Το άρθρο μας την προηγούμενη εβδομάδα για την κατάληψη του Καρπενησίου από τον ΔΣΕ είχε μεγάλη απήχηση και περίπου 300 σχόλια. Ευχαριστούμε θερμά τους αναγνώστες μας και συνεχίζουμε, όπως είχαμε υποσχεθεί, με την ανακατάληψη του Καρπενησίου (8/2/1949) και όσα έγιναν στην πόλη κατά τη 19ήμερη κατάληψή της από τον ΔΣΕ.
Τα συγχαρητήρια του Ζαχαριάδη στον Χ. Φλωράκη και οι δίκες των κυβερνητικών αξιωματικών.
Όπως ήταν αναμενόμενο η κατάληψη του Καρπενησίου από τον ΔΣΕ προκάλεσε διαφορετικά συναισθήματα στις αντιμαχόμενες πλευρές.
Ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας τίμησε τον «Γιώτη» και τον «Διαμαντή» με το ανώτατο παράσημο Πολεμικής Αξίας!
Ο ΓΓ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης έστειλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα στους επικεφαλής, τους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ αναφέροντας: «Γράψατε σήμερα μια από τις λαμπρότερες σελίδες του λαϊκοαπελευθερωτικού μας αγώνα. Κρατήστε γερά το Καρπενήσι!… Οργανώστε καλά την επιθετική σας άμυνα. Σταθεροποιήστε τη λαϊκοδημοκρατική ζωή μέσα στην πόλη! Αποκαλύψτε και χτυπήστε κάθε πλιάτσικο. Δεθείτε γερά με το λαό. Πείστε τον με τα έργα σας ότι ο ΔΣΕ είναι λαϊκοαπελευθερωτικός στρατός και ότι φέρνει στο λαό την απολύτρωση…. Φερθείτε αδελφικά στους αιχμαλώτους. Δείξτε σ’ όλους πως είσαστε φορείς ανώτατου λαϊκού πολιτισμού».
Αντίθετα, το ΓΕΣ απέδωσε ευθύνες για την πτώση του Καρπενησίου στον Διοικητή της Ανωτέρας Στρατιωτικής Διοίκησης Στερεάς Ελλάδος, Υποστράτηγο Βενετσιάνο Κετσέα, από την Αβία Μεσσηνίας, που ήταν μάλιστα στενός φίλος του Παπάγου, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντα του «Αρχιστράτηγου του Αντισυμμοριακού Αγώνα» στις 21/1/1949. Αντικατέστησε τον Κετσέα με τον Παυσανία Κατσώτα, που ανακλήθηκε στην ενεργό δράση καθώς είχε αποστρατευθεί και διέταξε ΕΔΕ, από την οποία προέκυψε ευθύνη του Κετσέα για τη μη φρούρηση της περιοχής Ράχες Τυμφρηστού.
Βενετσιάνος Κετσέας
Κλείσιμο
Ο Κετσέας πέρασε από στρατοδικείο, το οποίο τον αθώωσε παμψηφεί. Σημαντικό ρόλο στην αθώωσή του έπαιξε η κατάθεση του Τσακαλώτου που τον υπερασπίστηκε. Την άνοιξη του 1949, ο Ταξίαρχος Ιατρίδης πραγματοποίησε ένορκη προανάκριση για την εξακρίβωση των ευθυνών της Στρατιωτικής Διοίκησης Καρπενησίου. Από αυτή προέκυψαν ευθύνες για τους Ταγματάρχες Καραπιπέρη και Μαντούζα, για οκτώ κατώτερους αξιωματικούς και για 14 οπλίτες. Όλοι παραπέμφθηκαν σε στρατοδικείο και αθωώθηκαν.
