5 οφέλη της μοναξιάς για τα οποία οι άνθρωποι σπάνια μιλούν, σύμφωνα με ψυχολόγους
Τις περισσότερες φορές, η μοναξιά θεωρείται ως κάτι αρνητικό και γι’ αυτό, μιλώντας για μοναξιά, οι περισσότεροι θα πούμε κάτι άσχημο.
Πράγματι ο Αμερικανός χειρουργός, Δρ. Vivek H. Murthy έχει πει ότι, «ο αντίκτυπος της κοινωνικής απομόνωσης είναι ίσος με το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα, ενώ είναι μεγαλύτερος από τις παθογένειες που προέρχονται από την παχυσαρκία και την έλλειψη σωματικής άσκησης». Στο άρθρο αυτό, εξετάζουμε τα οφέλη που απορρέουν από τον χρόνο που αφιερώνουμε στον εαυτό μας.
Η υπερβολική συναναστροφή με τον κόσμο μπορεί να γίνει αγχωτική, να μας προκαλέσει σύγχυση και αποπροσανατολισμό. Η σωστή αντιμετώπιση της υπερδιέγερσης, είναι η καταφυγή στην μοναχικότητα. Πρόσφατες μελέτες έχουν καταδείξει ότι «ο μοναχικός χρόνος συνδέεται με μειωμένα επίπεδα στρες». Με άλλα λόγια, η περιστασιακή αποστασιοποίηση μπορεί ν’ αποβεί ωφέλιμη για τη διαχείριση του άγχους μας. Την ίδια στιγμή, η υπερβολική μοναξιά μπορεί να σχετίζεται με μειωμένα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή. Ποιος ορίζει το μέτρο; Δυστυχώς, η απάντηση δεν είναι ίδια για όλους.
Σύμφωνα με την επιστήμονα Netta Weinstein, «ο μοναχικός χρόνος μπορεί να είναι ευνοϊκός για την υγεία, ωστόσο δεν υπάρχει κοινά αποδεκτό όριο κοινωνικοποίησης ή μοναχικότητας».
Αυτό είναι κάτι που εξαρτάται από τον ίδιο τον άνθρωπο. Η ανάγκη του καθένα να μένει μόνος του, ποικίλλει. Όπως διαπιστώνει και η ειδικός ψυχικής υγείας Kendra Cherry, «Η ανάγκη μας για μοναχικότητα διαφέρει και εξαρτάται από την προσωπικότητά μας. Οι εξωστρεφείς δεν αντέχουν να είναι μόνοι τους, αλλά αυτό είναι μία ανάγκη των εσωστρεφών». Άρα, ποιο είναι το συμπέρασμα; Αφουγκραστείτε τις προσωπικές σας ανάγκες. Αν το μυαλό σας, σας στέλνει μηνύματα να κάνετε πίσω και να γεμίσετε τις μπαταρίες σας, ακούστε το.
Είναι γνωστό ότι, ορισμένοι από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες και διανοητές, όπως ο Van Gogh, o Einstein και η συγγραφέας Emily Dickinson, περνούσαν αρκετό χρόνο μόνοι τους. Η μοναχικότητα προάγει τη δημιουργικότητα. Όπως διαπίστωσε και ο Einstein, «η μονοτονία και η μοναχικότητα κινητοποιούν ένα δημιουργικό μυαλό».
Η διαπίστωση αυτή υποστηρίζεται από επιστημονικά ευρήματα. Σύμφωνα με μελέτη το 2017, παρατηρείται συσχετισμός ανάμεσα στην «αντικοινωνικότητα» και τη δημιουργικότητα. Η μοναχικότητα διασφαλίζει την ηρεμία που είναι αναγκαία για την καινοτόμο και εμπνευσμένη σκέψη.
Η δημιουργικότητα προέρχεται από την αφοσιωμένη και απερίσπαστη σκέψη- που είναι δυνατή κυρίως υπό συνθήκες ησυχίας και απομόνωσης. Για τον λόγο αυτό, ο μοναχικός χρόνος είναι πολύτιμος, αφού μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τις σκέψεις μας χωρίς περισπασμούς και το μυαλό μπορεί να σκεφτεί σε βάθος. Η διεργασία της εσωτερικής αναζήτησης πυροδοτεί νέες σκέψεις και πρωτότυπες ιδέες. Με απλά λόγια, οι ενέργειες που διεκπεραιώνουμε στον μοναχικό μας χρόνο κάνουν τη δημιουργικότητά μας ν’ ανθοφορήσει.
