Ήταν 23 Οκτωβρίου του 2023 όταν σίγησε το “αηδόνι της Θράκης
Στις 23 Οκτωβρίου 2023 σίγησε για πάντα το “αηδόνι της Θράκης”. Ο Χρόνης Αηδονίδης σε ηλικία 95 ετών και μετά από 75 χρόνια συνεχούς διακονίας και προσφοράς στη διδασκαλία, διάσωση, διάδοση και καταγραφή της μουσικής παράδοσης της Θράκης, έφυγε σαν σήμερα από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του ένα πολύτιμο έργο συνυφασμένο με την μουσική ιστορία του τόπου μας.
Με την ξεχωριστή του φωνή και το βαθύ αίσθημα της παράδοσης, ο Αηδονίδης κατόρθωσε να φέρει την παραδοσιακή μουσική στις νεότερες γενιές και να την κάνει κομμάτι της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Συνεργάστηκε με σπουδαίους καλλιτέχνες και συμμετείχε σε συναυλίες, φεστιβάλ και τηλεοπτικά προγράμματα, με στόχο την προώθηση της πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας. Η είδηση του θανάτου του σκόρπισε θλίψη τόσο στον Έβρο, όσο και στο πανελλήνιο.
Γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1928, στην Καρωτή, του Διδυμοτείχου. Γιος του ιερέα Χρήστου και της Χρυσάνθης Αηδονίδη, είναι ο δεύτερος από τα πέντε αδέλφια του. Στο χωριό του, στην Καρωτή, πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια κι εκεί έμαθε τα πρώτα του τραγούδια και μυήθηκε στον κόσμο της παραδοσιακής μουσικής, πρώτα από τη μητέρα του, που γνώριζε τα περισσότερα τραγούδια της Θράκης κι έπειτα απ’ τους πλανόδιους μουσικούς.
Μαθητής ακόμα, διδάχθηκε βυζαντινή μουσική από τον πατέρα του και μετά από τον δάσκαλο Μιχάλη Κεφαλοκόπτη και ολοκλήρωσε αργότερα τις σπουδές του στη βυζαντινή μουσική, στην Αθήνα, στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στον Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου.
Το 1953 γνώρισε τον λαογράφο Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου, ο οποίος του πρότεινε να συμμετέχει στην εκπομπή του «Θρακικοί Αντίλαλοι», στο κρατικό ραδιόφωνο. Διστακτικός στην αρχή ο Χρόνης Αηδονίδης εντέλει αποφάσισε να λάβει μέρος στην προσπάθεια διάσωσης της ελληνικής μουσικής παράδοσης.
Από τότε και με τη βοήθεια του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, άρχισε να παίρνει μέρος στις εκπομπές του, συμμετέχοντας πολύ σύντομα ως μονωδός στη Χορωδία του Παντελή Καββακόπουλου. Αργότερα συμμετείχε και στη χορωδία του Σίμωνα Καρά, ενώ από το 1957 ανέλαβε τακτική εβδομαδιαία εκπομπή στο ραδιόφωνο, προβάλλοντας το μουσικό θησαυρό της πατρίδας του, της Θράκης. Ήταν η πρώτη φορά που τα Θρακιώτικα τραγούδια ακούγονταν σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
Το θρακιώτικο τραγούδι με την αριστοτεχνική και μελίρρυτη φωνή του, αγαπήθηκε από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Αλλά έχει ταξιδέψει μαζί του στην Αμερική, στην Αυστραλία, σε πολλά κρατίδια της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και στην Ευρώπη.
Γι’ αυτό άλλωστε επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την πατρίδα μας στις δύο μεγαλύτερες διοργανώσεις των τελευταίων χρόνων: στο διακρατικό παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα υποδοχής της νέας χιλιετίας, το 2000, όπου η Ελλάδα καλωσόρισε τη νέα χιλιετία με τη φωνή του, στο Σούνιο και το 2004, όταν πραγματοποίησε την έναρξη της Τελετής Λήξης των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας, με το συγκινητικό καθιστικό τραγούδι: «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε», απλώνοντας την ιερή μουσική της Θράκης σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Κορυφαία τιμητική διάκριση ήταν η απονομή του Οφφικίου του «Άρχοντος Υμνωδού της Αγίας Του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας» από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο στις 29-11-2010, μετά από κοινή πρόταση των Μητροπολιτών Διδυμοτείχου κ. Δαμασκηνού και Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου.
Σημαντικό μέρος από το προσωπικό, οικογενειακό και καλλιτεχνικό αρχείο του Χρόνη Αηδονίδη διαφυλάσσεται σήμερα στα γραφεία του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης» και είναι προσβάσιμο σε οποιονδήποτε επιθυμεί να μελετήσει τη ζωή και το έργο του, καθώς επίσης και ένα μέρος από τις τιμητικές διακρίσεις και τη δισκογραφία του έχει δωρηθεί στις Ιερές Μητροπόλεις Αλεξανδρουπόλεως και Διδυμοτείχου. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του αρχείου, και μέχρι το 2002 τουλάχιστον που δραστηριοποιήθηκε ο σύλλογος του Χρόνη Αηδονίδη, το συνέλεξε και το διέσωσε η σύζυγός του Φωτεινή.