Ο Θρασύβουλος Τσακαλώτος
Η 19ήμερη κατοχή του Καρπενησίου από τον ΔΣΕ
Το Καρπενήσι στα χέρια του ΔΣΕ – Δολοφονίες αντιπάλων και βίαιη στρατολόγηση αγοριών και κοριτσιών – Η επιχείρηση ανακατάληψης της πόλης – Η φυγή των ανταρτών και η ανηλεής καταδίωξή τους από τον ΕΣ – Το τέλος του Διαμαντή και του αντάρτικου της Ρούμελης
Τι έκαναν όμως οι αντάρτες κατά τη 19ήμερη παραμονή τους στο Καρπενήσι; Όπως αναφέραμε και στο άρθρο της περασμένης εβδομάδας πήραν τα χρήματα από τις τράπεζες και τα δημόσια ταμεία (σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Ζαούση στο βιβλίο του «Η Τραγική Αναμέτρηση», τόμος Β’, Ωκεανίδα 1995, το ποσό ήταν 1.193.996.807 δραχμές). Δόθηκαν δύο μισθοί στους δημοσίους υπαλλήλους (και τους ιερείς), πληρώθηκαν οι συντάξεις και το υπόλοιπο ποσό (άγνωστο ποιο ήταν αυτό) μοιράστηκε σε αντάρτες και αντάρτισσες για ψώνια στο Καρπενήσι, ενώ όσα χρήματα δεν ξοδεύτηκαν, πέρασαν στα χέρια του ΔΣΕ.
Για τα υπόλοιπα γεγονότα που έγιναν στο Καρπενήσι μεταξύ 21/1/1949-8/2/1949 υπάρχει μια ταύτιση απόψεων σε δύο βασικά θέματα: ότι κάποιοι ιδεολογικοί αντίπαλοι του ΔΣΕ εκτελέστηκαν και ότι υπήρξε «στρατολόγηση» τουλάχιστον 300-400 νέων παιδιών, ακόμα και κοριτσιών (μάλιστα ανάμεσά τους υπήρχαν και γυμνασιόπαιδα). Ας δούμε μερικά απ’ όσα γράφτηκαν. Ο Κυριάκος Παπαγεωργόπουλος, που είχε διατελέσει Στρατιωτικός Διοικητής Καρπενησίου γράφει «… οι αντάρτες, όσες ημέρες έμειναν στο Καρπενήσι φέρθηκαν σχετικώς καλά στον κόσμο. Δεν εξόντωσαν, όπως είχαμε φοβηθεί, όλους τους πρόσφυγες των χωριών, που ήταν εκτεθειμένοι γιατί, παρά τις διαταγές τους, είχαν εγκαταλείψει τα χωριά τους για να’ ρθουν στο Καρπενήσι. Βέβαια εξετέλεσαν μερικούς, εφυλάκισαν άλλους, κατέσχεσαν τα τρόφιμα και πήραν μαζί τους αρκετούς νέους και μαθητές του Γυμνασίου, αλλά είχαν κρατήσει σε σχετική πειθαρχία τους άνδρες τους και δεν έγιναν πολλές λεηλασίες, ούτε βιασμοί…».
Βέβαια, τα περισσότερα απ’ όσα γράφει ο Κ. Παπαγεωργόπουλος έρχονται σε αντίθεση με το «οι αντάρτες φέρθηκαν σχετικώς καλά στον κόσμο», που αναφέρει αρχικά…
Ο Ιωάννης Σακκάς, Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου γράφει ότι εκτός από τα χρήματα, οι αντάρτες κατέσχεσαν τρόφιμα, εργαλεία, είδη ιματισμού και υπόδησης, κλινοσκεπάσματα, πολεμικό υλικό κ.ά. και σε ελάχιστες περιπτώσεις προχώρησαν σε κατασχέσεις περιουσιών που ανήκαν σε πρόσωπα που βαρύνονταν με εγκλήματα κατά αμάχων. Οι αντάρτες, στη μάχη για την κατάληψη του Καρπενησίου πυρπόλησαν και ανατίναξαν το νεόδμητο διοικητήριο, στο οποίο στεγάζονταν όλες σχεδόν οι υπηρεσίες του Δημοσίου, μία αποθήκη κρατικών εφοδίων, το κτίριο του υποκαταστήματος της Αγροτικής Τράπεζας και την κατοικία του Δημάρχου. Άφησαν άθικτα το Υγειονομικό Κέντρο Ευρυτανίας και το εξαρτώμενό του Ιατρείο Ανταρτοπλήκτων, το Γυμνάσιο και το Δημοτικό Σχολείο.
