Βρετανοί ακαδημαϊκοί θεωρούν πως ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν έχουν προετοιμαστεί επαρκώς για το ενδεχόμενο μιας νέας ρωσικής εισβολής, και αυτό δεν αφορά μόνο στις αμυντικές δαπάνες.
Το CNN παρουσιάζει την οπτική ορισμένων αναλυτών που ανησυχούν πραγματικά για την ρωσική επιθετικότητα και δεν βλέπουν αντίστοιχη δραστηριότητα από τις κυβερνήσεις της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι αναλυτές αυτοί που «δεν είναι πολεμοχαρείς» αλλά άνθρωποι με γνώση του θέματος, συγκεντρώθηκαν τον περασμένο μήνα στο Λονδίνο προκειμένου να συζητήσουν πόσο προετοιμασμένο είναι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι σύμμαχοί του για έναν πόλεμο που πιστεύουν ότι θα ξεσπάσει τα επόμενα χρόνια. Η ετυμηγορία τους ήταν αρκετά απαισιόδοξη: Δεν είναι προετοιμασμένοι.
Το εν λόγω συνέδριο διοργάνωσε το think tank Royal United Services Institute (RUSI) με έδρα το Λονδίνο. Σε αυτό συμμετείχαν εν ενεργεία μέλη των ενόπλων δυνάμεων και βετεράνοι, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ, ερευνητές και επαγγελματίες του τομέα της άμυνας, των οποίων η σκέψη βασίζεται στην ευρέως αποδεκτή εκτίμηση των μυστικών υπηρεσιών ότι η Ρωσία προετοιμάζεται για την πιθανότητα άμεσης σύγκρουσης με την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τη δική τους προσέγγιση, για να μην πραγματοποιηθεί αυτό το απευκταίο σενάριο, υπάρχει μόνο ένας τρόπος. Αυτός είναι η Ευρώπη να προετοιμαστεί τόσο καλά που οι Ρώσοι να φοβηθούν ότι αν ξεκινήσουν πόλεμο, θα τον χάσουν.
Η προετοιμασία δεν εξαντλείται στην αύξηση των επενδύσεων στην άμυνα, εξάλλου αυτή ήδη έχει δρομολογηθεί στις χώρες-μέλη του NATO. Οι ειδικοί που επικαλείται το CNN προειδοποιούν όλο και πιο έντονα σχετικά με την ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας σε όλους τους τομείς. Είναι καιρός, λένε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες και να καταστήσουν σαφές ότι η εποχή κατά την οποία η Ευρώπη μπορούσε να αγνοήσει την απειλή του πολέμου έχει τελειώσει.
«Νομίζω ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κοινωνίες είναι πρόθυμες να συζητήσουν αυτό το θέμα, αλλά πιστεύω επίσης ότι οι κυβερνήσεις δεν αισθάνονται ακόμη αρκετά σίγουρες για να το συζητήσουν με τον κόσμο», δήλωσε ο Σαμ Γκριν, καθηγητής ρωσικής πολιτικής στο King’s College του Λονδίνου και ειδικός σε θέματα δημοκρατικής ανθεκτικότητας.
Υπάρχει μια τάση σύγκλισης μεταξύ των εμπειρογνωμόνων ότι η Ρωσία ήδη διεξάγει έναν υβριδικό πόλεμο κατά της Δύσης, πραγματοποιώντας σαμποτάζ και σπέρνοντας το χάος και την παραπληροφόρηση. Συγκεκριμένα επικαλούνται γεγονότα, όπως οι επαναλαμβανόμενες εισβολές ρωσικών αεροσκαφών και drones στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ, οι παρεμβολές σε GPS στις χώρες της Βαλτικής, οι εκστρατείες παραπληροφόρησης και τα σαμποτάζ κατά κρίσιμων υποδομών σε πολλές χώρες, οι οποίες έχουν αποδοθεί στις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Η Μόσχα βεβαίως αρνείται συστηματικά κάθε εμπλοκή.