Κι όμως, η μοναξιά μας βοηθά ν’ αναλύσουμε τη δημιουργική σκέψη, να καλλιεργήσουμε τη φαντασία μας, κάτι που είναι σχεδόν αδύνατον σε συνθήκες συνωστισμού και υπερδιέγερσης.
Η ελεύθερη και δημιουργική σκέψη προϋποθέτει τον χρόνο για ελεύθερη αναζήτηση και αναστοχασμό.
Μία μελέτη που διεξήχθη στη διάρκεια της πανδημίας, μία περίοδο όπου όλοι αναγκάστηκαν να απομονωθούν και να εργαστούν στο σπίτι, κατέδειξε ότι το 40% των ανθρώπων ήταν περισσότερο παραγωγικοί και μόνο για το 15% ίσχυε το αντίθετο.
Τα οφέλη της μοναχικότητας υπογραμμίζουν και ειδικοί όπως η Amy Morin, ψυχοθεραπεύτρια και ευπώλητη συγγραφέα. Όπως η ίδια υπογραμμίζει σε ένα άρθρο της στο περιοδικό Forbes: «Όσο και ήταν τάση τα ανοιχτού τύπου γραφεία, όπου όλοι θα επικοινωνούν με όλους, οι μελέτες μας δείχνουν ότι η κοινωνικοποίηση σκοτώνει την παραγωγικότητα».
Το συμπέρασμα αυτό μας δείχνει πολλά σχετικά με την επίδραση των εργασιακών χώρων στην αποτελεσματικότητά μας. Για τον λόγο αυτό, η μοναξιά του προσωπικού χώρο, η απομόνωση και η απουσία περισπασμών, βοηθούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας. Οι άνθρωποι συγκεντρώνονται περισσότερο στις εργασίες τους και αποφέρουν καλύτερα αποτελέσματα. Η ολοκλήρωση των εργασιών είναι ευκολότερη σε περιβάλλον που ευνοεί τη συγκέντρωση, ενώ παράλληλα, βελτιώνεται η ποιότητα της εργασίας και ο άνθρωπος νιώθει μεγαλύτερη ικανοποίηση από την παραγωγικότητά του.
Η περιστασιακή απομόνωση μπορεί ν’ αποβεί σημαντικά ωφέλιμη για την εργασία μας.
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της μοναχικότητας,
Η Weinstein, βασικής συγγραφέας της σημαντικής μελέτης που ήδη αναφέρθηκε, έχει εξηγήσει ότι: «Η μελέτη μας καταδεικνύει ότι, όταν ο άνθρωπος αξιοποιεί δημιουργικά τον εαυτό του, δημιουργεί μία πιο υγιή σχέση με το εγώ του μπορεί να καταλαβαίνει καλύτερα τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις επιθυμίες του». Όσο προφανές και αν ακούγεται το συμπέρασμα αυτό είναι εύκολο να παραγνωρίσουμε τη σημασία του.
Η κατανόηση του εαυτού μας, είναι θεμελιακή για τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης, την καλύτερη λήψη αποφάσεων, τις πιο ουσιαστικές σχέσεις. Η κατανόηση του εαυτού είναι η βάση από όπου ξεκινά τη ανάπτυξη, η πρόοδος και η διαχείριση των δυσκολιών στη ζωή.
Μόνο στη διάρκεια του μοναχικού χρόνου μπορούμε να σκεφτούμε απερίσπαστα, να έρθουμε αντιμέτωποι με τα συναισθήματά μας, να μπορέσουμε να συντονίσουμε τις ενέργειες με τις φιλοδοξίες μας. Αν είστε ο άνθρωπος που δεν λέει ποτέ του «όχι» στους άλλους, είναι ίσως καιρός ν’ αναθεωρήσετε και να εστιάσετε στον εαυτό σας.