Άνδρες του ΕΣ κατά τη διάρκεια μάχης
Εκτελέσεις «αντιπάλων» και στρατολόγηση νέων από τον ΔΣΕ
Οι αντάρτες εκτέλεσαν πολλούς (ο αριθμός τους δεν είναι εξακριβωμένος, κάποιες πηγές αναφέρουν ως και 500 θύματα, μάλλον όμως ήταν αρκετά λιγότεροι) γράφει ο Ιωάννης Σακκάς, ορισμένους μάλιστα με φρικτό τρόπο, κυρίως για εκδίκηση: προέδρους κοινοτήτων, άνδρες των ΜΑΥ (Μονάδων Ασφαλείας Υπαίθρου, γνωστούς ως «Μάυδες» ή μαυροσκούφηδες, άσχετους με τους μαυροσκούφηδες του Βελουχιώτη), φανατικούς εθνικόφρονες και βασιλόφρονες, που ήταν δηλωμένοι αντικομμουνιστές. Ανάμεσά τους ήταν και ο διορισμένος Δήμαρχος της πόλης Κ. Σακκαλής, ο οποίος έκανε συχνά εισηγήσεις στην Επιτροπή Ασφαλείας για την εκτόπιση συνδημοτών του που θεωρούσε επικίνδυνους. Ο ΔΣΕ προχώρησε και σε ευρείας κλίμακας αναγκαστική επιστράτευση (περίπου 400-700 νέων κατά τον Ι. Σακκά), που θεωρεί την πρακτική αυτή μία από τις μελανότερες σελίδες του ΔΣΕ.
Άνδρας του ΕΣ με αυτόματο Τhomson
Ο διευθυντής της Νομαρχίας Ευρυτανίας Παναγιώτης Γρηγορόπουλος σε έκθεσή του προς το Υπουργείο Εσωτερικών γράφει: «Μέχρι και την ημέρα αποχώρησης τους (ενν. των δυνάμεων του ΔΣΕ) εξακολούθησε η στρατολογία νέων και νεανίδων, που μπροστά στον κίνδυνο ανεύρεσής τους και απαγωγής τους χρησιμοποίησαν τις πλέον απίθανες κρύπτες. Με αυτό τον τρόπο, αρκετοί κατάφεραν να σωθούν. Κατά τις τελευταίες μέρες, για τη στρατολογία χρησιμοποιήθηκε κατάλογος που είχε συνταχθεί από τους αρχισυμμορίτες Λώλο και Καπλάνη, οι οποίοι κατάγονται και οι δύο από το Καρπενήσι. Έτσι, μπροστά στις απειλές των όπλων αναγκαζόταν ο πατέρας ή η μητέρα του κρυπτόμενου να παραδώσει το προσφιλές του πρόσωπο στους δήμιους ή αν αρνιόταν να κάνει αυτό, οδηγείτο οικογενειακώς σε ειδικό τόπο όπου βασανιζόταν. Τότε ο κρυπτόμενος προκειμένου να σώσει την οικογένειά του αναγκαζόταν να παραδοθεί. Κάθε αναχώρηση από το Καρπενήσι στρατολογούμενου συνόδευαν θρήνοι και κοπετοί (στηθοκοπήματα) των συγγενών αυτών που είχαν απαχθεί, στους οποίους οι συμμορίτες απαντούσαν με τους υποκόπανους των όπλων (τους) κατά της ηλικιωμένης μητέρας ή συζύγου ή του ηλικιωμένου πατέρα του απαγόμενου. Είναι αδύνατο να περιγραφεί το δράμα των οικογενειών του Καρπενησίου, όταν αποσπώνταν από τις αγκαλιές των γονιών τους παιδιά (ενν. αγόρια) και κορίτσια».
Η ανακατάληψη του Καρπενησίου από τον Ελληνικό Στρατό
Η κατάληψη του Καρπενησίου από τους αντάρτες προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στην κυβέρνηση. Ο Αλέξανδρος Παπάγος ανέλαβε «Αρχιστράτηγος του Αντισυμμοριακού Αγώνα» και ανέθεσε την ανακατάληψη του Καρπενησίου στο Α’ Σώμα Στρατού, υπό τον Θρασύβουλο Τσακαλώτο, που πριν λίγες μέρες είχε εξουδετερώσει και τις τελευταίες εστίες του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο. Η επίθεση άρχισε στις 29-30 Ιανουαρίου με τις τρεις Ταξιαρχίες της XV Μεραρχίας (45,71,73) και δύο Μοίρες ΛΟΚ, το 581 ΤΠ, το 39 Ελαφρύ Σύνταγμα ΠΖ της XIII Μεραρχίας και μονάδες Πυροβολικού από το Αγρίνιο. Ο ΕΣ εφάρμοσε για πρώτη φορά το δόγμα «νυχθημερόν καταδίωξη»: κανένα τμήμα δεν θεωρείται πλέον ότι έχει στατική έδρα, πρέπει όλοι να βρίσκονται σε θέση να καταδιώκουν τον εχθρό όπου κι αν αυτός εμφανιζόταν».