Ο Γκριν είπε ότι αυτές οι επιθέσεις έχουν ήδη αλλάξει την άποψη πολλών στην Ευρώπη, ακόμη και αν ορισμένοι πολιτικοί εξακολουθούν να μην είναι διατεθειμένοι να μιλήσουν ευθέως για έναν υβριδικό πόλεμο.
«Νομίζω ότι οι άνθρωποι είναι τρομαγμένοι, ειδικά καθώς όλο αυτό γίνεται όλο και πιο ορατό», είπε. «Βλέπουμε drones έξω από τα αεροδρόμια και νομίζω ότι υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση ότι είναι πιθανώς θέμα χρόνου πριν ένα από αυτά τα drones καταρρίψει ένα αεροσκάφος».
Η Μόσχα δεν έχει πραγματοποιήσει καμία άμεση επίθεση εναντίον των συμμάχων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, με τους ειδικούς να θεωρούν ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η Ρωσία γνωρίζει πως δεν θα μπορούσε να νικήσει τη συμμαχία με τις τρέχουσες δυνάμεις της. Ωστόσο υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει στο μέλλον.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, προειδοποίησε νωρίτερα φέτος ότι η Ρωσία ενδέχεται να είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη εναντίον του ΝΑΤΟ εντός πέντε ετών. Ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βαντεφούλ, επανέλαβε την προειδοποίηση αυτή σε ομιλία του τον περασμένο μήνα, αναφέροντας ότι οι γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών πιστεύουν ότι η Μόσχα «τουλάχιστον διατηρεί ανοιχτή την επιλογή του πολέμου εναντίον του ΝΑΤΟ το αργότερο έως το 2029».
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε στις αρχές Δεκεμβρίου ότι, αν και η Ρωσία δεν σχεδιάζει να κηρύξει πόλεμο στην Ευρώπη, «αν η Ευρώπη θελήσει ξαφνικά να μας κηρύξει πόλεμο και ξεκινήσει, είμαστε ήδη έτοιμοι».
Η κοινή αντίληψη μεταξύ των χωρών της Βαλτικής είναι ότι μια επίθεση εναντίον τους θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε διάστημα τριών ετών. Όταν ερευνητές του Belfer Center for Science and International Affairs του Harvard Kennedy School εξέτασαν τις προειδοποιήσεις και τις προβλέψεις διαφόρων αξιωματούχων σχετικά με την ετοιμότητα και τη βούληση της Ρωσίας να ξεκινήσει πόλεμο εναντίον του ΝΑΤΟ, διαπίστωσαν ότι τα έτη που αναφέρονται πιο συχνά είναι το 2027 και το 2028.
Η αναγνώριση αυτής της απειλής οδήγησε το ΝΑΤΟ στο να αναπτύξει σχέδια έκτακτης ανάγκης για την άμυνα ενάντια σε μια πιθανή ρωσική επιθετική ενέργεια κατά των χωρών της Βαλτικής. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα σχέδια της συμμαχίας δεν είναι υλοποιήσιμα.
«Υπάρχει ένα σχέδιο, με αριθμούς. Αλλά οι κυβερνήσεις δεν λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την εφαρμογή του. Εξακολουθούμε να σχεδιάζουμε με βάση πράγματα που δεν υπάρχουν», δήλωσε ο Τζακ Γουάτλινγκ, ανώτερος ερευνητής στο RUSI. Ο ίδιος μιλά για τον κίνδυνο να διαμορφώνει η Ευρώπη μια αμυντική αντίδραση με βάση πόρους που θα ήθελε να έχει αλλά δεν έχει στην πραγματικότητα. Συστήνει καλύτερη ανάγνωση της πραγματικότητας και επανασχεδιασμό της αμυντικής αντίδρασης με βάση τους όντως υπαρκτούς πόρους.