Ανακάλυψαν οικισμό 7.000 ετών – Πρόκειται για έναν από τους πρώτους δημιουργούς της πρωτογραφής στην Ευρώπη
Προετοιμασία γεωφυσικής έρευνας κατά την επιτόπια εκστρατεία Μαρτίου 2024. Credit: Sebastian Schultrich / Cluster ROOTS / Universidad de Kiel
Αποτελέσματα της γεωφυσικής έρευνας της άγνωστης μέχρι τώρα τοποθεσίας στο Γιάρκοβατς (Σερβία). Ο οικισμός, του οποίου το επιφανειακό υλικό παραπέμπει στον πολιτισμό του Vinčan και του Banat (5400-4400 π.Χ.), έχει έκταση έως 13 εκτάρια και περιβάλλεται από τέσσερις έως έξι τάφρους. Οι βαθιές μαύρες γωνιακές ανωμαλίες υποδηλώνουν μεγάλο αριθμό καμένων σπιτιών. Πίστωση: Cluster ROOOTS / Μουσείο της Βοϊβοντίνα Νόβι Σαντ / Εθνικό Μουσείο Zrenjanin / Εθνικό Μουσείο Pančevo
Μια ομάδα από το Συγκρότημα Αριστείας ROOTS, σε συνεργασία με το Μουσείο της Βοϊβοντίνα στο Νόβι Σαντ, από το Εθνικό Μουσείο του Ζρένιανιν και το Εθνικό Μουσείο του Πάντσεβο, προχώρησαν σε μια πρωτοποριακή ανακάλυψη στα βορειοανατολικά της Σερβίας, κοντά στον ποταμό Τάμις. Αυτή η ανακάλυψη αποκαλύπτει έναν μέχρι τότε άγνωστο νεολιθικό οικισμό, που ρίχνει φως στον πολιτισμό Βίντσα, έναν από τους πρώτους δημιουργούς της πρωτογραφής στην Ευρώπη.
Κοντά στο σύγχρονο χωριό Γιάρκοβατς στην επαρχία Βοϊβοντίνα, ο χώρος που ανακαλύφθηκε πρόσφατα εκτείνεται σε περίπου 11 με 13 εκτάρια και περιβάλλεται από τέσσερις με έξι τάφρους, καταδεικνύοντας το σημαντικό μέγεθός του.
Ένα εντυπωσιακό εύρημα με συμβολή στη χαρτογράφηση ολόκληρου του οικισμού
Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό εύρημα, παρατήρησε ο Fynn Wilkes, υποψήφιος διδάκτορας στο ROOTS και συνεπικεφαλής της ομάδας. Οι γεωφυσικές μέθοδοι, επέτρεψαν στην ομάδα να χαρτογραφήσει την πλήρη έκταση του οικισμού, παρέχοντας μια σαφή εικόνα της δομής του τόπου όπως ήταν πριν από 7.000 χρόνια.
Ο πολιτισμός Βίντσα, που χρονολογείται μεταξύ του 5400 και του 4400 π.Χ., είναι αξιοσημείωτος για την προηγμένη κοινωνική δομή του και την πιθανή δημιουργία της πρωτο-γραφής. Αποδείξεις γι’ αυτό βρέθηκαν σε μια τοποθεσία Βίντσα στην Ταρταρία της Ρουμανίας, όπου βρέθηκαν δισκία με χαραγμένα σημεία. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι αυτά τα σημάδια αντιπροσωπεύουν την παλαιότερη πρωτογραφή στην Ευρώπη, και ενδεχομένως στον κόσμο.
Εκτός από την ανακάλυψη του οικισμού Βίντσα, η ομάδα βρήκε επίσης στοιχεία ισχυρών επιρροών από τον πολιτισμό του Βανάτου, ο οποίος συναντάται λιγότερο συχνά στη Σερβία. Πρόκειται ένα αξιοσημείωτο συμπέρασμα, καθώς υπάρχουν πολύ λίγοι γνωστοί οικισμοί με πολιτιστικό υλικό του Βανάτου στη σημερινή Σερβία, ανέφερε ο Wilkes.
Σε μια παράλληλη έρευνα, η ομάδα του Cluster of Excellence εξέτασε κυκλικές δομές της Ύστερης Νεολιθικής Εποχής, ή “rondels”, στην Ουγγαρία, σε συνεργασία με συνεργάτες από το Μουσείο Janus Pannonius στο Pecs.
Αυτές οι δομές συνδέονται με τον πολιτισμό Λενγκιέλ (5000/4900-4500/4400 π.Χ.). Η χρήση τόσο των γεωφυσικών τεχνολογιών όσο και των συστηματικών επιτόπιων ερευνών επέτρεψε στους ερευνητές να διαφοροποιήσουν τις περιόδους με μεγαλύτερη σαφήνεια, οδηγώντας σε επαναξιολόγηση των προηγουμένως γνωστών τόπων στην Ουγγαρία.
Η ομάδα αξιολόγησε εκ νέου έναν οικισμό που προηγουμένως θεωρούνταν ότι ήταν από την Ύστερη Νεολιθική και διαπίστωσε ότι πιθανόν ανήκε στον πολιτισμό Βούτσεντολ της ύστερης Εποχής του Χαλκού και της πρώιμης Εποχής του Χαλκού (3000/2900-2500/2400 π.Χ.). Επίσης, κατέγραψαν πλήρως μια κυκλική τάφρο της Ύστερης Νεολιθικής στο χωριό Βοκάνι.
Τα δισκία Tărtăria. Credit: Muzeul Naţional de Istorie a Transilvaniei
Σπουδαία η σημασία της ΝΑ Ευρώπης στην κατανόηση της πρώιμης ιστορίας του ανθρώπου
Ο καθηγητής Martin Furholt, επικεφαλής της ομάδας ROOTS, τόνισε τη σημασία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην κατανόηση της διάδοσης των γνώσεων και τεχνολογιών κατά τη διάρκεια της πρώιμης ανθρώπινης ιστορίας, καθώς και τη σύνδεσή τους με κοινωνικές ανισότητες.
Νέες τεχνολογίες όπως η μεταλλουργία εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη σε αυτήν την περιοχή. Με αυτούς τους πρόσφατα ανακαλυφθέντες και αναταξινομημένους τόπους, συγκεντρώνουμε σημαντικά δεδομένα για την βαθύτερη και πληρέστερη κατανόηση της κοινωνικής ανισότητας και της μεταφοράς γνώσης, εξήγησε.
Οι ανακαλύψεις από τη Σερβία και την Ουγγαρία εντάσσονται στο διεπιστημονικό πρόγραμμα «Πλούτος και Ανισότητα Γνώσης» στο πλαίσιο του Cluster of Excellence ROOTS.
Το έργο αυτό έχει ως στόχο να διερευνήσει τις ευρύτερες συνέπειες αυτών των ευρημάτων για την κατανόηση των αρχαίων κοινωνιών και των δομών τους. Οι αναλύσεις είναι σε εξέλιξη, και οι ερευνητές είναι ενθουσιασμένοι με τις γνώσεις τους επιφυλάσσουν αυτές οι νέες ανακαλύψεις.