Αλέξανδρος Παπάγος
Οι αντάρτες γνώριζαν ότι δεν μπορούσαν να κρατήσουν για πολύ το Καρπενήσι. Μπορούσαν μόνο να καθυστερήσουν την κατάληψή του από τις κυβερνητικές δυνάμεις, για να μεταφέρουν τα εφόδια και τους επιστρατευμένους έξω από την πόλη. Μέσα σε χιονοθύελλα και πυκνή ομίχλη η Ι Μεραρχία του Γιώτη (Φλωράκη) ανέλαβε την αντιμετώπιση επιθέσεων από την πλευρά του Αγρινίου, ενώ η ΙΙ του Διαμαντή, τις Ράχες Τυμφρηστού. Μετά από σκληρές μάχες, παρά τη λυσσαλέα αντίσταση του ΔΣΕ, ο ΕΣ στις 7/2 κατέλαβε τις Ράχες Τυμφρηστού. Ο Φλωράκης στο Καρπενήσι ήταν ανήσυχος.
Επικοινώνησε με τον Κώστα Κολιγιάννη, που είχε αντικαταστήσει τον τραυματία Καραγεώργη στην ηγεσία του ΚΓΑΝΕ, ο οποίος του συνέστησε να εγκαταλείψει το Καρπενήσι όσο ήταν ακόμα καιρός. Το βράδυ της 8/2/1949, ο ΕΣ ανακατέλαβε το Καρπενήσι. Λίγες ώρες πριν, η 192 Ταξιαρχία της Ι Μεραρχίας του Γιώτη κατευθύνθηκε με εφόδια και τους στρατολογημένους προς την περιοχή των Αγράφων. Οι υπόλοιπες δυνάμεις (Ταξιαρχίες 138, 144 και 172, η διλοχία και η Σχολή Αξιωματικών) κινήθηκαν προς την περιοχή του Προυσού, για να προβούν σε νέες στρατολογήσεις, προκειμένου να καλύψουν τις απώλειες και να διεισδύσουν στο Αγρίνιο. Όμως η καταδίωξη των ανταρτών από δυνάμεις του ΕΣ ήταν αμείλικτη, τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν τα σχέδιά τους και να αλλάξουν πορεία.
Οι Χ. Μπάκος και Δ. Κασιούρας, αξιωματικοί της I Μεραρχίας του ΔΣΕ με αντάρτισσες
Το ανελέητο κυνηγητό του ΔΣΕ – Το τέλος του Διαμαντή και του αντάρτικου της Ρούμελης
Οι δύο Μεραρχίες του ΔΣΕ έκαναν έναν ελιγμό δύσκολο και με διάρκεια σχεδόν 40 ημερών! Μέσα από χιόνια, απότομες βουνοκορφές και ορμητικά ποτάμια έφτασαν στην ορεινή Φωκίδα, δυτικά του Μόρνου (22/2), πέρασαν τον Σπερχειό μεταξύ Βίτωλης και Μακρακώμης (28/2), τις πρώτες μέρες του Μαρτίου 1949 πέρασαν στα χωριά του Βάλτου, κινήθηκαν προς την Άρτα και μετά από σκληρές μάχες (21-3-24/3) με τον ΕΣ πέρασαν τον Αχελώο (30/3) και κινήθηκαν προς τη Θεσσαλία (η Μεραρχία του Γιώτη), ενώ η Μεραρχία του Διαμαντή στράφηκε πάλι προς τη Ρούμελη.
