβληματισμό, με βάση την εμπειρία, τις εξελίξεις μετά τις τελευταίες εκλογές, αλλά και τις αξίες που θέλω να υπηρετώ. Αυτός είναι και ο λόγος που με οδήγησε να πω όχι στην ασφάλεια του επαγγελματία πολιτικού και να συναντηθώ με την ανασφάλεια του πολίτη. Παρότι ξέρω ότι κανείς πολιτικός δεν μπορεί να νιώσει πλήρως την ανασφάλεια του πολίτη.
● Και τι, κατά τη γνώμη σας, πρέπει να γίνει; Αν βρισκόσασταν σε θέση ευθύνης και πάλι, ποιες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα θα φέρνατε;
Πιστεύω ότι η πατρίδα μας χρειάζεται ένα μεγάλο, αποφασιστικό, σοκ που θα το έλεγα σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας. Να ξανασυνδεθεί η πολιτική με την ηθική και το πολιτικό σύστημα με τους πολίτες. Χρειάζεται ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός. Θεσμικό, οικονομικό, κοινωνικό. Χρειάζεται μια νέα περηφάνια, όχι με την εθνικιστική έννοια του όρου. Την περηφάνια του αυτοσεβασμού. Τη χαρά να ζούμε σε μια χώρα δίκαιη, δημιουργική, που νοιάζεται για αυτούς που έχουν μείνει πίσω, που έχει όραμα για το μέλλον. Μίλησα πρόσφατα για την ανάγκη ενός νέου πατριωτισμού όσον αφορά τη φορολόγηση του μεγάλου πλούτου. Πιστεύω ότι ένας νέος πατριωτισμός, που ξεπερνά τους εύλογους ιδεολογικούς διαχωρισμούς, χρειάζεται σήμερα, περισσότερο από ποτέ την περίοδο της μεταπολίτευσης, σε όλα τα πεδία της κοινωνικής και πολιτικής δράσης.
«Η παραίτησή μου είναι μια αντισυμβατική πρωτοβουλία με κίνητρα ηθικά. Ηθελα πριν απ’ όλα να αισθάνομαι καλά με τον εαυτό μου, με τη συνείδησή μου. Δεν ήθελα πια να απολαμβάνω προνόμια, όταν αισθανόμουν ότι δεν είχα καμιά δυνατότητα να ανταποκριθώ στις προσδοκίες όσων με εμπιστεύτηκαν»
Η διαφθορά, η χειραγώγηση της Δικαιοσύνης, η παράλυση των θεσμών, η προκλητική στήριξη του μεγάλου πλούτου εις βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας, η εξασθένηση της διεθνούς θέσης της χώρας, η διακυβέρνηση με όρους προσωπικού πλουτισμού, απαιτούν την αφύπνιση και την κινητοποίηση των πολλών, που βλέπουν τη ζωή τους και το αύριο να εκποιούνται προς όφελος λίγων. Και βέβαια την ανασύνταξη, ανασύνθεση πιο σωστά, της προοδευτικής αντιπολίτευσης. Που στη σημερινή πολυκερματισμένη μορφή της, με περίκλειστα και αναξιόπιστα σχήματα, δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο που το Σύνταγμα ορίζει και η κοινωνία χρειάζεται. Είμαστε από τους τελευταίους στην Ευρώπη στην αμοιβή της εργασίας και από τους πρώτους στη φορολόγησή της. Πρωταθλητές στη χαμηλή φορολόγηση των μερισμάτων, στη χειραγώγηση της ενημέρωσης, στην έκπτωση του κράτους δικαίου, στην ανικανότητα και τη διαφθορά, που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές. Ολα αυτά πρέπει να αλλάξουν. Λέω λοιπόν ότι δεν πάει άλλο. Με μια κυβέρνηση που έχει οικοδομήσει ένα καθεστώς διαφθοράς και με έναν πρωθυπουργό που λειτουργεί ως ολιγάρχης.
● Αν έτσι έχουν τα πράγματα, πιστεύετε ότι θα ήταν λύση να παραιτηθούν κι άλλοι βουλευτές;
Δεν πρόκειται να υποδείξω σε κανέναν αυτό που μόνο η συνείδησή του αποφασίζει. Και με την ευκαιρία να ξεκαθαρίσω εδώ ότι διάλεξα εν πλήρει συνειδήσει τον δρόμο έξω από το σύστημα – μέσα στην κοινωνία, χωρίς καμιά συνεννόηση με κανέναν. Και δεν έχω καμιά πρόθεση να αναπαράγω τακτικές «στρατολόγησης» ή διάσπασης, που το μόνο που καταφέρνουν είναι να εντείνουν την απογοήτευση της κοινωνίας. Εννοώ, με δυο λόγια, αυτό που είπα στη δήλωση της παραίτησής μου. Αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσω με τους πολίτες, να τους αφουγκραστώ, να βαδίσω μαζί τους στον δρόμο που μαζί θα ανοίξουμε. Η αυτάρκεια και η αυταρέσκεια κάποιου αυτόκλητου Μεσσία, που στρατολογεί τους μαθητές του, είναι το τελευταίο που χρειάζονται η πατρίδα και η κοινωνία μας σήμερα. Μόνο η πράξη των πολλών μπορεί να γίνει κινητήρας μιας πορείας προς την πρόοδο, έξω από το σημερινό τοξικό τέλμα. Σ’ αυτή θέλω να αφιερώσω την ενέργειά μου.
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