Δοκιμάστε να κρατήσετε ημερολόγιο, ή να ξεκινήσετε άλλες δημιουργικές δραστηριότητες που θα προάγουν την ανακάλυψη και την καλύτερη αντίληψη του εαυτού σας.
Μοναχικότητα δεν σημαίνει απομόνωση, αλλά τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών που θα επιτρέψουν την προσωπική ανάπτυξη και κατανόηση του εαυτού. Η αξιοποίηση του μοναχικού χρόνου, μπορεί να μεταμορφώσει προς το καλύτερο την αυτό-αντίληψή σας και τελικά να βελτιώσει συνολικά την κοσμοαντίληψή σας
Ξεκινώντας, πρέπει να διευκρινιστεί ότι η κοινωνική απομόνωση ή η μη εθελούσια μοναξιά έχει δυσμενή οφέλη στην ψυχική υγεία.
Ο ψυχίατρος Δρ. Bell Washington έχει συμπεράνει ότι «η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, οδηγούν σε παχυσαρκία, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης, ακόμη και σε θάνατο».
Την ίδια στιγμή, άλλοι ειδικοί, όπως η ψυχοθεραπεύτρια Amy Morin, αναγνωρίζουν τη σημασία και την αξία του μοναχικού χρόνου. Όταν είναι επιλογή του ατόμου, η μοναχικότητα ενισχύει την ψυχική υγεία.
Η ίδια έχει παρατηρήσει ότι «μελέτες καταδεικνύουν τον συσχετισμό της μοναξιάς με αυξημένα επίπεδα ευτυχίας, μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή, καλύτερη διαχείριση του στρες. Οι άνθρωποι που περνούν καλά μόνοι τους δεν διατρέχουν τον κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη».
Το βασικό είναι ο άνθρωπος ν’ απολαμβάνει τον χρόνο που περνά μόνος του: η διαφορά ανάμεσα στην μοναξιά και την μοναχικότητα, είναι τεράστια.
Η απόλαυση του μοναχικού χρόνου είναι ωστόσο ζήτημα προσωπικών προτιμήσεων.
Αν είστε εσωστρεφής, η μοναχικότητα δεν σας ενοχλεί, αλλά αντίθετα σας γεμίζει ψυχική ενέργεια και ενισχύει τη συναισθηματική σας αντοχή.
Αν είστε μοναχικός, αξιοποιείτε τον χρόνο αυτό για να χαλαρώσετε-αφού έτσι αντιμετωπίζετε αποτελεσματικότερα τις προκλήσεις σας και αφιερώνεστε στις κοινωνικές δραστηριότητες που πραγματικά σας γεμίζουν.
Λίγος ουσιαστικός, μοναχικός χρόνος είναι πάντα ωφέλιμος.
Όσο και αν στην αρχή είναι άβολο, ειδικά αν δεν έχετε μάθει στον τρόπο αυτό, τα οφέλη της μοναξιάς για την ψυχική μας δύναμη είναι εκπληκτικά. Έχετε τη δυνατότητα να καλλιεργήσετε δεξιότητες, να διαβάσετε ή να κάνετε διαλογισμό, να χαλαρώσετε και να γεμίσετε τις μπαταρίες σας, βελτιώνοντας ουσιαστικά την ψυχική σας δύναμη.
Ενώ η μοναξιά σε υπερβολική έκταση μπορεί να είναι επιζήμια, η επιλογή του μοναχικού χρόνου μπορεί, κάποιες φορές να μας προσφέρει απροσδόκητα οφέλη με πολλούς και απροσδόκητους τρόπους. Είτε πρόκειται για την καλλιέργεια της δημιουργικότητας, ή της παραγωγικότητας, η διαμόρφωση μίας καλύτερης σχέσης με τον εαυτό ή η ενίσχυση της ψυχικής δύναμης, μπορεί να επέλθει μέσα από τον χρόνο που περνάμε με τον εαυτό μας.
Η μοναχικότητα μπορεί λοιπόν να συντελέσει στην ευτυχία μας. Μην φοβάστε τον χρόνο που περνάτε μόνοι σας που και που-αφού έτσι μπορείτε να ανακαλύψετε εκπληκτικά πράγματα για τον εαυτό σας και τις ικανότητές σας.