Γιάννης Αλεξάνδρου ή Διαμαντής
Μετά από ταλαιπωρίες, έχοντας λιγοστά πυρομαχικά και εφόδια και με τον ΕΣ να τους καταδιώκει, οι 600-700 άνδρες του Διαμαντή πέρασαν στην Ευρυτανία, χτύπησαν το Λιδορίκι, περιπλανήθηκαν στο τρίγωνο Οίτη-Γκιώνα-Βαρδούσια και στις 24/4/1949 έφτασαν στον Μόρνο. Τον Μάιο επέστρεψαν στο ορεινό τρίγωνο όπου γράφτηκε το τέλος του αντάρτικου στη Ρούμελη. Στις 21 Ιουνίου 1949, κοντά στο χωριό Μάρμαρα, σε μάχη που έγινε σε ύψωμα 1.013 μέτρων, ο Διαμαντής σκοτώθηκε.
Έχοντας πλέον εκκαθαρίσει τον Μοριά και τη Ρούμελη από δυνάμεις των ανταρτών, ο ΕΣ μπορούσε να ασχοληθεί με την τελική επίθεση εναντίον του ΔΣΕ στη Βόρεια Ελλάδα…
Τι γράφει ο απεσταλμένος της «Βραδυνής» για την παραμονή του ΔΣΕ στο Καρπενήσι
Όπως γράφει ο απεσταλμένος της «Βραδυνής», πολλοί Καρδιτσιώτες που είχαν στρατολογηθεί βίαια από τον ΔΣΕ απελευθερώθηκαν όταν ο Εθνικός Στρατός μπήκε στο Καρπενήσι.
«Όσοι δηλαδή από αυτούς επέζησαν, αφού οι συμμορίτες τους χρησιμοποιούσαν σαν ασπίδα από ζωντανά κορμιά στην επίθεση κατά του Καρπενησίου ή τους έβαλαν μπροστά για να ανοίγουν πέρασμα… στα ναρκοπέδια». Για τη «λεία» του ΔΣΕ αναφέρει ότι: «Και ο τελευταίος συμμορίτης γύριζε στο Καρπενήσι φορτωμένος κλοπιμαία. Κυρίως σακούλια με ζάχαρη και μπουκάλι με κονιάκ». Ο Φρούραρχος της πόλης Ζαχαρίας εξέδωσε διαταγή σύμφωνα με την οποία: «Είναι απαράδεκτη η προσαγόρευση «κύριε», «κυρία» ή «δεσποινίς». Όλοι στο Καρπενήσι είμαστε «συναγωνιστές» και «συναγωνίστριες».
Πάντως, σύμφωνα με τον απεσταλμένο της «Βραδυνής» δεν πέρασαν άσχημα όλοι οι κάτοικοι της πόλης: «Μάθαμε ότι όσοι από τους Καρπενησιώτες (ύστερα από άδεια του Φρουραρχείου)… παρασύρθηκαν στα κέντρα οργιωδών νυκτών των συμμοριτών έτυχαν ιδιαιτέρων περιποιήσεων… από τις συναγωνίστριες. Και ιδιαιτέρας διαφωτίσεως, από τους συμμορίτες διαφωτιστές…». Σύμφωνα με τον Μάριο Κοκκώνη, αποχωρώντας από το Καρπενήσι, ο ΔΣΕ πήρε περίπου 600.000 οκάδες (γύρω στα 740.000 κιλά!) τρόφιμα…
Η φυγή των ανταρτών από το Καρπενήσι
Ο πύρινος λόγος του Τσακωλώτου προς τους άνδρες του – Η άποψη του Χ. Φλωράκη
Ο «Ριζοσπάστης», σε άρθρο του για τη μάχη του Καρπενησίου στις 28/1/2001, παρουσιάζει την άποψη του Χ. Φλωράκη για τη μάχη του Καρπενησίου, όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός», τ. 5, Μάιος 1949:
«Η επιχείρηση του Καρπενησιού είχε γενικότερη πολιτικοστρατιωτική σημασία: 1) Ο μοναρχοφασισμός θα έχανε μία πόλη -δεύτερη μέσα στον ίδιο μήνα- πρωτεύουσα νομού, γνωστή και έξω από τα ελληνικά σύνορα απ’ την ιστορία της κατά τον αγώνα της κατοχής. 2) Γιατί η πόλη αυτή βρίσκεται πολύ μακριά απ’ τα σύνορα και σε περιοχή που ο μοναρχοφασισμός ισχυρίζεται ότι ξεκαθάρισε από το ΔΣ. 3) Γιατί ο μοναρχοφασισμός θα δεχόταν ένα τέτοιο γερό χτύπημα τις μέρες που διατυμπάνιζε ότι με την τοποθέτηση του Παπάγου σαν αρχιστράτηγου θα διορθώνονταν τα πράγματα. 4) Θα έχανε την πιο βαθιά προωθημένη βάση του, που είχε για τις εκστρατείες του στη Ρούμελη και τη Δυτική Θεσσαλία».
