Το μυστήριο με κράνος 2.500 ετών που ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι σε τύμβο – «Προκαλούσε δέος στον εχθρό»

Αρχαιολόγοι στην Κροατία ανακάλυψαν μεταλλικό κράνος 2.500 ετών μέσα σε Ιλλυρικό τύμβο,  που ενδέχεται να αποτελεί αναθηματική προσφορά ή μέρος λατρευτικής πρακτικής.

Το κράνος ανακαλύφθηκε σε πέτρινη κατασκευή εντός τύμβου ενταφιασμού στον αρχαιολογικό χώρο Γκομίλ. Χρονολογείται στο τέλος του 6ου αιώνα π.Χ. και στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., ανέφερε στο Live Science ο Hrvoje Potrebica, καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ζάγκρεμπ ο οποίος ηγείται της ανασκαφής.

Η τοποθεσία του Γκομίλ έχει πολλούς ταφικούς τύμβους και βρίσκεται κοντά στο χωριό Ζακοτόρατς, στη χερσόνησο Πελιέσατς κοντά στην Αδριατική Θάλασσα. «Κάθε ανάχωμα περιέχει πολλούς τάφους και κάθε τάφος περιέχει πολλές ταφές», είπε o Potrebica.

Αυτό το τρισδιάστατο μοντέλο δείχνει τον ταφικό τύμβο όπου ανακαλύφθηκε το κράνος από αρχαιολόγους. (Φωτογραφία: Μοντέλο του Miroslav Vuković)

Σύμφωνα με τα αρχαία ελληνικά αρχεία, ένας λαός που οι Έλληνες ονόμαζαν Ιλλυριούς, άκμασε στην περιοχή την εποχή που φτιάχτηκε το κράνος. Οι Ιλλυριοί χωρίστηκαν σε διάφορες φυλές και βασίλεια και σταδιακά κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους σε μια σειρά πολέμων που έλαβαν χώρα μεταξύ 229 και 168 π.Χ.

Αν και το κράνος που βρέθηκε πρόσφατα θα πρέπει να υποβληθεί σε διαδικασία συντήρησης, «φαίνεται να είναι σε τέλεια κατάσταση», δήλωσε o Potrebica. «Η πέτρινη κατασκευή που συγκρατεί το κράνος είναι ξεχωριστή από όλους τους τάφους στο ταφικό μνημείο, γεγονός που υποδηλώνει ότι προοριζόταν ως αναθηματική προσφορά στους αποβιώσαντες προγόνους ή μέρος κάποιας λατρευτικής πρακτικής που σχετίζεται με ολόκληρο το τύμβο και όχι ένα συγκεκριμένο άτομο ή έναν τάφο», ανέφερε o Potrebica.

Μια αεροφωτογραφία που δείχνει τον τύμβο όπου βρέθηκε το κράνος. (Φωτογραφία: Miroslav Vuković)

Αν η νεοανακαλυφθείσα περικεφαλαία χρησιμοποιούταν στη μάχη, ίσως να είχε ψυχολογική επίδραση στον εχθρό, δήλωσε στο Live Science ο Domagoj Perkić, διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο αποτελεί μέρος των Μουσείων του Ντουμπρόβνικ, και ερευνητής που εργάζεται για την ανασκαφή.  «Φανταστείτε έναν πολεμιστή με ένα λαμπερό κράνος στο κεφάλι του, στον ήλιο, την παραμονή μιας μάχης… από μόνο του το στιγμιότυπο, προκαλεί δέος στον εχθρό».

Το 2020, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν άλλο ένα κράνος σε πέτρινη κατασκευή σε κοντινό τύμβο ενταφιασμού, ανέφερε o Potrebica. Όπως και το κράνος που εντοπίστηκε τώρα, μάλλον δεν προοριζόταν για κανένα άτομο ή τάφο.

Το Κέντρο Προϊστορικών Ερευνών στο Ζάγκρεμπ, στο οποίο είναι διευθυντής ο Potrebica, συντονίζει έρευνα στην περιοχή Γκομίλ και συνεργάζεται με επιστήμονες από τα Μουσεία του Ντουμπρόβνικ και το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας στην Κροατία.