Κουίζ για την παλιά Αθήνα: Αναγνωρίζετε την συνοικία; Είναι από τις πιο γνωστές
Αν έχεις μεγαλώσει στην Αθήνα και πιστεύεις ότι την γνωρίζεις, διαπιστώνεις ότι ξέρεις τελικά πολύ λίγα για το παρελθόν της αγαπημένης σου πόλης.
Μία τέτοια φωτογραφία, όπως η παρακάτω, δίνει μία σπάνια ματιά στην παλιά Αθήνα. Φαίνεται μία πασίγνωστη συνοικία στο κέντρο της πόλης. Μπορείς να προσπαθήσεις να καταλάβεις ποια είναι;
Κουίζ για την παλιά Αθήνα: Αναγνωρίζετε την συνοικία; Είναι από τις πιο γνωστές
Στη φωτογραφία (Φωτογράφος: William J. Woodhouse) που έχει τραβηχτεί το 1910 βλέπετε το Μετς και την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στον Ιλισό.
Το Μετς είναι ανατολική συνοικία της Αθήνας που βρίσκεται απέναντι και νοτιοανατολικά από το Ζάππειο επί του λόφου Λογγίνου, που αποτελεί νότια συνέχεια του λόφου Αρδηττού.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα έως σήμερα ιστορικά στοιχεία η περιοχή πήρε το όνομα Μετς ως ακολούθως: «Το Παράρτημα του ξενοδοχείου του Ν.Θ. Τσούχλου, το υπό την επωνυμίαν Μετς και Παντεπόπτης ήρξατο των εργασιών αυτού. Οι προσερχόμενοι θέλουσι μείνει ευχαριστημένοι δια την εξαίρετον ποιότητα των φαγητών του, του Ρητινίτου και των άλλων εκλεκτών ποτών».
Η συνοικία αυτή παλαιότερα ονομάζονταν και «παντρεμενάδικα». Εξυπηρετείται από το σταθμό του μετρό Ακρόπολη, τις στάσεις Αγία Φωτεινή, Κολυμβητήριο και Στάδιο, από τις γραμμές τρόλεϊ 2, 4, 11 και από τη στάση Ζάππειο του τραμ.
Στη συνοικία Μετς παλαιότερα υπήρχαν επαύλεις που κάποιες διατηρούνται ακόμη στο βόρειο τμήμα της. Επί του λόφου Λογγίνου έχει διαμορφωθεί σήμερα ένα πάρκο αναψυχής. Ενορία της συνοικίας αυτής είναι ο Ιερός Ναός της Αγίας Φωτεινής παρά τον Ιλισσό ποταμό, στη γέφυρα της Καλλιρρόης.
Πρόκειται για την περιοχή που ορίζεται από το λόφο του Αρδηττού και το κομμάτι της κοίτης του Ιλισσού που έχει διασωθεί μέχρι σήμερα – εκεί όπου βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής. Τον καιρό της Τουρκοκρατίας στα ψηλά σημεία της στον Αρδηττό επάνω, υπήρχαν οι ανεμόμυλοι του Γεωργάκη, που τροφοδοτούσαν με αλεύρι την περιοχή της Αθήνας. Στη διάρκεια της Επανάστασης και της πολιορκίας της Ακρόπολης οι Τούρκοι αξιοποίησαν τους μύλους αυτούς – αναγκασμένοι όμως να τους φρουρούν με 80 έως 100 στρατιώτες τον καθένα. Ο τελευταίος από τους μύλους, που είχε σωθεί σε αρκετά καλή κατάσταση μέχρι τις μέρες μας, κατεδαφίστηκε το 1986 από τον ιδιοκτήτη του.
Στην πλαγιά του λόφου, έρημου ακόμα τότε από σπίτια, εγκαταστάθηκε στα 1870 η μπυραρία του Μετς, που αργότερα έδωσε το όνομά της στην περιοχή. Ο ιδιοκτήτης ήταν Βαυαρός και η μπύρα είναι ένας από τους νεωτερισμούς που οι Βαυαροί έφεραν στην Ελλάδα, φτάνοντας εδώ μαζί με τον Όθωνα. Αργότερα η μπυραρία μετατράπηκε σε καφέ-αμάν, με σαντούρια, βιολιά, κιθάρες και κοντραμπάσα. Κοντά στο Βατραχονήσι, όπως ονομαζόταν το νησάκι του Ιλισσού και κατ’ επέκταση ολόκληρη εκείνη η κάτω περιοχή, εγκαταστάθηκαν και μερικά από τα πρώτα κέντρα διασκέδασης της Αθήνας.
Πρώτα εμφανίζεται εκεί το Αντρο των Νυμφών, ακολουθούν ο Κήπος των Ιλισσίδων Μουσών, ο Κήπος των Χαρίτων, καθώς και άλλα μικρά καφέ θέατρα, που μετακαλούν ξένες καλλιτέχνιδες και λειτουργούν σε αυτούς τους χώρους, προσελκύοντας πολλούς θεατές. Έτσι δημιουργείται η περιοχή των παριλισσίων θεάτρων, που τις Κυριακές συγκέντρωναν ολόκληρες οικογένειες από διάφορες περιοχές της Αθήνας.
Ταυτόχρονα άλλα κέντρα, λιγότερο οικογενειακά, αλλά και αυτοσχέδιες ξύλινες κατασκευές δίνουν σε αυτή την περιοχή το όνομα Παντρεμενάδικα…διότι προσφέρει καταφύγιο σε παράνομους ερωτικούς δεσμούς. Σιγά σιγά, καθώς η πόλη απλώνεται προς όλες τις κατευθύνσεις, η γειτονιά αρχίζει να πυκνοκατοικείται. Μικρά νεοκλασικά σπίτια καλύπτουν κυρίως τις πλαγιές του λόφου, δημιουργώντας έτσι μια από τις ακραίες αθηναϊκές γειτονιές όπου εμφανίζεται ο αρχιτεκτονικός αυτός ρυθμός – στα τέλη πια του ΙΘ’ αιώνα.