Ο Χαρίλαος Φλωράκης, αριστερά, με τον αξιωματικό του ΔΣΕ Αλέκο Παπαγεωργίου
Στο ίδιο άρθρο του ο Χ. Φλωράκης προσθέτει ότι ο ΔΣΕ με την κατάληψη του Καρπενησίου επιδίωκε, ακόμη, να στρατολογήσει νέες δυνάμεις στις γραμμές του, να αποκομίσει πολύτιμα πολεμικά εφόδια και άλλο υλικό ζωτικής σημασίας στη δράση του, να αποκαταστήσει μια εδαφική ενότητα στον κεντρικό και νότιο κορμό της Πίνδου και, τέλος, να αναγκάσει τον εχθρό να συγκεντρώσει δυνάμεις στο χώρο της Θεσσαλίας και της Ρούμελης αποσύροντάς τες από την Πελοπόννησο με στόχο την ανακούφιση των ανταρτικών τμημάτων της Πελοποννήσου που βρίσκονταν υπό απηνή διωγμό.
Και στη συνέχεια Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει την ημερήσια διαταγή του Θρασύβουλου Τσακαλώτου προς τους αξιωματικούς και οπλίτες του, λίγο πριν τη μάχη του Καρπενησίου και τονίζει τον φανατισμό που τη διακατέχει, σε αντίθεση με τις ήπιες εντολές του Ζαχαριάδη που παραθέσαμε στην αρχή του άρθρου:
«Ξεύρω ότι ευρίσκεσθε στο χιόνι με μία επιθυμία, την ελευθέρωσιν του ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ. Τούτο σε λίγο θα ελευθερωθή αλλά δεν αρκεί. ‘Αλλη μια φορά θα ιδήτε στο ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ το πέρασμα των ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ. Θα αντλήσωμεν από το ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ όλη την αγανάκτηση που θα δίδει το φτερούγισμα στα πόδια. Θα τους κυνηγάμε όπου και αν πάνε. Στην ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ επί 40 μέρες τα τμήματά μας τους κυνήγησαν και τους κυνηγούν χωρίς ανάπαυλα. Το κυνήγημα αυτό τους ετσάκισε και παραδίδονται καθημερινώς… Από μας εξαρτάται και θα γίνη να μην υπάρξη άλλος ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟΣ βραχνάς. Καθαρίστε όλοι οι Διοικηταί άνευ οίκτου τα μετόπισθεν. Κάθε ύποπτος βοηθείας πρέπει να εκλείψη… στην τελική συντριβή των Εαμοβουλγάρων και τη Νίκην όλες αι δυνάμεις του Εθνους Επεστρατεύθησαν. Το ΣΣ έχει την υπέρτατη τιμή να είναι πρωτοπόρον…».
Όπως εύστοχα γράφει ο Μάριος Κοκκώνης, οι σύγχρονοι ιστορικοί συμφωνούν ότι «οι εμφύλιοι πόλεμοι διαιρούν βαθιά και τραυματικά μια κοινωνία και η διαδικασία για ειρήνευση και επούλωση των τραυμάτων είναι μακροχρόνια και επώδυνη» και καταλήγουν στο, σωστό και κατά την άποψή μας συμπέρασμα ότι «σε έναν εμφύλιο πόλεμο δεν υπάρχουν νικητές ή ηττημένοι, αλλά μόνο ηττημένοι».
Πηγές: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΚΚΑΣ, «Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ – Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΛΑΜΠΗ ΤΟΥ Δ.Σ.Ε», Περιοδικό ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, Τεύχος 77, Ιανουάριος 2003.
ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΚΚΩΝΗΣ: «Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΤΟ 1949», ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ, ΤΕΥΧΟΣ 680, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2025.
Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies
Μάθετε περισσότερα εδώ
Αποδοχή